San Diego
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
San Diego (mugažo anglijan i ispanijan kelil, angl. virkand [ˌsæn diˈeɪɡoʊ], isp. [san ˈdjeɣo]) om AÜV:oiden kahesanz' surtte lidn, seižub Tünen valdmeren randal. Se sijadase Kalifornii-štatan suves, Meksikan valdkundröunanno, štatan kahtenz' lidn eläjiden lugun mödhe, om San Diego-ümbrikon administrativižeks keskuseks.

Remove ads
Istorii
Eländpunktan aluz om pandud vn 1769 16. päiväl heinkud. Se sai lidnan oficiališt statusad vn 1850 keväz'kul.
San Diego om AÜV:oiden sodamerilaivišton päbazaks Tünen valdmeren randištol, laivankohendusen keskuz. Qualcomm-korporacijan päfater, Nokia-, Kyocera- i LG Electronics-kompanijoiden ezitaikundad sijadasoiš San Diegos.
Geografijan andmused

Lidn sijadase valdkundan suvipäivlaskmas, ühtennimižen süvän merilahten randal (nimitadud vl 1602), 0..485 m korktusil, 19 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Lidnan ühthine pind om 964,56 nellikkilometrad, sidä kesken vezi otab kahesandest (120,54 km²). Om konurbacijas Tihuan-lidnanke (Meksik), kudambas om läz kaht millionad eläjid.
Klimat om subtropine kuiv, päivoikaz vodes läbi. Voden keskmäine lämuz om +18,2 C°, kezakun-redukun +19,6..+22,4 C°, tal'vkun-uhokun +14,4..+15 C°. Ekstremumad oma −3,9 C° (viluku) i +43,9 C° (sügüz'ku). Kezaaigan minimum om +10 C° (kezaku, sügüz'ku), tal'vaigan maksimum om +33 C° (uhoku). Voib olda haloid vilukus vaiše. Paneb sadegid 249 mm vodes, enamba vilukus-uhokus (50..56 mm kus), kuiv sezon oleskeleb semendkus-sügüz'kus (11 mm pordos). Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 63..64 procentaspäi tal'vel 74..75 procenthasai kezal.
Remove ads
Tobmuz

San Diego jagase ühesaks nomeruidud rajonaks (1..9, angl.: city council district). Rajonad alajagasoiš 52 nimitadud ühthižkundaks (planiruindan territorijad, Community Planning Areas), niišpäi erased-se kogotas neiborhudoišpäi.
Lidnan pämez' i sen radonoigendajan tobmuden pämez' om mer (angl.: mayor of the City of San Diego). Valitas händast nelläks vodeks, ühten toižen strokun voimuz om olmas. Edeližed merad oma Kevin Folkoner (Kevin Faulconer, keväz'ku 2014 — tal'vku 2020), Bob Filner (tal'vku 2012 — eloku 2013), Džerri Sanders (Jerry Sanders, tal'vku 2005 — tal'vku 2012).
Eläjad
Lidnan ristitišt ületi millionad 1980-nzil vozil i oli 1,110,549 eläjad vl 1990. Vn 2010 AÜV:oiden rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 1,307,402 ristitud, vn 2020 — 1,386,932 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Läz 3,3 millionad ristituid elädas San Diegon lidnaglomeracijas (2020, San Diegon ümbrik 11 036 km² pindanke, 18nz' surtte valdkundas).
Augotižlibundan mödhe (lidnan eläjad vl 2020): evropalaižed — 40,75 % (ispanijalaižita), latinamerikalaižed i ispanijalaižed — 29,65 %, azijalaižed — 17,55 %, afroamerikalaižed — 5,59 %, valdmerimalaižed — 0,35 %, indejalaižed — 0,23 %, segoitadud augotižlibundanke — 5,28 %, toiženke augotižlibundanke — 0,59 %.
Kalifornijan universitetan aluzkund radab lidnas.
Remove ads
Transport
Avtobusad, kiruhtramvai, taksid i velosipedad oma kundaližeks transportaks lidnas.
San Diegon rahvahidenkeskeine soda- da civiline lendimport[1] (angl.: San Diego International Airport, SAN / KSAN, 22 mln passažiroid vl 2022) radab vides kilometras lodeheze lidnan azjaližes keskusespäi. Tehtas reisid AÜV:oiden äjihe lidnoihe, Kanadan i Meksikan järedoihe lidnoihe, Londonha, Münhenha, Tokioho.
Galerei
- San Diego-ümbrikon Administracijan sauvuz (2014)
- Pühän Iosifan päjumalanpert', vn 2012 nägu (riman katoline, om saudud vll 1874−1941)
- San Diegon sodameribaz vl 2017
- Bal'boa-teatr (2013, om saudud vl 1924)
- San Diegon rahvahidenkeskeine lendimport vl 2024
- Transröunmaverižen ekspressan terminal San Diegos (Cross Border Xpress, CBX) vl 2015, ühtenzoitab Tihuanan rahvahidenkeskeižidenke lendimportanke

Remove ads
Sebruzlidnad
Homaičendad
Irdkosketused
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads