Грушаўка (прадмесьце)

Грушаўка, Грушаўскае прадмесьце — гістарычная мясцовасьць Менску, разьмешчаная ў заходняй частцы места. Архітэктурнай дамінантай мясцовасьці была ваданапорная вежа, якая захавалася да нашага часу. У сучаснай тэрміналёгіі гістарычная Грушаўка — гэта раён вакол пэрпэндыкулярнага скрыжаваньня вуліцаў Грушаўскай і Шчорса (вул. Разінская, Дзекабрыстаў, Лермантаўская, Рамізьніцкая і іншыя)^[1].

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Грушаўка.

Воданапорная вежа

На паўднёвы захад ад Грушаўкі пачынаецца Пятроўшчына, на паўночны захад — Мядзьведжына, на паўночны ўсход — Пляшчанка, на ўсход — Добрыя Мысьлі^[2][3].

Гісторыя

Няміга ў Грушаўцы, да 1918 р.

Прадмесьце ўзьнікла побач з вагонарамонтнымі майстэрнямі Маскоўска-Берасьцейскай чыгункі. У ім сяліліся пераважна працоўныя-чыгуначнікі^[4].

У пачатку XX ст. Грушаўка ўваходзіла ў чацьвертую паліцэйскую частку места. Праз прадмесьце праходзілі Грушаўская, Ёсіфаўская (цяпер Разінская) і Пакгаўзная (Хмялеўскага), Кандуктарская (Чыгуначная), Жандарская (Пуцейская), Дабравешчанская (Аўтадораўская) вуліцы^[5][6]. У гэты час уласна Грушаўская вуліца — «ад вул. Дзяменцеўскай (цяпер вул. Дзяржынскага) да вёскі Петраўшчызна» — налічвала 65 будынкаў^[1].

Дамы ў прадмесьці, да 1940 р.

У наш час назва Грушаўка замацавалася за раёнам вакол Грушаўскай вуліцы. У лістападзе 2012 року тут адкрылася аднайменная станцыя Маскоўскай лініі Менскага мэтрапалітэну.

Старыя адрасы

• Дабравешчанская. Чыгуначная лякарня, збудаваная ў 1912—1914 роках каля Берасьцейскага вакзала. Складалася з галоўнага і пяці дапаможных будынкаў. На тэрыторыі больнічнага комплексу стаяла вышынная воданапорная вежа. У пэрыяд Першай сусьветнай вайны ў будынку лякарні месьціўся вайсковы шпіталь. Амаль усе пабудовы захаваліся, і цяпер выкарыстоўваюцца як філія новай чыгуначнай лякарні (Аўтадораўская, 3)^[7].

Воданапорную вежу на тэрыторыі былога больнічнага комплексу збудавалі ў пачатку ХХ ст. Гэта адзінае тагачаснае інжынэрнае збудаваньне, якое захавалася да нашых дзён^[8]. Твор архітэктуры нэаготыкі. Матэрыял — чырвоная цэгла з складанай кладкай. Ваду зь вежы спажывалі карпусы чыгуначнай лякарні, на тэрыторыі якой яна разьмяшчалася, чыгуначная станцыя, а таксама паравознае дэпо.