14 de majo

1264 – Bataja de Lewes: Enrico III d'Inghiltera el vien caturà in Fransa, rendendo Simone V de Montfort el goernatore de facto de l'Inghiltera
1483 – Incoronasion de Carlo VIII de Fransa
1509 – Bataja de Agnadeło: inte l'Itàlia setentrionałe, łe forse fransezi łe sconfize i venesiani
1610 – Parize – Luigi XIII el devien rè de Fransa, el so regno el durarà pròpio 33 ani justi.
1643 – A sol che cuatro ani Luigi XIV el devien re de Fransa, el so regno el sarà el pì longo de un sovran eoropeo.
1787 – Filadelfia: i delegai i taca a unirse par scrìvare na nova costitusion par i Stati Unii d'Amèrica
1796 – Edward Jener el soministra ła prima vacinasion anti-vaioło
1801 – Tripułitània otomana (Lìbia): el pascià Yusuf Karamanli el fa sbasar ła bandiera del consolato statunitense a Trìpułi
1804 – La Spedesion de Lewis e Clark parte da Camp Dubois e ła taca el so stòrego viajo de suparamento del fiume Missouri
1836 – Tratai de Vełasco: el Mèsego el reconose l'indipendensa al Texas
1870 – Ła vien zugada ła prima partita de rugby in Nova Zełanda, a Nelson, intrà el Nelson College e el Nelson Rugby Football Club
1900 – Le Ołinpìadi estive del 1900 łe vien verzeste a Parize, Fransa
1913 – El goernatore de New York, William Sulzer, el aprova el statuto de ła Fondasion Rockefeller, che ła scumìsia a operare co na donasion da $100.000.000 da parte de John D. Rockefeller
1914 – Taca l'Ołocàusto ełènego, drio cheło che ne dize un documento ufisałe invià da Talaat Bey (ministro dei interni) al prefeto de Smyrna
1926 – El dirizìbiłe Norge el finise ła trasvołada transàrtega, rivando a Teller, in Alaska
1927 – Varo del Cap Arcona, dai cantieri Blohm und Vos, a Anburgo
1931 – Bołogna: al Teatro Comunałe Arturo Toscanini el vien ciapà a s-ciafoni da un grupo de fasisti par ver refiutà de sonare Giovinezza, l'ino fasista
1935 – Le Fiłipine łe ratìfega un acordo de indipendensa.
1939 – Co l'età de 5 ani, Lina Medina ła devien ła pì zóvane mare inte ła stòria de ła medezina.
1940
- Seconda guera mondiałe: ła Luftwaffe ła bonbarda Rotterdam poco dopo che i Paezi Basi i se zera formalmente rendesti a ła Zermània nazista.
- Seconda guera mondiale: I Paezi Basi i se rende a ła Zermània
1948 – Israele el se declara Stato indipendente e el vien istituio un goerno provizòrio.
1955 – Guera freda: oto nasion del Bloco comunista, intrà ste cuà anca l'Union Soviètega, i firma un tratà de mùtua difeza ciamà Pato de Varsàvia
1961 – Movimento american par i deriti siviłi: el bus dei Freedom Riders el vien insendià arente a Anniston (Alabama) e i demostranti par i deriti siviłi i vien ciapai a pachei da ła foła infogada
1964 – Ezito: i finise i lavori par ła costrusion de ła Diga de Assuan (che ła vegnarada inaugurada el 15 de zenaro del 1971)
1970 – In Zermània Ovest ła vien fondada ła Rote Armee Fraktion
1973 – Ła vien lansada Skylab, ła prima stasion spasiałe dei Stati Unii
1987 – Johny Chan, vinsendo łe World Series of Poker, el divien canpion del mondo de poker
1991 – In Sudàfrica Winnie Mandela, mojere del lìder anti-apartheid Nelson Mandela, ła vien arestada incolpada de conplisità inte el rapimento de cuatro zóvani.
1995
- Tensin Gyatso, el cuatordèzemo Dalai Lama, el proclama Gedhun Choekyi Nyima (6 ani), cofà undèzema rencarnasion del Panchen Lama.
- Carlos Saúl Menem el vien riełezesto presidente de ła Repùblega Arzentina
1997 – Le conpagnie aèree Air Canada, Lufthansa, SAS, Thai Airways International e United Airlines łe forma ła Star Alliance
2003 – Iraq: a Al-Hilla i vien renvegnesti i resti de łe vìtime de ła Straje de Hilla, perpetrada dal rezime de Saddam Hussein
2004
- Dopoguera irachen: Muqtada al-Sadr el declara el jhād contro łe trupe de ła coałision
- Ła vien metesta in sircolasion el primo scheo conmemorativo da 2 èoro: ła Gresa ła dèdega ła moneda a łe Ołinpìadi de Atene
2018 – Ła vien inaugurada l'anbasiada statunitense a Jeruzałeme; dei scontri a Gaza organizai in segno de protesta, i pròvoca 55 morti palestinezi

Avegnimenti

Nasesti

Morti

Feste e recorense

Nasionałi

Rełijoze

Santi catòłeghi

Festa del patrono de łe sità

Làeghe

Wikiwand - on