Макаа

Мака́а, Спецыяльны адміністрацыйны раён Мака́а (парт.: Macao, Macau; кіт.: 澳門, Àomén ці 壕鏡澳 Haojing'ao; на кантонскім дыялекце: 馬交, Magau) — спецыяльны адміністрацыйны раён Кітайскай Народнай Рэспублікі, які знаходзіцца на ўсходнім узбярэжжы Кітая. Былая партугальская калонія. Мае плошчу 25,4 км² з насельніцтвам 520,4 тыс. чалавек. Да Макаа адносяцца і невялікія астравы Таіпа і Колаань.

Спецыяльны адміністрацыйны раён Макаа
澳門特別行政區 Região Administrativa Especial de Macau
Сцяг Герб
Гімн: «Марш добраахвотнікаў»
Заснавана	1557: партугальская акупацыя; 13 жніўня 1862: партугальская калонія; 20 снежня 1999: перадача суверэнітэту
Афіцыйная мова	Кітайская[1], Партугальская
Сталіца	—
Форма кіравання	Залежная тэрыторыя[2]
Глава выканаўчай улады	Фернанда Чуй
Валюта	Патака
Інтэрнэт-дамен	.mo
Код ISO	MO
Код МАК	MAC
Тэлефонны код	+853
Часавы пояс	+8
Аўтамабільны рух	злева[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Геаграфія

Макаа — горад у Кітаі на ўзбярэжжы Паўночнакітайскага мора, у вусці ракі Чжуцьзян. Утрымлівае тэрыторыю паўвострава Макаа, астравоў Тайпа і Колаань, агульнай плошчай 28,6 км². Макаа знаходзіцца на мяжы трапічнай і субекватарыяльнай кліматычных зонаў, сярэдняя тэмпература студзеня складае 15 °C, ліпеня — 29 °C. Штогадовая колькасць ападкаў — 1800 мм.

Эканоміка

Пачынаючы з 80-х гадоў ХХ стагоддзя эканоміка Макаа развіваецца вельмі хуткімі тэмпамі. У 1982 годзе сукупны ўнутраны прадукт складаў $1,287 млрд, а ў 1998 ён склаў 6,15 млрд. Асновай эканомікі Макаа складаецца з рээкспарту кітайскіх тавараў, гэтаму спрыяе існаванне вялікага марскога порта і аэрапорта. Стымулам развіцця тэрыторыі з'яўляюцца і легальныя азартныя гульні (казіно, спаборніцтвы сабакаў і коней), фінансавыя паслугі. Таксама развіццё атрымалі рыбалоўства і пераапрацоўка рыбы. Усё большы прыбытак прыносіць турызм (у апошнія гады гэта 40 % СУП і праца для кожнага трэцяга жыхара). Значнае месца ў экспарце Макаа займае Японія. Асноўная крыніца прадуктаў харчавання — Кітай.

Беспрацоўе ў горадзе мае нізкія паказчыкі (у 1998 годзе яно складала 3,8 % працаздольнага насельніцтва).

Насельніцтва

Афіцыйнымі мовамі тэрыторыі з'яўляюцца кітайская і партугальская. Асноўнымі рэлігійнымі канфесіямі з'яўляюцца: хрысціянства, даасізм, будызм. У горадзе размешчаны рэзідэнцыя каталіцкага біскупа, афіцыйнае прадстаўніцтва Ордэна іезуітаў, іншых каталіцкіх ардэноў, каталіцкія каледжы і манастыры. Валютай з'яўляецца патака, звязаная з ганконгскім доларам. Каля 97 % насельніцтва — кітайцы, 2 % — партугальцы.

Статыстыка колькасці насельніцтва з 1960 па 2021 Год Колькасць 1960 171 456 [3] 1961 175 135 [3] 1962 181 025 [3] 1963 188 703 [3] 1964 197 523 [3] 1965 206 910 [3] 1966 216 873 [3] 1967 227 258 [3] 1968 237 129 [3] 1969 245 310 [3] 1970 250 997 [3] 1971 253 881 [3] 1972 254 282 [3] 1973 252 845 [3] Год Колькасць 1974 250 550 [3] 1975 248 213 [3] 1976 245 915 [3] 1977 243 729 [3] 1978 242 458 [3] 1979 243 073 [3] 1980 246 236 [3] 1981 252 258 [3] 1982 260 921 [3] 1983 271 674 [3] 1984 283 672 [3] 1985 296 222 [3] 1986 309 226 [3] 1987 322 655 [3] Год Колькасць 1988 335 952 [3] 1989 348 467 [3] 1990 359 735 [3] 1991 369 484 [3] 1992 377 799 [3] 1993 385 041 [3] 1994 391 783 [3] 1995 398 459 [3] 1996 405 231 [3] 1997 412 031 [3] 1998 418 810 [3] 1999 425 448 [3] 2000 431 907 [3] 2001 438 080 [3] Год Колькасць 2002 444 150 [3] 2003 450 711 [3] 2004 458 542 [3] 2005 468 149 [3] 2006 479 808 [3] 2007 493 206 [3] 2008 507 528 [3] 2009 521 617 [3] 2010 534 626 [3] 2011 546 278 [3] 2012 556 783 [3] 2013 566 375 [3] 2015 642 900 [4] 2021 682 100 [5]

Культура

Асноўныя славутасці Макаа

Цэнтр горада адлюстроўвае часы партугальскай улады і сутыкненне еўрапейскай і кітайскай культур і каштоўнасцей. Восем плошчаў і дваццаць восем асобных аб'ектаў (руіны каталіцкага сабора 1582—1602 г.г.), некалькі партугальскіх фартоў, самы стары маяк у Кітаі, ў 2005 г. былі ўнесены ЮНЕСКА ў спіс сусветнай спадчыны.

Гарады-пабрацімы

•  Брусель, Бельгія (1991)
•  Дананг, В’етнам (2006)^[6]
•  Каімбра, Партугалія (1998)^[7]
•  К’еты, Італія
•  Луанда, Ангола
•  Лінчэпінг, Швецыя (1997)^[8][9][…]
•  Лісабон, Партугалія (1982)^[6]
•  Мапуту, Мазамбік
•  Порту, Партугалія (1997)^[6]
•  Прая, Каба-Вердэ (2007)^[6]
•  Рыа-дэ-Жанэйра, Бразілія
•  Рэсіфі, Бразілія
•  Сан-Паўлу, Бразілія (2000)^[6][10]
•  Фару, Партугалія