Краснаярскі край

Краснаярскі край — край на поўдні Расіі. Адміністрацыйны цэнтр — г. Краснаярск. Уваходзіць у Сібірскую федэральную акругу, мяжуе з Якуціяй і Іркуцкай вобласцю на ўсходзе, з Тывой і Хакасіяй на поўдні і з Кемераўскай і Томскай абласцямі, Ханты-Мансійскай і Ямала-Ненецкай аўтаномнымі акругамі на захадзе. Колькасць насельніцтва на 2012 год складала 2 838 396 чалавек, што з'яўляецца шостым паказчыкам сярод усіх суб'ектаў федэрацыі.

Краснаярскі край
руск.: Красноярский край
Герб[d] Сцяг
Краіна	Расія[1]
Уваходзіць у	Расія (1991—?)[2]
Адміністрацыйны цэнтр	Краснаярск
Дата ўтварэння	7 снежня 1934
Кіраўнік	Mikhail Kotiukov[d]
Насельніцтва	▼2 837 988 чал. (1 студзеня 2025)[3]
Плошча	2 339 700 ± 1 км²
Часавы пояс	KRAT і Азія/Краснаярск[d][4]
Код ISO 3166-2	RU-KYA
Код аўтам. нумароў	24 і 124
Афіцыйны сайт (руск.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Геаграфія

Размешчаны ў Цэнтральнай і Усходняй Сібіры. Займае 13,86% тэрыторыі Расіі. Край размяшчаецца ў басейне ракі Енісея. На поўначы абмываецца водамі двух мораў Паўночнага Ледавітага акіяна, гэта значыць Карскім і морам Лапцевых.

Карысныя выкапні

У краі засяроджана больш за 95% расійскіх запасаў нікелю і плаціноідаў, больш за 20% золата, значныя запасы кобальту, нефялінавых рудаў, магнезітаў, ісландскага шпату, тонкіх кварцавых пяскоў, тугаплаўкіх глінаў, графіту, 63 відаў прамысловых металаў і іншых карысных выкапняў.

Гісторыя

Пастановай Прэзідыума УЦВК ад 7 снежня 1934 года з прычыны разузбуйнення Заходне-Сібірскага і Усходне-Сібірскага краёў быў утвораны Краснаярскі край^[5]. Краснаярскі край быў утвораны практычна ў ранейшых межах былой Енісейскай губерні.

Насельніцтва

Каля 80% насельніцтва края жывуць на поўдзень ад Ангары, на тэрыторыі, якая складае дзясятую частку края. Большасць насельніцтва складаюць рускія (93,3%). Сярод іншых нацыянальных меншасцей вылучаюцца ўкраінцы (1,4%), татары (1,3%), немцы (1,24%), азербайджанцы (0,66%), беларусы (0,61%).

Эканоміка

Дзякуючы значным запасам металічных рудаў, наяўнасці энергетычных рэсурсаў, і наяўнасці цяжкой індустрыі, край з'яўляецца абсалютным лідарам сярод рэгіёнаў краіны па выпрацоўцы прамысловага прадукту на аднаго жыхара, на рэгіён прыпадае 3,2% усяго аб'ёму прамысловай прадукцыі, вырабленай на тэрыторыі Расіі.

Некаторыя архіпелагі і астравы

• Архіпелаг Нордэншэльда
• Астравы Арктычнага інстытута
• Астравы Вароніна
• Астравы Весцяў ЦВК
• Астравы Гейберга
• Астравы Камсамольскай праўды
• Астравы Пятра
• Астравы Сяргея Кірава
• Востраў Візэ
• Востраў Свердруп
• Востраў Сібіракова
• Востраў Ушакова
• Каменныя астравы
• Плаўніковыя астравы

Вядомыя асобы

• Васіль Канстанцінавіч Ушакоў (1912-1943) — удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, Герой Савецкага Саюза (1944).

Гл. таксама

• Возера Віві
• Возера Лама

Зноскі

1. Шахрай С. М., Алексеев С. С., Собчак А. А. и др. Конституция Российской Федерации // Российская газета — Россия: 1993. — С. 102. — ISSN 1606-5484; 1560-0823 Праверана 15 кастрычніка 2016.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q159'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4061728'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4231499'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1853433'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q652062'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q123630'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q334294'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4521357'></a>
2. АКТМУ Праверана 13 сакавіка 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4330203'></a>
3. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2025 г. и в среднем за 2024 г. и компоненты её изменения — Росстат, 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q133366769'></a>
4. https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
5. Наш край — всё наше! Архівавана 7 красавіка 2016.