Вяснянка (Draba)

Вясня́нка^[1], Кру́пка^[2][3] (Draba) — род кветкавых раслін сямейства Капуставыя (Brassicaceae), які налічвае каля 300 відаў.

Вяснянка (Draba)
Draba verna
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Капустакветныя Сямейства:  Капуставыя Род:  Вяснянка
Міжнародная навуковая назва
Draba Webb et Berth.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   22844 NCBI   87301 EOL   37730 GRIN   g:3959 IPNI   73186-3

Батанічнае апісанне

Аднагадовыя і шматгадовыя^[2] травяністыя расліны вышынёю 2—20 см з прамастойным ці ўзыходным бязлістым сцяблом. Лісце сабранае ў разетку, падоўжана-эліпсоіднае ці ланцэтнае, апушанае, сядзячае або звужанае ў чаранок. Кветкі дробныя, двухполыя, белыя ці жоўтыя, у кароткіх малакветавых гронках. Плод — голы эліпсоідны стручочак. Эфемеры, поўны цыкл развіцця праходзіць за 1—2 тыдні, потым адмірае.

Распаўсюджанне

Адрозніваецца каля 10 відаў. Пашыраны ў Еўропе, Заходняй і Сярэдняй Азіі, Паўночнай Амерыцы. На тэрыторыі Беларусі трапляецца вяснянка веснавая (народная назва крупка^[4]). Расце на пясках на ўзлесках і лясных палянах, каля дарог і на сухіх схілах, зрэдку як пустазелле на палях, цвіце ў красавіку—маі.

Гаспадарчае значэнне і прымяненне

Некаторыя віды дэкаратыўныя і ўведзены ў культуру. Вяснянкі вельмі засухаўстойлівыя, святлалюбныя, але каб пасля цвіцення захоўвалася зеляніна, маюць патрэбу ў багатым паліве. Глебы прыдатныя суглінкавыя, супяшчаныя, камяністыя, перагнойныя і вапнавыя, водапранікальныя. Размножваюцца дзяленнем куста і насеннем.

Кармавыя расліны.

Выкарыстанне ў медыцыне

Выкарыстоўваюцца пры цынзе, панарыцыях, параніхіях.

Віды

Род уключае больш за 300 відаў, некаторыя з іх:

• Draba albertina
• Draba aretioides
• Draba asterophora
• Draba aureola
• Draba bhutanica
• Draba breweri
• Draba cacuminum
• Draba californica
• Draba carnosula
• Draba corrugata
• Draba cruciata
• Draba cuneifolia
• Draba densifolia
• Draba ecuadoriana
• Draba extensa
• Draba hookeri
• Draba howellii
• Draba incrassata
• Draba lactea Adams
• Draba monoensis
• Draba muralis — Крупка сценная^[3]
• Draba nemorosa L. — Крупка пералескавая, ці Крупка пралескавая^[3]
• Draba obovata
• Draba pterosperma
• Draba sharsmithii
• Draba sibirica (Pall.) Thell. — Крупка сібірская^[3]
• Draba sierrae
• Draba splendens
• Draba spruceana
• Draba steyermarkii
• Draba stylosa
• Draba subumbellata
• Draba verna L.
• Draba violacea

Зноскі

1. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 4.
2. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1984. — 588 с., іл. — 10 000 экз. — С. 79.
3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 46. — 160 с. — 2 350 экз.
4. Расліна дала назву рацэ, а пасля і гораду, на ёй размешчанага, — Крупкі Мінскай вобласці. Выява крупкі прысутнічае на гербе горада.