Аляксей Мікалаевіч Северцаў

Аляксей Мікалаевіч Се́верцаў^[5] (руск.: Алексей Николаевич Северцов; 23 верасня 1866 — 19 снежня 1936) — рускі і савецкі біёлаг, заснавальнік эвалюцыйнай марфалогіі жывёл. Акадэмік Акадэміі навук СССР (1920), Акадэміі навук Украінскай ССР (1925). Сын М. А. Северцава, бацька С. А. Северцава.

Аляксей Мікалаевіч Северцаў
руск.: Алексей Николаевич Северцов
Дата нараджэння	11 (23) верасня 1866
Месца нараджэння	Масква, Маскоўская губерня, Расійская імперыя[1]
Дата смерці	19 снежня 1936(1936-12-19)[1] (70 гадоў)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР[1]
Месца пахавання	Новадзявочыя могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР  РСФСР
Бацька	Мікалай Аляксеевіч Северцаў
Жонка	Maria Severtsova[d]
Дзеці	Sergey Severtsov[d]
Род дзейнасці	палеантолаг, заолаг, выкладчык універсітэта, біёлаг, навуковец
Навуковая сфера	марфалогія[d] і эвалюцыйная біялогія[2]
Месца працы	Тартускі ўніверсітэт[3] Інстытут праблем экалогіі і эвалюцыі імя А. М. Северцава РАН[d] Кіеўскі нацыянальны ўніверсітэт імя Тараса Шаўчэнкі[3] МДУ[3]
Навуковая ступень	доктар прыродазнаўчых навук[d]
Альма-матар	фізіка-матэматычны факультэт Маскоўскага дзяржаўнага ўніверсітэта[d] (1889)[3]
Член у	Paläontologische Gesellschaft[d] Нацыянальная акадэмія навук Украіны Расійская акадэмія навук[4]
Узнагароды	scientific prize from Russian Academy of Science[d] (1919)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Северцаў.

Біяграфія

М. А. Северцаў нарадзіўся ў Маскве. У 1890 годзе скончыў фізіка-матэматычны факультэт Маскоўскага ўніверсітэта. Вучань М. А. Мензбіра. Застаўся ва ўніверсітэце і ў 1895 годзе атрымаў званне магістра заалогіі, у 1898 годзе — доктара заалогіі^[6]. Працаваў за мяжой у Францыі, Іспаніі, Італіі. З 1899 года прафесар Юр’еўскага ўніверсітэта, з 1902 года — прафесар Кіеўскага ўніверсітэта. У 1911—1930 гадах А. М. Северцаў у Маскоўскім універсітэце — ардынарны прафесар кафедры заалогіі, параўнальнай анатоміі і фізіялогіі фізіка-матэматычнага факультэта, правадзейны член Навукова-даследчага інстытута заалогіі пры ім у 1922—1930 гадах і член універсітэцкай камісіі дапамогі галадаючым (1922)^[6]. З 1930 года дырэктар Лабараторыі эвалюцыйнай марфалогіі Акадэміі навук СССР^[6].

Памёр А. М. Северцаў 19 снежня 1936 года. Пахаваны на Новадзявочых могілках у Маскве.

Навуковая дзейнасць

Аўтар навуковых прац па параўнальнай анатоміі і эмбрыялогіі пазваночных жывёл, заканамернасцях эвалюцыйнага працэсу. Аднавіў філагенетычнае дрэва ніжэйшых пазваночных, распрацаваў вучэнне пра біялагічны прагрэс, тыпы філагенетычных змен органаў і функцый. Высунуў тэорыю паходжання пяціпальцавай канечнасці з 7—10-прамянёвай канечнасці продкаў, якая адбылася, у сваю чаргу, ад шматпрпрамянёвага плаўніка старажытных рыбападобных форм. Распрацаваў тэорыю філэмбрыягенезу. Займаўся праблемамі ўзаемаадносін індывідуальнага і гістарычнага развіцця і інш. Адкрыў закон змены фаз (напрамкаў) эвалюцыі, правіла чаргавання галоўных напрамкаў эвалюцыі (Северцава закон).

Зноскі

1. Северцов Алексей Николаевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
2. Národní autority České republiky Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
3. Фокин С. И., Завойская Н. Е. Владимир Тимофеевич Шевяков (1859–1930): изучение простейших Неаполитанского залива. История длиною в жизнь. Часть II. В советской России, Wladimir Timopheevich Schewiakoff (1859–1930): An Investigation of Protists of the Gulf of Naples. The Life Long Story. Part II. In Soviet Russia // Историко-биологические исследования — 2016. — Т. 8, вып. 2. — С. 25–52. — ISSN 2076-8176; 2500-1221

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q126725109'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q130604015'></a>
4. Рожнов В. В., Св. В. Найденко История биологической науки в истории академического здания на Ленинском проспекте в Москве, The history of biological science in the history of the academic building on Leninsky Prospekt in Moscow // Историко-биологические исследования — 2021. — Т. 13, вып. 1. — С. 7–23. — ISSN 2076-8176; 2500-1221 — doi:10.24411/2076-8176-2021-11001

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q126725109'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q129752087'></a>
5. БелЭн 2002.
6. Северцов Алексей Николаевич (руск.). Летопись Московского университета. // Летопись Московского университета