Фэлікс Зянковіч

Фэ́лікс Зянко́віч (па-польску: Feliks Zienkowicz; 2 лістапада 1842, маёнтак Мокрае^[1], цяпер у Пружанскім раёне — 7 красавіка 1910, Варшава) — навуковец-прыродазнаўца^[2], мэмуарыст. Удзельнік паўстаньня 1863—64 рокаў.

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Зянковіч.

Нарадзіўся ў 1842 року ў маёнтку Мокрае Пружанскага павету. Навучаўся ў школах Пружаны і Беластоку. Падчас вучобы ў Пецярбурскім унівэрсытэце (1859—1861) удзельнічаў у студэнцкім руху^[3]. Са жніўня 1862 ў Парыжы, дзе вывучаў прыродазнаўства і мэдыцыну.

Зблізіўся з польскай рэвалюцыйнай і расейскай дэмакратычнай эміграцыяй. У 1863 прыбыў зь Лёндану з марской экспэдыцыяй паўстанцаў-эмігрантаў на караблі «Ward Jackson», які меў даставіць паўстанцам зброю, аднак быў адсочаны расейскім флётам.

Ад ліпеня 1863 у Вільні, намесьнік вайсковага камісара Выканаўчага аддзелу Літвы ў Вільні. 7 жніўня арыштаваны, прыгавораны да расстрэлу. Пасьля сьмяротнае пакараньне замененае на 12 рокаў катаргі ў Сыбіры^[1]^[4]. Родавы маёнтак Мокрае быў канфіскаваны^[5].

Да 1868 року перабываў ва Ўсольлі(ru), пасьля ў Іркуцку. Тут займаўся пэдадагічнай дзейнасьцю, навучаючы дзяцей высланых калегаў. Супрацоўнічаў з купкай польскіх натуралістаў. Прымаў удзел у навуковых экспэдыцыях Бэнэдыкта Дыбоўскага. Разам зь яшчэ адным сасланым палякам Уронскім выконваў малюнкі да працаў Чэрскага і Дыбоўскага. Аб’езьдзіў у навуковых мэтах абшары Забайкальскага краю.

У 1881 атрымаў дазвол на пасяленьне ў Ноўгарадзе. Тут пазнаёміўся зь беларускай паэткай Зоф’яй Трашчкоўскай (пс. Адам М-скі). Менавіта ў пісьмах да яго Зоф’я Трашчоўская зьмяшчала свае беларускамоўныя вершы, у той самы час друкуючыся ў прэсе па-польску^[6]. У 1882 пераехаў у Польшчу. У 1890—1902 быў адміністратарам маёнтку на Холмшчыне.

Канец жыцьця правёў у Варшаве, напісаў успаміны пра марскую экспэдыцыю паўстанцаў і само паўстаньне^[3]. Пахаваны на Павонскаўскіх могілках.

Фэлікс Зянковіч

Жыцьцяпіс

Крыніцы і заўвагі

Літаратура

Wikiwand - on