Зәйтүн мае
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Зәйтүн мае — Европа зәйтүне (Olea europaea) җимешләреннән чыгарыла торган үсемлек мае.
.jpg)
Майлар-әчелекләр төзелеше буенча зәйтүн мае - майлы әчелекләр триглицеридлары кушылмасы булып тора, олеин әчелеге эфирлары белән бай.
Зәйтүн мае - Италия, Испания, Грецияның милли ризыгы, Урта диңгез диетасына керә.
Борынгы заманнардан ук ягулык чыганагы булып, чиркәү, мәчетләрне яктырту, шулай ук христиан һәм яһүд дине йолаларын үткәрү өчен (елей төрендә) кулланыла.
Зәйтүн мае көрән-сары төсле, күксегән тәм килә, эрү температурасы +7 +10 °C.
Зәйтүн Урта диңгез төньяк-көнчыгыш буйларында, шул исәптән Кече Азиядә үсә.
Критта табылган зәйтүн мае өчен иң борынгы чүлмәкләр БЭК 4 меңьеллыкка карый.
Зәйтүн мае холестеринны киметүче файдалы туендырылмаган майлы әчелекләр белән бай (олеин майлы әчелеге).
| Май | Моно-туендырылмаган майлы әчелекләр (файдалы) | Поли-туендырылмаган майлы әчелекләр (иң файдалы) | Туендырылган майлы әчелекләр (зыян китерә ала) | Холестерин, мг |
|---|---|---|---|---|
| Пальма мае | 40 | 10 | 50 | 0 |
| Җир чикләвеге мае | 39 | 42 | 19 | 0 |
| Зәйтүн мае | 75 | 10 | 15 | 0 |
| Кукуруз мае | 30 | 54 | 16 | 0 |
| Кытай борчагы мае | 25 | 69 | 15 | 0 |
| Көнбагыш мае | 13 | 77 | 10 | 0 |
| Һинд чикләвеге мае | 5 | 1 | 94 | 0 |
| Атланмай | 21 | 3 | 51 | 215 |
Шулай ук зәйтүн маенда Е, А, К витаминнары бар, линол әчелеге күрү сәләтен яхшырта.
Ләкин көнбагыш маенда Е витамины зәйтүн маена караганда күберәк бар, чагыштыру өчен:
Ике төр майда күп F витамины бар.
Тазартылмаган (рафинадланмаган) зәйтүн мае шактый файдалырак була.
2010 елда зәйтүн мае 40%ы Испаниядә җитештерелгән, күбесенчә көньяктагы Әндәлүс вилаятендә.
Зәйтүн маенда моно-туендырылмаган майлы әчелекләр күп, күп күләмдә олеин әчелеге барлыгы билгеле. Әлеге матдәләр "начар" холестерин дәрәҗәсен киметә, моның нәтиҗәсе булып йөрәк-кан тамырлары авырулары куркынычы да азая.
Ләкин зәйтүн маена караганда җитен маенда омега-3-туендырылмаган майлы әчелекләре, ә көнбагыш маенда исә Е витамины күберәк.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
