Manchester United
Engels sokkerklub From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Manchester United Football Club is 'n Engelse professionele sokkerklub, wat in Old Trafford, Manchester gebaseer is. Hulle speel in die Engelse Premier League. Manchester United is gestig as Newton Heath Lyr Football Club in 1878 en die klub het sy naam verander 1902.
Manchester United is een van die mees suksesvolle klubs in Engelse sokkergeskiedenis. Die klub het die meeste ligatitels (20) van enige Engelse klub gewen, sowel as 'n gesamentlike rekord van 13 FA-bekers, 6 ligabekers, en 'n rekord van 21 FA Community Shields. Op internasionale vlak het United ook sukses behaal met oorwinnings in drie Europese Beker/Champions League-titels (1968, 1999, 2008), een Bekerwenner-beker (1991), een Europa League (2017), een UEFA Superbeker (1991), een Interkontinentale Beker (1999), en een FIFA-Klubwêreldbeker (2008).
In die 1998–99 seisoen het Manchester United geskiedenis gemaak deur die kontinentale trippel te wen — bestaande uit die Premier League, die FA-beker, en die UEFA Champions League — 'n prestasie wat geen ander Engelse klub tot dusver geëwenaar het nie.[2]
Remove ads
Geskiedenis
Vroeë jare
Manchester United is in 1878 gestig as Newton Heath LYR Football Club deur die treinstasie-afdeling van die Lancashire and Yorkshire Railway. Hulle het oorspronklik teen ander spoorwegdepartemente gespeel en in 1880 hul eerste geregistreerde wedstryd gespeel, waarin hulle 6–0 verloor het. In 1888 was hulle stigterslede van The Combination-liga, en later het hulle by die Football Alliance aangesluit. In 1892 het hulle in die Eerste Afdeling begin speel, nadat hulle onafhanklik van die spoorwegmaatskappy geraak het.
In 1902 was die klub naby bankrotskap en is gered deur vier sake-manne, onder wie John Henry Davies wat klub-president geword het. Die naam is toe in Manchester United verander. Onder afrigter Ernest Mangnall het die klub in 1908 hul eerste liga-titel gewen en in 1911 hul tweede. Hulle het ook in 1910 na Old Trafford verskuif.
Tussen die Wêreldoorloë het die klub gereeld tussen die Eerste en Tweede Afdeling geskuif. Finansieel was die klub in die 1920’s en 30’s swaar, maar ’n belegging van James W. Gibson in 1931 het hulle gered. In die laaste seisoen voor die Tweede Wêreldoorlog het hulle 14de in die Eerste Afdeling geëindig.[3]
"Busby-jare"
In Oktober 1945 is Matt Busby as afrigter aangestel toe sokker na die Tweede Wêreldoorlog hervat is. Hy het uitgebreide beheer oor spankeuses, oordragte en opleiding geëis. Busby het die span na tweede plekke in die liga in 1947, 1948 en 1949 gelei, en in 1948 die FA-beker gewen. In 1952 het United hul eerste liga-titel in 41 jaar verower, gevolg deur opeenvolgende titels in 1956 en 1957. Die jong span, bekend as die "Busby Babes", was die eerste Engelse span wat in die Europese Beker meegeding het.
In 1958 het die München-lugramp, toe die vliegtuig van die span na ’n oorwinning in ’n kwartfinale in Europa neergestort het, 23 lewens geëis, insluitend agt spelers. Assistent-afrigter Jimmy Murphy het tydens Busby se herstel die span gelei, wat die FA-beker-einstryd bereik het.
Busby het die span in die 1960’s herbou met spelers soos Denis Law, Paddy Crerand en George Best. United het die FA-beker in 1963 gewen, die liga in 1965 en 1967, en in 1968 die eerste Engelse klub geword wat die Europese Beker gewen het. Busby het in 1969 afgetree en is opgevolg deur Wilf McGuinness.[3]
1969–1986
Na ’n agtste plek in die 1969–70-seisoen en ’n swak begin van 1970–71, is Busby oortuig om tydelik weer as afrigter op te tree, terwyl McGuinness teruggekeer het as reserwespanne-afrigter. In Junie 1971 is Frank O’Farrell as afrigter aangestel, maar hy het minder as 18 maande gedien voordat Tommy Docherty in Desember 1972 sy plek oorgeneem het. Docherty het Manchester United daardie seisoen van degradasie gered, maar hulle is in 1974 wel gedegradeer. Teen daardie tyd het Best, Law en Charlton die klub verlaat.
Die span het onmiddellik promosie behaal en die FA-beker-einstryd in 1976 bereik, maar is deur Southampton geklop. Hulle het die einstryd in 1977 weer bereik en Liverpool met 2–1 verslaan. Kort daarna is Docherty ontslaan na die openbaarmaking van sy verhouding met die klub se fisioterapeut se vrou.
Dave Sexton het in die somer van 1977 as afrigter oorgeneem. Ondanks groot aankope soos Joe Jordan, Gordon McQueen, Gary Bailey en Ray Wilkins, het die span geen toekennings gewen nie; hulle is tweede in 1979–80 en het die 1979 FA-beker-einstryd aan Arsenal verloor. Sexton is in 1981 ontslaan, al het die span onder sy leiding die laaste sewe wedstryde gewen.
Ron Atkinson het hom opgevolg en het dadelik die Britse oordragrekord gebreek deur Bryan Robson vanaf West Bromwich Albion aan te trek. Onder Atkinson het Manchester United die FA-beker in 1983 en 1985 gewen en in 1983 die Charity Shield gewen deur hul mededingers Liverpool te klop. In 1985–86 was hulle gunsteling om die liga te wen ná 13 oorwinnings en twee gelykop wedstryde in die eerste 15 wedstryde, maar hulle het vierde geëindig. Die volgende seisoen, met die klub in degradasiegevaar teen November, is Atkinson ontslaan.[3]
Ferguson-jare (1986–2013)
Alex Ferguson en sy assistent Archie Knox het op die dag van Atkinson se ontslag van Aberdeen gekom en die klub na ’n 11de plek in die liga gelei. Ondanks ’n tweede plek in 1987–88, het die klub die volgende seisoen weer 11de geëindig. Ferguson se werk was amper op die spel, maar ’n oorwinning in die 1990 FA-beker-einstryd teen Crystal Palace het sy loopbaan gered. Die volgende jaar het Manchester United hul eerste Bekerwenner-beker gewen, nadat hulle Barcelona in die eindstryd by De Kuip in Rotterdam geklop het.[4] Dit het hulle ook toegelaat om vir die eerste keer in die Europese Super Cup deel te neem, waar hulle Rooi Ster Belgrado 1–0 by Old Trafford verslaan het.
Die klub het in 1991 en 1992 agtereenvolgens die ligabeker-einstryd bereik en het in 1992 Nottingham Forest 1–0 geklop om dié beker vir die eerste keer te wen. In 1993, die eerste seisoen van die Premier League, het die klub hul eerste ligatitel sedert 1967 gewen. ’n Jaar later het hulle die titel en die FA-beker gewen om die eerste dubbel in die klub se geskiedenis te voltooi. United was die eerste Engelse klub om dié dubbel twee keer te wen (1995–96) en het die ligatitel ook in 1996–97 behou.
In 1998–99 het Manchester United die eerste span geword wat die Premier League, FA-beker en UEFA Champions League in dieselfde seisoen gewen het — “Die Trippel”. In ’n dramatiese terugkoms in die 1999 Champions League-eindstryd het Teddy Sheringham en Ole Gunnar Solskjær laat geskop om Bayern München 2–1 te klop. Ferguson is in dieselfde jaar geridderd.
In November 1999 het die klub die Interkontinentale Beker gewen met ’n 1–0 oorwinning oor Palmeiras in Tokio. Manchester United het daarna die liga in 1999–2000 en 2000–01 gewen en is een van vier klubs wat die Engelse titel drie keer agtereenvolgens verower het. Hulle het die titel weer in 2002–03 herwin.
In 2003–04 het hulle die FA-beker gewen met ’n 3–0 oorwinning oor Millwall. In 2005–06 het United nie die uitspeelfase van die Champions League gehaal nie, maar het tweede in die liga geëindig en die ligabeker gewen. Die klub het die Premier League in 2006–07 teruggewen en in 2007–08 die Europese dubbel voltooi deur die Champions League te wen na ’n strafskietery teen Chelsea. Ryan Giggs het in daardie finale ’n rekord 759ste wedstryd vir die klub gespeel.
In Desember 2008 het die klub die eerste Britse span geword wat die FIFA Klubwêreldbeker gewen het. Hulle het daarna die ligabeker in 2008–09 en hul derde agtereenvolgende Premier League-titel verower.
Die Portugese talent Cristiano Ronaldo het in Augustus 2003 by Manchester United aangesluit, minder as ’n week ná ’n vriendskaplike wedstryd teen Sporting Lissabon waarin hy indruk op Ferguson gemaak het.[5] Die klub het hom vir £12 miljoen onderteken. Gedurende sy tyd by United het Ronaldo ’n belangrike rol in die span begin speel en vinnig ontwikkel tot een van die beste spelers ter wêreld. In 2009 is Ronaldo vir ’n wêreldrekordfooi van £80 miljoen aan Real Madrid verkoop.[6]
In 2010 het United die ligabeker teen Aston Villa behou. Na ’n tweede plek in 2009–10 het United hul 19de ligatitel in 2010–11 behaal en die rekord op 20 ligatitels uitgebrei in 2012–13 met ’n oorwinning teen Aston Villa.[3] Alex Ferguson het daarna bedank na byna 27 jaar as afrigter, en hy word sonder twyfel beskou as die grootste afrigter in die geskiedenis van Manchester United, en dalk selfs in die geskiedenis van die sokkersport.[7]
Post-Ferguson-afname (2013–vandag)
Na Ferguson se aftrede in 2013 het Manchester United gesukkel met bestuurswisselings en inkonsekwente prestasies. David Moyes het kort gedien, gevolg deur Louis van Gaal, wat ’n FA-beker gewen het maar daarna ontslaan is. José Mourinho het trofeë soos die Europa League en EFL Cup gewen, maar is in 2018 ontslaan. Ole Gunnar Solskjær het as afrigter opgetree, maar die klub het geen trofeë gewen nie en hy het in 2021 bedank. Ralf Rangnick was interim afrigter tot Erik ten Hag in 2022 aangestel is. Ten Hag het die EFL Cup en FA-beker gewen, maar is in 2024 ontslaan na swak prestasies. Die Portugees Ruben Amorim is as nuwe afrigter aangestel. In 2025 het United 15de in die Premier League geëindig en die Europa League-einstryd verloor — hul slegste seisoen sedert 1973–74.[8]
Remove ads
Eienaarskap en finansies
Manchester United is oorspronklik deur die Lancashire and Yorkshire Railway befonds en het in 1892 'n maatskappy met beperkte aanspreeklikheid geword. Nadat die klub in 1902 finansiële probleme ondervind het, het vier plaaslike sakemanne – insluitend toekomstige president John Henry Davies – dit gered. ’n Tweede finansiële krisis in 1931 is opgelos toe James W. Gibson £2,000 belê het en later sy seun Alan by die direksie betrek het.
In 1964 het Louis Edwards beheer oorgeneem nadat hy ’n meerderheidsaandeel verkry het. Sy seun, Martin Edwards, het hom in 1980 opgevolg.[9] ’n Beplande verkoop aan Michael Knighton in 1989 het misluk, alhoewel Knighton by die direksie aangesluit het.
Die klub is in 1991 op die aandelebeurs genoteer en het £6,7 miljoen ingesamel. ’n Oornamingspoging in 1998 deur Rupert Murdoch se BSkyB is deur reguleerders geblokkeer.
Glazer-familie se eienaarskap
In 2005 het die Amerikaanse sakeman Malcolm Glazer ’n beherende belang verkry deur ’n hefboom-oornamestruktuur ter waarde van sowat £800 miljoen.[10] Die meeste van die fondse is geleen en die skuld is na die klub oorgedra, wat veroorsaak het dat dit van skuldvry tot ’n skuld van £540 miljoen gegaan het. Die klub se skuld het ’n hoogtepunt van £777 miljoen in 2007 bereik.
In 2012 is Manchester United op die New Yorkse Aandelebeurs genoteer, met ’n dubbele-aandele-struktuur: Klas A-aandele (openbaar) het baie minder stemregte gehad as die Glazer-familie se Klas B-aandele. Die familie het meer as 70% van die aandele en die meerderheid van stemregte behou.
Teen 2019 het die klub meer as £1 miljard aan rente en verwante fooie betaal as gevolg van die oornameskuld. Teen die einde van daardie jaar het die netto skuld byna £400 miljoen beloop.[11]
Op 24 Desember 2023 het die Britse miljardêr Sir Jim Ratcliffe ’n 25%-belang in die klub gekoop en beheer oor sokkerbedrywighede oorgeneem via sy Ineos Sport-groep.[12] Sy aandeel het teen Desember 2024 tot 28,94% gestyg, hoewel die Glazer-familie steeds die meerderheidseienaars bly.[13]
Remove ads
Tuisstadion
Manchester United speel sedert 1910 hul tuiswedstryde by Old Trafford, met ’n kapasiteit van 75 731 toeskouers. Die stadion word dikwels "Theatre of Dreams" genoem, 'n term wat deur Sir Bobby Charlton gewild gemaak is.
Op 11 Maart 2025 is aangekondig dat Manchester United beplan om Old Trafford te vervang met die grootste stadion in die Verenigde Koninkryk met 100 000 sitplekke en met 'n geraamde koste van 2 miljard Britse pond.[14]
United se huidige tuisstadion, Old Trafford, ná die uitbreiding in 2006.
Verwysings
Externe skakels
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads