Альбэр Камю

Альбэ́р Камю́ (па-француску: Albert Camus; 7 лістапада 1913, Францускі Альжыр — 4 студзеня 1960) — вядомы францускі раманіст, філёзаф, публіцыст, адзін зь лідэраў філязофскага напрамку экзыстэнцыялізму. Ляўрэат Нобэлеўскай прэміі ў галіне літаратуры 1957 году.

Альбэр Камю
Albert Camus
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	7 лістапада 1913 Мандаві, вобласьць Тарф, Францускі Альжыр
Памёр	4 студзеня 1960 (46 гадоў) Вільблёвэн, павет Ён, вобласьць Бургундыя, Францыя
Пахаваны	Cemetery in Lourmarin[d]
Сужэнец	Сымона Іе[d][1][2][3] і Франсін Фор[d][4][5][6]
Дзеці	Катрын Камю[d][6] і Жан Камю[d][6]
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	раманіст, філёзаф, публіцыст, рэжысэр, журналіст, перакладнік
Гады творчасьці	1937—1957
Кірунак	абсурдызм, экзыстэнцыялізм
Жанр	драма
Мова	француская мова[7][8]
Дэбют	«Адваротны і добры бок» (1937)
Значныя творы	«Калігула» (1938), «Чужаніца» (1942), «Падзеньне» (1956)
Прэміі	Нобэлеўская прэмія ў галіне літаратуры (1957)
Узнагароды	Нобэлеўская прэмія ў галіне літаратуры (1957)
Подпіс
Творы на сайце Knihi.com
Альбэр Камю ў Вікісховішчы
webcamus.free.fr (фр.)

Жыцьцяпіс

Альбэр Камю нарадзіўся 7 лістапада 1913 году ў прадмесьці гораду Мандаві, поўночны Альжыр^[9]. Бацька Альбэра Люсьен быў рабочым, забіты ў 1914 годзе бітве на Марне Першай сусьветнай вайны. Сям’я пераехала ў горад Альжыр^[10]. У 1930 годзе захварэў на сухоты, з-за чаго яго вызвалілі ад службы ў войску. У 1931 годзе паступіў на філязофскі факультэт Альжырскага ўнівэрсытэту, які скончыў у 1936 годзе з ступеньню магістра філязофіі. У пачатку 1930-х уступіў у камуністычную партыю. У 1934 годзе ажаніўся зь Сімонай Іяй, зь якой разьвёўся ў 1939 годзе. У 1936 годзе пачаў працаваць над сваім першым раманам «Шчасьлівая сьмерць» (франц. La Mort heureuse), які скончыў у 1938 годзе, але не выдаў. У 1937 годзе апублікаваў зборнік апавяданьняў «Адваротны і добры бок» (франц. L'Envers et l'Endroit). У 1938 годзе пераехаў ў Францыю, дзе працаваў у газэце «Парыскі вечар» (франц. «Paris soir»). У 1940 годзе пасьля захопу Францыі Трэцім Райхам звольнены і вярнуўся ў Альжыр, дзе працаваў настаўнікам і ажаніўся з Франсінай Фор. У 1941 вярнуўся ў Францыю, супрацоўнічаў з рухам Супраціву, рэдагаваў газэту «Комба» («Барацьба»). Напрыканцы 1940-х пазнаёміўся з Жанам-Полем Сартрам. Ляўрэат Нобэлеўскай прэміі ў галіне літаратуры 1957 году. 4 студзеня 1960 году загінуў у аўтамабільнай катастрофе.

Творы

• «Шчасьлівая сьмерць» (1936, апублікаваны ў 1971 годзе.)
• «Чужаніца» (1942, па-француску: «L'Étranger»)
• «Міт пра Сызыфа» (1942, франц. «Le Mythe de Sisyphe»)
• «Калігула» (франц. «Caligula», п’еса, пастаўленая ў 1945, напісаная ў 1938)
• «Чума» (1947, франц. «La Peste»)
• «Бунтуючы чалавек» (1951, франц. «L'Homme révolté»)
• «Падзеньне» (1956, франц. «La Chute»)
• «Першы чалавек» (франц. «Le premier homme», няскончаны, апублікаваны пасьмяротна ў 1995)
• «Праведнікі» (1949, франц. «Les Justes»)

У перакладзе на беларускую

• Чужаніца: Раман, аповесць, апавяданні / Альбэр Камю; Пер. і прадм. Зм. Коласа. — Мн.: Маст. літ., 1986.
• Міф пра Сізіфа. Выгнанне Гэлены. Чума (урывак) // Крыніца, 1994. № 11(5);
• Калігула // Пры зачыненых дзвярах: Драм. творы. Мн., 1995;
• Выбраныя творы / Пер. з фр. мовы З. Коласа; прадм. І. Сая. — Мінск: Мастацкая літаратура, 2005. — 431 с. — (Скарбы сусветнай літаратуры). — ISBN 985-02-0749-3
• Камень, які расьце // Бабілёнская бібліятэка: замежная літаратура ў перакладах Нашай Нівы / [уступ Л. Баршчэўскага]. — Мінск : І. П. Логвінаў, 2007. — 267 с. — (Кнігарня «Наша Ніва»).