Міхаіл Жызьнеўскі

Міхаі́л Жызьне́ўскі (26 студзеня 1988, Гомель, цяпер Беларусь — 22 студзеня 2014, Кіеў, Украіна) — кавалер ордэна герояў Нябеснай сотні, пазаштатны карэспандэнт украінскай газэты «Саборная Кіеўшчына» (укр. Соборна Київщина), грамадзянін Беларусі. Стаў адной зь першых ахвяраў падчас Эўрамайдану ў Кіеве. Герой Украіны^[1].

Міхаіл Жызьнеўскі
Міхаіл Міхайлавіч Жызьнеўскі
Род дзейнасьці	журналіст
Дата нараджэньня	26 студзеня 1988
Месца нараджэньня	Гомель, Беларуская ССР, СССР
Дата сьмерці	22 студзеня 2014 (25 гадоў)
Месца сьмерці	Кіеў, Украіна
Грамадзянства	Беларусь
Занятак	журналіст
Бацька	Міхаіл Пятровіч Жызьнеўскі
Маці	Ніна Васілеўна Жызьнеўская
Узнагароды	Ордэн Залатая Зорка Кавалер ордэна герояў Нябеснай сотні Мэдаль «За ахвярнасьць і любоў да Ўкраіны» Мэдаль Ордэну Пагоні
Міхаіл Жызьнеўскі ў Вікісховішчы

Жыцьцяпіс

Нарадзіўся 26 студзеня 1988 году ў Гомлі. Маленства правёў у вёсцы маці Сьцяг Працы (Гомельскі раён). Год навучаўся ў вайсковай клясе сярэдняй школы № 15 Гомлю. Займаўся каратэ ў спартовым комплексе. Наведваў царкву, дзе насіў харугву за сьвятаром. Пасьля 10-й клясы паступіў у прафэсійную вучэльню на газаэлектразварніка. У рыцарскім клюбе вучыўся вырабляць дасьпехі.

У 2005 годзе 17-гадовым юнаком зьехаў разам з клюбным кіраўніком ва Ўкраіну, дзе жыў у горадзе Белая Царква (Кіеўская вобласьць)^[2]. Браў удзел у казацкім грамадзкім аб’яднаньні «Ўкраінская народная самаабарона» (УНСА), што ёсьць падразьдзяленьнем партыі «Ўкраінская нацыянальная асамблея» (УНА). Ва УНСА яго ведалі пад імем Аляксей і мянушкай «Локі»^[3].

У сьнежні 2013 году прыехаў зь Белай Царквы ў Кіеў на заданьне рэдакцыі газэты «Саборная Кіеўшчына» ў якасьці няштатнага карэспандэнта^[4]. Раніцой 22 студзеня 2014 году, бяззбройны, быў забіты стрэлам паляўнічай кулі ў сэрца на вуліцы Грушэўскага ў Кіеве падчас Эўрамайдану.

Удзел у Эўрамайдане

У Эўрамайдане ўдзельнічаў зь першых дзён на заклік арганізацыі УНА-УНСО. Уваходзіў у Самаабарону Майдану, удзельнічаў у ахове аб’ектаў Майдану, дапамагаў у працы УНА-УНСО. Лічыўся адным з самых актыўных сяброў арганізацыі на Эўрамайдане. На працягу апошніх двух тыдняў жыцьця зьбіраў інфармацыю для газэты «Саборная Кіеўшчыны», па праграме ратацыі вяртаючыся дадому^[5].

Загінуў 22 студзеня 2014 року каля 9 гадзін раніцы ад стрэлу паляўнічай куляй у сэрца^[6] каля стадыёну «Дынама» на Грушэўскага пад час Эўрамайдану^[7]. Бацька Міхаіла Жызьнеўскага выказаў сумневы, што вінаватыя ў забойстве сына будуць знойдзеныя. Ён выказаў здагадку, што сына забіў снайпэр, але лічыць, што ні ўкраінская, ні беларуская ўлада не дамагаюцца аб’ектыўнага расьсьледаваньня^[8]. У амбасадзе Беларусі гібель Жызьнеўскага не камэнтавалі^[9].

Ушанаваньне

24 студзеня 2014 году свае вершы аб Міхаіле Жызьнеўскім склалі Эдуард Акулін^[10] і Алесь Кіркевіч^[11], 29 студзеня — Міхась Скобла^[12].

26 студзеня 2014 году ў кіеўскім Сьвята-Міхайлаўскім саборы УПЦ КП прайшло адпяваньне, разьвітаньне і жалобная працэсія з удзелам некалькіх тысячаў украінцаў, у тым ліку лідэраў апазыцыйных фракцыяў у Вярхоўнай Радзе Ўкраіны (Віталь Клічко, Алег Цягнібок і Арсень Яцанюк). З прычыны жалобы на плошчы Незалежнасьці адмянілі штонядзельнае Народнае веча.

• 
  Адпяваньне ў кіеўскім Сьвята-Міхайлаўскім саборы
• 
  Адпяваньне ў кіеўскім Сьвята-Міхайлаўскім саборы
• 
  Жалобная працэсія
• 
  Жалобная працэсія

Увечары 28 студзеня яго пахавалі ў в. Сьцяг Працы (Гомельскі раён, Беларусь). Адпяваньне правёў праваслаўны сьвятар Леанід Акаловіч (Беларуская аўтакефальная праваслаўная царква). Перад пахаваньнем труну накрылі бел-чырвона-белым сьцягам^[13].

Мэмарыял Міхаіла Жызьнеўскага на вул. Грушэўскага ў Кіеве

26 лістапада 2014 году ў Кіеве на вуліцы Грушэўскага адкрылі помнік у гонар Міхаіла Жызьнеўскага^[14]. 27 лістапада прэзыдэнт Украіны Пятро Парашэнка ўзгародзіў яго ордэнам Героя Нябеснай сотні, які асабіста перадаў яго бацькам падчас прыёму ў сваёй сталічнай рэзыдэнцыі^[15].

Штогод 26 студзеня на дзень нараджэньня Міхаіла Жызьнеўскага ўручаецца літаратурная прэмія «Воін Сьвятла». Прэмія ўручаецца за найлепшую празаічную кнігу году (апавяданьне, аповесьць, раман), выдадзеную беларускай і ўкраінскай мовамі, у якой адлюстраваны высакародны, актыўны, моцны герой, які адстойвае свабоду, справядлівасьць і агульначалавечыя ідэалы^[16].

22 верасьня 2016 году рада гораду Оўручу (Жытомірская вобласьць, Украіна) зацьвердзіла Пастанову аб наданьні імя Міхаіла Жызьнеўскага вуліцы, якая праходзіць ад вуліцы Тараса Бульбы-Бараўца да вуліцы Герояў Майдану^[17].

Прозьвішча і фатаздымак Міхаіла Жызьнеўскага ўсталяваны на помніку беларусам, якія загінулі за Ўкраіну. Помнік знаходзіцца на Беларускай вуліцы ў Кіеве, адкрыты 28 сакавіка 2016 году.^[18]

Водгукі

Лідэр руху БНФ і дзяяч беларускае эміграцыі Зянон Пазьняк адзначыў, што Жызьнеўскі стаіць у адным шэрагу з такімі беларускімі героямі, як Тадэвуш Касьцюшка, Кастусь Каліноўскі і Станіслаў Булак-Балаховіч^[19].

Узнагароды

• Ордэн герояў Нябеснай сотні (27 лістапада 2014) — за грамадзянскую мужнасьць, патрыятызм, адстойваньне канстытуцыйных асноваў дэмакратыі, правоў і свабодаў чалавека, выяўленыя падчас Рэвалюцыі годнасьці (пасьмяротна)^[20][21].
• Герой Украіны з уганараваньнем ордэна «Залатая Зорка» (13 чэрвеня 2017, пасьмяротна) — за асабістую мужнасьць і гераічнае адстойваньне прынцыпаў дэмакратыі, правоў і свабодаў чалавека, самаадданае служэньне ўкраінскаму народу, выяўленыя падчас Рэвалюцыі Годнасьці^[22].
• Мэдаль «За ахвярнасьць і любоў да Ўкраіны» (Украінская праваслаўная царква Кіеўскага патрыярхату, 2015, пасьмяротна)^[23].
• Ордэн Пагоні (Рада Беларускай Народнай Рэспублікі, 24 лістапада 2022, пасьмяротна)^[24]

Глядзіце таксама

• Сьпіс беларусаў, якія загінулі за Ўкраіну
• Сьпіс загінулых удзельнікаў Эўрамайдану
• Усеўкраінскі саюз беларусаў