Č

Č, č (c з га́чкам; курсіў: Č č) — літара лацінскага альфабэту, 5-ая літара беларускага лацінскага альфабэту^[1][2][3]. Утвораная ад літары C з дапамогай дыякрытычнага знаку гачак. Звычайна пазначае гук, аналягічны кірылічнай Ч.

Літара лацінкі C з гачкам
Čč
Выява
◄ Ą Ć Ĉ Ċ Č Ď Đ Ē Ĕ ►
Зьвесткі
Тып	пашыраная лацінская літара, альфабэтны;
Гук	[t͡ʂ]
Альфабэтная пазыцыя	5 (у беларускай лацінцы)
Назва ў Юнікодзе	latin capital letter c with caron latin small letter c with caron
Юнікод	Č: U+010C č: U+010D
HTML	Č‎: &#268, &#x10c č‎: &#269, &#x10d
UTF-16	Č‎: 0x10C č‎: 0x10D
URL-код	Č: %C4%8C č: %C4%8D
Разьвіцьцё
Cz Č č
Іншае
Кірунак пісьма	зьлева направа
усе сымбалі · лацінка · кірыліца · грэцкія · дыякрытыкі · валюты · дапамога

Характэрная перш за ўсё для славянскіх моваў (чэскай, славацкай, горна- й ніжнелуцкай, харвацкай, славенскай, басьнійскай, лацінскіх варыянтаў беларускае, сэрбскае й македонскае моваў), балцкіх (летувіскай і латыскай), саамскіх моваў.

Лацінізацыя

Літара таксама ўжываецца пры трансьлітэрацыі кірылічных тэкстаў зь беларускае (беларуская лацінка), расейскае і ўкраінскае моваў. У гэтых альфабэтах зьяўляецца чацьвёртай літарай.

Гісторыя

Створаная Янам Гусам для чэскае мовы замест ранейшага спалучэньня літараў Cz. У 1830 харвацкі лінгвіст і палітычны дзяяч Людэвіт Гай адаптаваў яе да харвацкае мовы, адкуль яна з часам была запазычаная ў славенскую, басьнійскую, сэрбскую й македонскую мовы. У 1906 Вацлаў Іваноўскі ўвёў яе у беларускі лацінскі альфабэт.