Рафіс Кашапаў

Рафіс Рафаілавіч Кашапаў (па-татарску: Кашапов Рәфис Рафаил улы; нар. 2 ліпеня 1958, вёска Тымытык Азнакаеўскага раёну Татарскай АССР) — татарскі грамадзкі дзяяч, палітычны вязень паводле праваабарончай арганізацыі «Мэмарыял».

Рафіс Кашапаў
Дата нараджэньня	2 ліпеня 1958(1958-07-02) (67 гадоў)
Месца нараджэньня	Азнакаеўскі раён, Татарская АССР[d], РСФСР, СССР
Занятак	праваабаронец

Першы ў Расеі вязень, асуджаны за «распальваньне сэпаратызму».

Жыцьцяпіс

У 1981 року асуджаны да двух гадоў пазбаўленьня волі за крадзеж, у 1987 року — да году выпраўленчых работаў за пагрозу гвалту службовай асобе, у 1988 — да двух гадоў пазбаўленьня волі за непаведамленьне пра злачынства.

У 1990-х быў прыватным прадпрымальнікам і татарскім філянтропам. Актыўна дапамагаў у будаўніцтве мячэтаў, мэдрэсэ, фінансава падтрымліваў татарскую культуру. Заснаваў і ўзначальваў у Набярэжных Чаўнах аддзяленьне Ўсетатарскага грамадзкага цэнтру^[1][2].

З пачатку 2000-х ФСБ пачала перасьлед братоў Кашапавых. У 2003 року Рафіс жорстка зьбіты, правёў 3,5 месяцы ў СІЗА па падазрэньні ў распальваньні нацыянальнай варажнечы, але апраўданы судом. У 2009 року асуджаны на 1,5 гады ўмоўнага зьняволеньня за распальваньне нянавісьці ў шэрагу артыкулах «Не — хрысьціянізацыі!»

З пачаткам расейска-ўкраінскай вайны браты Кашапавы публічна асудзілі дзеі Расеі. Рафіс браў удзел у арганізацыі антываенных мітынгаў на тэрыторыі Татарстану, правёў галадаваньне на падтрымку палоненай Надзеі Саўчанка і заклікаў татар не ваяваць супраць украінцаў.

28 сьнежня 2014 арыштаваны за допісы ў сацыяльнай сетцы «ВКонтакте», у якіх Рафіс параўноўваў расейскі рэжым з гітлераўскай дыктатурай^[3][4]. 18 студзеня 2015 пачынаў палітычнае галадаваньне супраць незаконнага затрыманьня, пачатку крымінальнай справы і перасьледу іншадумцаў. 15 верасьня 2015 року засуджаны да 3 гадоў калёніі агульнага рэжыму^[5][4]. Яго прызналі вінаватым у закліках да сэпаратызму, распальваньні нянавісьці і варажнечы па нацыянальнай прыкмеце. Наступнага дня «Міжнародная амністыя» прызнала яго вязьнем сумленьня. Прызнаны палітычным вязьнем і праваабарончай арганізацыяй «Мэмарыял»^[6].

Выйшаў на свабоду 26 сьнежня 2017 року, у 2018 выехаў ва Ўкраіну, асьцерагаючыся далейшага перасьледу. 21 сакавіка 2018 року разам з сваім эрзянскім паплечнікам Сырэсем Баляенем і ўкраінскім фіна-вугорцам Расьціславам Мартынюком абвясьцілі пра стварэньне грамадзкага руху «Вольны Ідэль-Урал».

26 траўня 2018 року выехаў у Вялікабрытанію, дзе запытаў палітычнага прытулку. Жыве ў Лёндане.

У студзені 2022 року, падчас масавых пратэстаў у Казахстане, падпісаў публічную заяву «Народы Расейскай Фэдэрацыі салідарны з народам Казахстану!», у якой прадстаўнікі башкірскага, інгускага, казацкага, калмыцкага, татарскага, чачэнскага, эрзянскага нацыянальных рухаў заклікалі сваіх грамадзянў ня ехаць у Казахстан у складзе так званага «міратворчага кантынгенту АДКБ»^[7].

Сям’я

Жанаты, мае дачку і сына. Родны брат Нафіс — палітычны эмігрант, які атрымаў у 2015 року ў Польшчы статус уцекача^[8].