Бульбяная нематода

Бульбяная нематода^[1] (Globodera rostochiensis) — вузкаспецыялізаваны від нематод, які паразітуе на каранях бульбы і таматаў, паражае іншыя расліны з сямейства паслёнавых. Выклікае гетэрадэроз бульбы.

Бульбяная нематода
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Nematoida Тып:  Круглыя чэрві Клас:  Chromadorea Атрад:  Тыленхіды Надсямейства:  Tylenchoidea Сямейства:  Разнаскурыя нематоды Падсямейства:  Heteroderinae Род:  Globodera Від:  Бульбяная нематода
Міжнародная навуковая назва
Globodera rostochiensis Wollenweber, 1923
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы NCBI   31243 EOL   4965936

Развіццё бульбяной нематоды адбываецца ў каранях расліны-гаспадара. Хворыя расліны ўтвараюць слабыя сцёблы, якія заўчасна жоўкнуць. Клубняў утвараецца мала, яны дробныя, а часам зусім адсутнічаюць.

Бульбяная нематода асабліва значны ўрон наносіць на прысядзібных участках і на палях са скарочаным севазваротам, дзе бульба вырошчваецца нязменна або вяртаецца на ранейшае месца на другі-трэці год. Страты ўраджаю могуць складаць 30-80 %. Акрамя прамых страт, ёсць страты, абумоўленыя забаронай або абмежаваннем перавозкі прадукцыі з зон заражэння, паколькі бульбяная нематода з'яўляецца аб'ектам знешняга і ўнутранага каранціну.

Распаўсюджваецца бульбяная нематода ў асноўным у стадыі цыст, якія прыліпаюць да прадметаў, што датыкаліся з заражаным грунтам, і пераносяцца на любыя адлегласці. Звычайна цысты пераносяцца з пасадачным матэрыялам, з глебай, пакінутай на клубнях, карняплодах і цыбулінах, дажджавымі водамі і ветрам.

Нематоды — раздзельнаполыя жывёлы. У самак маюцца парныя яечнікі, яйцеводы, матка і непарная палавая адтуліна, якая адкрываецца на брушным баку цела. У самца — адзін семяннік, які пераходзіць у семяпровад. Ён упадае ў заднюю кішку перад самай анальнай адтулінай. Апладненне ўнутранае. У самца ёсць рухомыя куцікулярныя іголачкі, з дапамогай якіх ён уводзіць сперматазоіды ў палавую адтуліну самкі.

Паходзіць з Анд Паўднёвай Амерыкі^[2]. Упершыню ў Еўропе знойдзена ў 1913 годзе ў Германіі разам з імпартаванай бульбай. Таксама знойдзена ў Афрыцы, Азіі і Аўстраліі. У ЗША ўпершыню выяўлена ў 1941 годзе, у Канадзе — у 1960-х гадах, у Мексіцы — у 1970-х^[3].

Зноскі

1. Ветрава С. М.'Бульбяная нематода // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.. — С. 357-58
2. Data Sheets on Quarantine Pests.
3. Nematode-Plant Expert Information System Архівавана 3 чэрвеня 2017..