Валянціна Церашкова

Валянці́на Ўладзі́мераўна Церашко́ва (па-расейску: Валенти́на Влади́мировна Терешко́ва) (нар. 6 сакавіка 1937 году) — савецкі касманаўт беларускага паходжаньня, першая жанчына ў космасе. Сярод некалькіх соцень кандыдатаў была абраная пілётам касьмічнага карабля Усход-6, які падняў яе ў космас 16 чэрвеня 1963 году. Церашкова стала першым цывільным у космасе: яе, і іншых жанчын-кандыдатаў прынялі ў паветраныя войскі толькі з-за патрабаваньняў адбору^[6].

Валянціна Церашкова лац. Valancina Cieraškova
Валянці́на Ўладзі́мераўна Церашко́ва
Род дзейнасьці	Касманаўтыка
Дата нараджэньня	6 сакавіка 1937(1937-03-06)[1][2][3][…] (88 гадоў)
Месца нараджэньня	Вялікае Масленнікава[d], Чобакаўскае сельскае пасяленне[d], Тутаеўскі раён[d], Яраслаўская вобласьць, РСФСР, СССР
Грамадзянства	СССР, Расея
Месца вучобы	Вайскова-паветраная інжынэрная акадэмія імя Жукоўскага[d] (1969)[4]
Занятак	касманаўт, палітык, вайскоўка, інжынэрка, лётчыца, прафэсарка ўнівэрсытэту, дэпутат Дзяржаўнай думы Расеі, афіцэр
Навуковая сфэра	палітык, касманаўтыка[5], палітычная дзейнасьць[d][5], вайсковая служба[5] і палітыка[5]
Месца працы	Q4538916? Krasny Perekop Factory[d] Усход-6 Вярхоўны Савет СССР[d] Прэзідыум Вярхоўнага Савета СССР[d] All-Union Society for Cultural Relations with Foreign Countries[d] Яраслаўская абласная дума[d] Дзяржаўная дума
Псэўданімы	Чайка і Valentina
Сябра ў	ЦК КПСС, Сусьветная рада міру[d], Дзяржаўная Дума Расейскай Фэдэрацыі VII скліканьня[d], Дзяржаўная дума VI скліканьня[d] і Дзяржаўная дума Расеі VIII скліканьня[d]
Бацька	Уладзімер Аксёнавіч (1912-1940)
Маці	Алена Фёдараўна Круглова (1913-1987)
Муж	Андрыян Рыгоравіч Нікалаеў (1962-1982), Юлій Георгіевіч Шапашнікаў (гады жыцьця: 1931-1999)
Дзеці	Дачка: Алена Андрыянаўна Маёрава (нар. 1964)
Узнагароды	Ганаровы грамадзянін Віцебску[d] Q2348481? (1965) Міжнародная заля касьмічнай славы[d] (1985) Yuri A. Gagarin Prize of the Government of the Russian Federation in the field of space activities[d] Q97344254? honoris causa[d]
Подпіс
Валянціна Церашкова ў Вікісховішчы

Бацька быў родам зь вёскі Выйлава (Бялыніцкі раён, Магілёўская вобласьць), маці — зь вёскі Ерамееўшчына (Дубровенскі раён, Віцебская вобласьць). У дзяцінстве размаўляла па-беларуску^[7]. У 1977 годзе абараніла дысэртацыю на атрыманьне навуковай ступені кандыдата тэхнічных навук.

Грамадзкая дзейнасьць

У 2011 годзе абрана дэпутатам Дзяржаўнай думы Расіі ад партыі «Адзіная Расія» па яраслаўскім рэгіянальным спісе. Церашкова разам з Аленай Мізулінай, Ірынай Яровай і Андрэем Скочам ^[8][9][10] уваходзіць у міжфракцыйную дэпутацкую групу па абароне хрысціянскіх каштоўнасцяў; у гэтай якасці яна падтрымлівала ўнясенне змен у Канстытуцыю Расіі, паводле якіх, «праваслаўе з’яўляецца асновай нацыянальнай і культурнай самабытнасці Расіі». Намеснік старшыні камітэта Дзярждумы па федэратыўнай прыладзе і пытаннях мясцовага самакіравання з 21 снежня 2011 года, у дзярждуме 7 скліканьня старшыня камісіі па пытаньнях дэпутацкай этыкі і сябра камітэту па міжнародных справах^[11].