Адам Улодэк

Ада́м Вло́дэк (па-польску: Adam Włodek; 8 жніўня 1922, Кракаў — 19 студзеня 1986, тамсама) — польскі паэт, рэдактар, перакладнік.

Адам Влодэк
Adam Włodek
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	8 жніўня 1922(1922-08-08)[1] Кракаў, Польская Рэспубліка
Памёр	19 студзеня 1986(1986-01-19)[1] (63 гады) Кракаў, Польская Народная Рэспубліка
Пахаваны	Ракавіцкія могілкі
Сужэнец	Віслава Шымборска
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	паэт, рэдактар, перакладнік
Мова	польская мова[2]

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Влодэк.

Жыцьцяпіс

Дабраахвотнікам браў удзел у Верасьнёўскай кампаніі 1939. У часе нямецкай акупацыі дзейнічаў у культурным падпольлі, быў рэдактарам «Biblioteki Poetyckiej» (1943—1945). Па вайне працаваў рэдактарам у кракаўскай прэсе, між іншага ў «Dzienniku Polskim» і «Dzienniku Literackim» (1953—1954)^[3].

У красавіку 1948 ажаніўся зь Віславай Шымборскай^[4]; жылі ў Доме літаратараў на вул. Крупнічай, 22. Шлюб скончыўся разводам у 1954. Пад ягоным уплывам Віслава Шымборска прыняла камуністычны сьветапогляд, у 1950 року разам далучыліся да ПАРП^[5]. У 1957 року, аднак, Влодэк выйшаў з партыі (Шымборска — у 1966)^[6].

Памёр у Кракаве, пахаваны на Ракавіцкіх могілках (квартал M, шэраг 2).

Творчасьць

Адам Влодэк выдаў 10 зборнікаў вершаў^[3] і іншых твораў:

• Wiązanka jaskrów (кансьпірацыйнае выданьне, 1944),
• Arkusz poetycki (кансьпірацыйнае выданьне, 1944),
• Najcichszy sztandar (кансьпірацыйнае ананімнае выданьне 1944, кніжнак 1945),
• Mruczek w butach (1948, ілюстрацыі Віславы Шымборскай^[7]),
• Z trzynastu lat: 1939—1952 (1953),
• Uważnie mijam (1963),
• Wiersze wybrane (1973).,
• Prezent. Wiersze dawne i nowe (1989, пасьмяротнае выданьне),
• Nasz łup wojenny (1970, успаміны, пасьмяротнае выданьне).

Пераклаў творы Яна Піляржа, Власты Дворжачкавай, Францішка Галяса, Канстантына Бібля, Яраслава Сайфэрта, вершы расейскага паэта Уладзімера Маякоўскага, нямецкага Райнэра Марыі Рыльке і ангельскага Оскара Ўайлда^[3].

Вершы Адама Ўлодка перакладзеныя на баўгарскую, чэскую, нямецкую, расейскую мовы^[8].

Памяць

У 2012 року згодна з тэстамэнтам Віславы Шымборскай была заснаваная прэмія імя Адама Влодка, якая ўручаецца маладым літаратарам^[9]. Першае ўганараваньне мела адбыцца ў 2013 року, аднак пасьля абнародаваньня інфармацыі пра супрацоўніцтва Адама Влодка з Управай бясьпекі ў 1950-я польскі Інстытут кнігі адмовіўся ўдзельнічаць у вызначэньні пераможцаў^[10], пасьля чаго Фундацыя імя Віславы Шымборскай паведаміла, што ў гэтым року ўручэньне прэміі ня будзе ладзіцца^[11].