Адоніс (паэт)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Адоніс (сапраўднае імя Алі Ахмад Саід Асбар; нар. 1 студзеня 1930 г., Аль-Касабін, Латакія) — сірыйскі паэт і эсэіст. Жыў у Ліване і Францыі. найбольш значны прадстаўнік руху «Новай паэзіі».
Remove ads
Біяграфія
Нарадзіўся ў шыіцкай сям’і ў сірыйскім паселішчы Касабін каля Тартуса на міжземнаморскім узбярэжжы. З ранняга ўзросту працаваў у полі, але яго бацька рэгулярна прымушаў яго завучваць вершы, і ён паступова пачаў вершаваць. У 1947 годзе ён меў магчымасць чытаць верш для прэзідэнта Сірыі Шукры аль-Куатлі.
У маладосці адчуў моцны ўплыў мысляра Антуна Саадэ, некаторыя веды ў класічнай арабскай літаратуры атрымаў ад свайго бацькі.
Падчас навучання ў Дамаскім універсітэце (дзе вывучаў філасофію, канец 1940-х-пачатак 1950-х гадоў) ён працаваў рэдактарам шэрагу газет і часопісаў, якія выходзілі ў Дамаску, у канцы 40-х пачаў друкавацца. У інтэрв’ю ў газеце «Монд» (1984) ён успамінаў, што газеты, першапачаткова якія адпрэчылі вершы Алі Ахмада Саіда, ахвотна пагадзіліся апублікаваць тыя ж творы, дасланыя ім пад псеўданімам Адоніс.
У 1955 годзе падвергся шасцімесячнаму турэмнаму зняволенню за палітычную дзейнасць і сяброўства ў Сірыйскай сацыяльнай нацыяналістычнай партыі, з 1956 года пасяліўся ў Ліване, у 1957 годзе стаў грамадзянінам Лівана, аднак звычайна лічыцца сірыйскім паэтам. У 1970—1985 гадах быў прафесарам арабскай літаратуры ў Ліванскім універсітэце, таксама чытаў лекцыі ва ўніверсітэце Дамаска і шэрагу заходніх універсітэтаў. Атрымаў доктарскую ступень у 1973 г. ва Універсітэце св. Юзафа ў Бейруце.
Уплыў на яго творчасць аказалі эстэтычныя прынцыпы сюррэалізму і міфалагічныя выявы. У праграмным артыкуле «Спроба вызначэння „Новай паэзіі“» (1959) Аданіс дэклараваў, што яе аснову складае «творчасць, якая падахвочвае да дзеяння», ёй уласцівы ўніверсальны погляд на свет, а паэзію ад прозы адрознівае не столькі памер і рыфма, а асацыяцыі, вопыт індывідуальнага бачання свету. У яго ўласных вершах прысутнічаюць водгаласы старажытных даісламскіх культур Міжземнамор’я: шумераў, фінікійцаў, вавіланян, грэкаў; выкарыстоўваюцца міфалагічныя сімвалы: Аданіс, Баал, Фенікс.
У сваіх галоўных эсэ «Шок сучаснасці» (1978) і «Маніфест сучаснасці» (1980) Аданіс сцвярджаў, што ў арабскай культуры іслам гуляў адмоўную ролю, бо падкрэсліваў сталае ўзнаўленне старога; Аданіс жа разглядае іслам як найвялікшую перашкоду творчаму пачатку і мадэрновасці[17].
Акрамя вершаў, Аданіс таксама вядомы як перакладчык (у прыватнасці, вершаў Сен-Жон Перса і Іва Бонфуа), літаратуразнаўца і літаратурны крытык, аўтар даследавання «Суфізм і сюррэалізм» (1992). На французскую вершы Адоніса перакладалі Эжэн Гільвік і Этэль Аднан, Гільвік таксама напісаў верш «Прастора Адоніса», у якім параўнаў паэта з богам, які стварае свае светы.
Асабліва вырасла вядомасць Адоніса ў Еўропе ў 1984 годзе: у траўні ён прачытаў у Калеж дэ Франс курс лекцый пра арабскую паэтыку, у кастрычніку таго ж года адбылася сустрэча з ім група французскіх і арабскіх пісьменнікаў і крытыкаў (семінар уключаў гутаркі пра паэтычны досвед Адоніса і пераклады яго паэзіі на французскі. выдавецтве «Autrement Dit», які суправаджаўся паказам тэлефільма.
У 1985 годзе пасяліўся ў Парыжы, працаваў кансультантам у ЮНЕСКА. У 2011 яму прысуджана Прэмія Гётэ. Неаднаразова разглядаўся як верагодны кандыдат на Нобелеўскую прэмію па літаратуры.
Remove ads
Зноскі
- Library of Congress Authorities — Library of Congress. Праверана 16 верасня 2018.
- Babelio — 2007. Праверана 16 верасня 2018.
- Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 19. — ISBN 978-2-221-06888-5
- VIAF — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003. Праверана 16 верасня 2018.
- Salameh F. The Other Middle East: An Anthology of Modern Levantine Literature — New Haven: Yale University Press, 2017. — P. 111. — ISBN 978-0-300-20444-5
Remove ads
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads