Sufixos en aragonés
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Os sufixos aragonés sirven pa formar nuevas palabras.
| Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Lista de sufixos patrimonials en aragonés
| Sufixo | Valor | Eixemplo |
| -ache | orache | |
| -acho, -acha, -achos, -achas | Ye despreciativo. | frescacho |
| -aco, -aca, -acos, -acas | Ye peyorativo y aumentativo | buixarraco |
| -aina | Plantas | plantaina, borraina |
| -aire | Oficio u calidat | pelaire, charraire |
| -al | Adchectivos sustantivaus, puesto con abundancia de bella cosa, en especial plantas. | primal, quintal, matical, carrascal |
| -alla | Indicadors de colectivos, locativo | chovenalla |
| -allo, -alla, -allos, -allas | deverbativo y peyorativo | batallo, cascallo, colgallo, cremallo, regallo |
| -anco | peyorativo por gran, duro u aspro | losanca |
| -ancho, anclo | despectivo | forcancha, tarranclo |
| án(o), -ana, -anos, -anas | Adchectival, chentilicio | escolán(o), tardán(o), belsetán(o) |
| -anza | Sustantivos abstractos derivaus de verbos | comparanza, acordanza |
| -ar | Locativo, colectivo, formación vechetal | fogar, albar, chuncar, fayar |
| -ardo | Aumentativo-apreciativo | bucardo, mozardo |
| -arro, -arra, -arros, -arras | Ye peyorativo | caparra, fumarro, mandarra, mincharra |
| -asco | augmentativo | follarasca, ternasco |
| -astro | Ye peyorativo | lenastro, chovenastro |
| -ada/-ata | Indica colectivo, conchunto de | pescata, cazata |
| -au, -ada, -aus, -adas / -ato, -ata, -atos, -atas | Adchectivo | malfarchau |
| -au, -ada, -aus, -adas / -ato, -ata, -atos, -atas | Indica adchectivos y participios sustantivaus | forato, tornada, tronada |
| -az(o), -aza, -azos, -azas | Ye aumentativo y de vez peyorativo | lugaraz, saputaz, oloraza |
| -azo | golpes | catenazo, voltecazo |
| -dor, -dera | Achent, locativo, utensilio, calidat[1] | muidor, tronzador |
| -ello, -ella, -ellos, -ellas. | Diminutivo | corbella, perello, varello. |
| -enco, -enca, -encos, -enca | Indica tendencia, naturaleza, adchectivo u chentilicio. | rebordenco, sarllerenco, pirenenco |
| -era | Indica conchunto de u puesto abuntant en bella cosa, estau fisico, locativo, acción propia y planta | chelera, mortalera |
| -er(o), -era, -ers, -eras. | Indica obchecto, oficio u cualidat. | fornero, ferrero |
| -és. | Chentilicio. | benasqués, francés |
| -esa. | Dignidat feminina u muller de dignatario. | contesa, duquesa |
| -eta, -eta, -etc, -etas. | Ye o diminutivo mes usual en aragonés. | oret, mocet |
| -eza | Sustantivos abstractos que nombran calidaz | nobleza, fortaleza |
| -ible | Sirve pa fer adchectivos calificativos dende verbos. | gastible, espantible |
| -ico | Ye diminutivo | paixarico |
| -il | Ye locativo | fogaril, pernil, badil |
| -iello | Ye diminutivo | betiello, maciello |
| -ín(o), -ina, -in(o)s, -inas | Puet estar diminutivo, chentilicio y peyorativo | ratolín, chistabín |
| -isco | Indica tendencia | royisco |
| -iu, -ida, -ius, -idas / -ito, -ita, -itos, -itas | Indica participios y adchectivos sustantivaus | escupito, gramito |
| -izo, -iza, -izos, -izas | Ye aumentativo pero tamién puet estar diminutivo | granizo, gatizo, altizo |
| -izo | Indica adchectivos sustantivaus. | cornizo |
| -men | Indica colectivo, en especial colectivos animals | vacumen |
| -menta | Indica colectivo | gosamenta |
| -ón, -ona, -ons, -onas | Ye diminutivo u peyorativo | puyalón, chicotón, tión |
| -ón | Indica fruito | aranyón, chordón |
| -or | Indica sustantivos abstractos, ye de chenero femenín | claror, pudor |
| -orra, -orro | Ye despectivo | zaborra |
| -oso, -osa, -osos, -osas | Indica cierta intensidat en una calidat | anglucioso, apegalloso |
| -osa | Terreno con abundancia d'un árbol u arbusto. | abetosa |
| -ot, -ota, -oz, -otas | Ye despectivo, a vegadas diminutivo | airot |
| -uco | Diminutivo | peduco |
| -ugo[2] | samugo, taixugo, verdugo | |
| -uel(o), -uela, -uel(o)s, -uelas | Diminutivo | tozuelo, faixuela |
| -ura | Fer abstractos verbals | pastura, asprura |
| -usco | Ye despectivo | petrusco, apatusco |
| -ut(o), -uta/-uda, -utos/-uz/-udos, -utas/-udas | Ye peyorativo, pero puet indicar ualidat caracteristica y tamién un chentilicio. | saputo, cagarruta, Pandicuto |
| -uz(o), -uza, -uzos, -uzas | Ye peyorativo | carnuz |
| -ucio, -ucia, -ucios, -ucias. | Ye peyorativo | estrapalucio |
Remove ads
Sufixos cultos en aragonés
Ta mas detalles, veyer l'articlo Sufixos cultos en aragonésveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].
Sufixos semicultos en aragonés
Ta mas detalles, veyer l'articlo Sufixos semicultos en aragonésveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].
| Sufixo | Valor | Eixemplo |
| -driz | Achent feminín | Emperadriz |
Referencias
Bibliografía
Se veiga tamién
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads