Блажэ Конескі

Бла́жэ Ко́нескі (макед.: Блаже Конески; 19 снежня 1921, вёска Небрэгава каля Прылепу, Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў (цяпер у Паўночнай Македоніі) — 7 снежня 1993, Скоп’е, Рэспубліка Македонія) — стваральнік і адзін з кадыфікатараў сучаснай літаратурнай македонскай мовы, выбітны літаратурны, культурны і грамадскі дзеяч, паэт, празаік, эсэіст, гісторык літаратуры, лінгвіст, перакладчык і прафесар на філасофскім факультэце ўніверсітэта ў Скоп’е.

Блажэ Конескі
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	19 снежня 1921(1921-12-19)[1][2][…]
Месца нараджэння	Прылеп, Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў[d]
Дата смерці	7 снежня 1993(1993-12-07)[2] (71 год)
Месца смерці	Скоп’е, Паўночная Македонія[3]
Грамадзянства	Паўночная Македонія  Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў[d]  Каралеўства Югаславія  СФРЮ  Трэцяе Балгарскае царства[4]
Альма-матар	Бялградскі ўніверсітэт Сафійскі ўніверсітэт
Месца працы	Універсітэт Святых Кірыла і Мяфодзія ў Скоп'і
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт, перакладчык, выкладчык універсітэта, пісьменнік, мовазнавец
Грамадская дзейнасць
Член у	Македонская акадэмія навук і мастацтваў Славенская акадэмія навук і мастацтваў Сербская акадэмія навук і мастацтваў (7 мая 1976) Сербская акадэмія навук і мастацтваў (7 снежня 1993)
Прэміі	Dis prize[d] (1978) Q121359105? (1975)
Узнагароды	Залаты вянок[d] (1981)
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Сярэднюю школу скончыў у Прылепе, у 1934—1939 гадах наведваў вышэйшую гімназію ў Крагуеўцы (Сербія). Падчас навучання пачаў выдаваць першыя вершы.

У 1939 годзе паступіў на медыцынскі факультэт універсітэта ў Бялградзе (пад імем «Благое Коневіч»), але праз год перавёўся на філасофскі факультэт. Пасля капітуляцыі Каралеўства Югаславіі давучваўся ва ўніверсітэце ў Сафіі (пад імем Благой Конеў).

Уваходзіў у склад камісіі па стварэнні літаратурнай македонскай мовы. З’яўляецца аўтарам правапісу македонскай мовы, рэдактарам «Слоўніка македонскай мовы». Заснавальнік аддзялення македаністыкі ва ўніверсітэце ў Скоп’е. З 1958 да 1960 года быў рэктарам універсітэта. З 1967 года — член Македонскай акадэміі навук і мастацтваў, да 1975 года — яе прэзідэнт.

Быў рэдактарам літаратурных часопісаў «Нов ден» («Новы дзень») і «Македонски јазик» («Македонская мова»).

Літаратурная дзейнасць

Блажэ Конескі — ключавая постаць у развіцці македонскай мовы. Быў сябрам акадэмій навук у Заграбе, Сараеве, Бялградзе, Чыкага, Лодзі, ганаровы доктар універсітэтаў Чыкага, Кракава і Скоп’е. Яго творы перакладзеныя на сербскую, славенскую, албанскую, турэцкую, венгерскую, французскую, рускую, італьянскую, грэчаскую, польскую, румынскую, нямецкую і англійскую мовы.

Бібліяграфія

• Земјата и љубовта (паэзія, 1948)
• Македонски правопис со правописен речник (1950)
• Граматика на македонскиот литературен јазик (першы том, 1952)
• За македонскиот литературен јазик (1952)
• Песни (1953)
• Граматика на македонскиот литературен јазик (другі том, 1954)
• Везилка (паэзія, 1955)
• Лозје (кароткія апавяданні, 1955)
• Речник на македонскиот јазик (1961)
• Песни (1963),
• Историја на македонскиот јазик (1965)
• Речник на македонскиот јазик (1965, 1966)
• Стерна (паэзія, 1966)
• Ракување (1969)
• Јазикот на македонската народна поезија (1971)
• Беседи и огледи (1972)
• Записи (паэзія, 1974)
• Стари и нови песни (1979)
• Места и мигови (паэзія, 1981)
• Чешмите (паэзія, 1984)
• Македонскиот 19. век, јазични и книжевно-историски прилози (1986)
• Ликови и теми (эсэ, 1987)
• Послание (паэзія, 1987)
• Тиквешки зборник (1987)
• Средба во рајот (паэзія, 1988)
• Црква (паэзія, 1988)
• Дневник по многу години (проза, 1988)
• Златоврв (паэзія, 1989)
• Поезија (Константин Миладинов), читање на Блаже Конески (1989)
• Сеизмограф (паэзія, 1989)
• Македонски места и теми (эсэ, 1991),
• Небесна река (1991),
• Светот на легендатата и песната (1993),
• Црн овен (паэзія, 1993)

Беларускія пераклады

Паасобныя вершы на беларускую мову пераклалі Алесь Каско^[5], Лявон Баршчэўскі^[6].

Зноскі

1. Конески Блаже // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
2. Blaže Koneski // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
3. Deutsche Nationalbibliothek Record #119347873 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
4. State Gazette — 1879.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4171503'></a>
5. Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.
6. І боль, і прыгажосць…: выбраныя творы паэтаў Еўропы і Амерыкі ў перакладах Лявона Баршчэўскага. — Мінск : Зміцер Колас, 2016. — 452, [1] с. — (Бібліятэка Саюза беларускіх пісьменнікаў «Кнігарня пісьменніка»; вып. 73).