Студзень

Сту́дзень — першы месяц Грыгарыянскага календара і дзясяты месяц старажытнарымскага. Складаецца з 31 дня.

Артыкул пра каляндарны месяц. Пра страву, застылы булён з мясам гл. Квашаніна.

← студзень →
п	а	с	ч	п	с	н
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31
2025

Назва

Іахім фон Зандрарт, Студзень, 1642

У старабеларускай мове месяц назваўся стычень, пры гэтым славянская назва выкарыстоўвалася побач з лацінскай формай генвар^[1]. У выданнях Францыска Скарыны даецца народная назва студзеня — стычень^[2], таксама яна ўпамінаецца ў «Храналогіі» Андрэя Рымшы (1581)^[3]. Слова студень выкарыстоўвалася ў старабеларускіх тэкстах у значэнні «холад»^[4].

Назва, ужываная ў сучаснай беларускай літаратурнай мове, узнікла ў асяроддзі газеты «Наша ніва» і набыла больш-менш канчатковую форму ў 1912 годзе, калі ў календары «Нашай нівы» былі пададзены прапанаваныя назвы месяцаў з тлумачэннямі. Паслядоўна ў «Нашай ніве» ўжываліся варыянты назвы: у 1907 — январ (стычань), у 1908 — стычань, у 1909 — январ, у 1910—1912 — студзень (январ); далей — студзень («бо дужа сцюдзёна»)^[5].