Аляксандр Карнеевіч Харчанка

Аляксандр Карнеевіч Харчанка (5 снежня 1918, вёска Кішчына Слабада, цяпер Барысаўскага раёна Мінскай вобласці Беларусь — 12 жніўня 1944, Мрочкі цяпер сельскай гміны Тжцяннэ, Манецкі павет, Падляскае ваяводства, Польшча) — удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, разведчык 364-га стралковага палка 139-й стралковай Раслаўльскай Чырванасцяжнай ордэна Суворава дывізіі 50-й арміі 2-га Беларускага фронту, Герой Савецкага Саюза (1945), старшыня.

Аляксандр Карнеевіч Харчанка
Дата нараджэння	5 снежня 1918(1918-12-05)
Месца нараджэння	Кішчына Слабада, Барысаўскі павет, Мінская губерня
Дата смерці	12 жніўня 1944(1944-08-12) (25 гадоў)
Месца смерці	Мрочкі[d], Кнышынскі раён, Беластоцкая вобласць, Беларуская ССР, СССР
Месца пахавання	Мрочкі[d]
Грамадзянства	СССР
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	пяхота
Гады службы	1942—1945
Званне	старшыня
Бітвы/войны	Вялікая Айчынная вайна
Узнагароды і званні	Ордэн Славы

Біяграфія

Нарадзіўся 5 снежня 1918 года ў сям'і селяніна. Рускі.

У 1927 годзе ў дзевяцігадовым узросце з бацькамі прыехаў у пасёлак Ужур (цяпер горад Ужурскага раёна Краснаярскага краю).

У 1935 годзе скончыў шэсць класаў і паступіў працаваць рабочым 10-й дыстанцыі шляху на станцыю Ужур.

У 1938 годзе быў прызваны ў шэрагі Чырвонай арміі, дзе ў 1939 годзе ўступіў у камсамол.

Дэмабілізаваўся ў 1940 годзе з-за хваробы.

Пасля вяртання працаваў загадчыкам Ужурскага раённага дома культуры.

У сакавіку 1942 года быў прызваны ў Чырвоную армію.

З 12 чэрвеня 1944 года Харчанка у дзеючай арміі на 2-м Беларускім фронце.

27 чэрвеня 1944 года разведчык 364-га стралковага палка 139-й стралковай дывізіі 50-й арміі старшына Харчанка ў складзе групы, у якую ўваходзілі — старшы лейтэнант Мяльноў  (руск.), малодшы лейтэнант Пайкоў  (руск.), старшыня Кірылаў  (руск.), старшыня Халманаў  (руск.), малодшы сяржант Іваноў  (руск.), пад моцным агнём праціўніка на падручных сродках пераадолеў раку Дняпро у раёне вёскі Буйнічы Магілёўскага раёна Магілёўскай вобласці Рэспублікі Беларусь, захапіў плацдарм на процілеглым беразе. Агнём аўтаматаў і гранатамі група разведчыкаў знішчыла агнявыя кропкі праціўніка, чым забяспечыла пераправу ўсяго батальёна на правы бераг Дняпра. З захопам плацдарма на адным з дамоў вёскі Буйнічы быў усталяваны чырвоны сцяг, які натхніў савецкіх воінаў і ўнёс замяшанне ў стан ворагаў. 2 ліпеня 1944 года камандзірам 364-га стралковага палка падпалкоўнікам Пятровым, старшына Халманаў быў прадстаўлены да прысваення звання Героя Савецкага Саюза^[1][2].

З 19 па 20 чэрвеня 1944 года ў баях за вёску Пагараны Гродзенскага раёна Гродзенскай вобласці камандзір аддзялення пешай разведкі 1-га стралковага батальёна 364-га стралковага палка 139-й стралковай дывізіі старшыня Харчанка асабіста знішчыў 7 нямецкіх салдат і аднаго нямецкага афіцэра, пры контратацы праціўніка ўдзельнічаў у яе адлюстраванні.

12 жніўня 1944 года кандыдат у члены ВКП(б) старшыня Харчанка загінуў у баях за горад — крэпасць Асавец Польшча. Пахаваны на паўднёва-заходняй ускраіне вёскі Мрочкі (польск.: Mroczki), цяпер сельскай гміны Тжцяннэ (польск.: Gmina Trzcianne), Манецкі павет, Падляскае ваяводства, Польшча.

22 жніўня 1944 года камандзірам 364-га стралковага палка падпалкоўнікам Пятровым, старшыня Харчанка быў прадстаўлены пасмяротна да ордэна Славы 3-й ступені^[3].

7 верасня 1944 года загадам па 139-й стралковай дывізіі № 031/н старшына Харчанка узнагароджаны ордэнам Славы 3-й ступені пасмяротна.

24 сакавіка 1945 года Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР за ўзорнае выкананне баявых заданняў камандавання на фронце барацьбы з нямецка-фашысцкімі захопнікамі і праяўленыя пры гэтым мужнасць і гераізм старшыне Харчанка Аляксандру Карнеевічу прысвоена званне Героя Савецкага Саюза з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка» пасмяротна.

Узнагароды

• Медаль «Залатая Зорка» Героя Савецкага Саюза № 5422 (24.03.1945);
• ордэн Леніна (24.03.1945);
• ордэн Славы 3-й ступені (07.09.1944).

Памяць

• Імя Героя высечана залатымі літарамі ў зале Славы Цэнтральнага музея Вялікай Айчыннай вайны  (руск.) ў Парку Перамогі  (руск.) горада Масква.
• У 1967 годзе вуліца Пралетарская горада Ужура Ужурскага раёна Краснаярскага краю перайменаваная ў вуліцу Харчанка.
• Імя Харчанка прысвоена сярэдняй школе № 1 горада Ужур.
• У горадзе Ужур усталяваны бюст Харчанка.

Зноскі

1. Сайт «Подвиг народа». Узнагародны ліст1 на Харчанка А. К.(недаступная спасылка)
2. Сайт «Подвиг народа». Зваротны бок узнагароднага ліста1 на Харчанка А. К.
3. Сайт «Подвиг народа». Узнагародны ліст2 на Харчанка А. Х.(недаступная спасылка)