Вілем Курц (старэйшы)

Вілем Курц (чэшск.: Vilém Kurz; 13 чэрвеня 1847 — 6 сакавіка 1902) — чэшскі заолаг, педагог і грамадскі дзеяч, заснавальнік сям’і, якая ўнесла значны ўнёсак у чэшскую культуру XX стагоддзя (тры наступныя пакаленні гэтай сям’і — Вілем Курц-малодшы, Ілона Курцава-Шцепанава і Павел Шцепан).

Вілем Курц
чэшск.: Vilém Kurz
Дата нараджэння	13 чэрвеня 1847(1847-06-13)[1][2]
Месца нараджэння	Врбіцы[d], Каралеўства Багемія, Землі багемскай кароны, Аўстрыйская імперыя[2]
Дата смерці	6 сакавіка 1902(1902-03-06)[1][3][…] (54 гады)
Месца смерці	Нове-Места, Прага, Каралеўства Багемія, Цыслейтанія, Аўстра-Венгрыя[3]
Месца пахавання	Ольшанскія могілкі
Дзеці	Vilém Kurz[d]
Род дзейнасці	педагог, пісьменнік, журналіст, палітык, біёлаг
Альма-матар	Карлаў універсітэт
Партыя	Young Czech Party[d]
Член у	Sokol[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Курц.

Біяграфія

Скончыў гімназію ў Градзецы-Кралавэ, затым факультэт прыродазнаўства Карлава ўніверсітэта. Выкладаў у гімназіях Нямецкага Брода, Кутнай-Горы і (з 1884 г.) Прагі; у 1874 г. абараніў доктарскую дысертацыю.

У 1870-я гг. публікаваў у Працах Венскай акадэміі навук і ў «Часопісе навуковай заалогіі» навуковыя артыкулы, пераважна пра галінаставусых ракападобных (Cladocera). Склаў «Геалагічную схему Кутнагорскай акругі» (чэшск.: Geologický nástin okolí Kutnohorského; 1877). У далейшым займаўся з большага педагагічнай працай: напісаў некалькі навучальных дапаможнікаў — у тым ліку «Гербарый для сярэдняй школы» (чэшск.: Herbář pro střední školy) і «Батаніка для апошніх класаў сярэдняй школы» (чэшск.: Botanika pro vyšší třídy středních škol). Завяршыла праца Міраслава Тырша «Асновы фізкультуры» і сам напісаў «Увядзенне ў школьную фізкультуру» (чэшск.: Úvod do tělocviku školského; 1872).

Грамадская дзейнасць Курца была накіравана на развіццё турызму ў Чэхіі. У 1888 г. ён разам з Ураціславам Пасаўскім стаў адным з заснавальнікаў Клуба чэшскіх турыстаў, на працягу шасці гадоў быў галоўным рэдактарам «Часопіса турыстаў» (чэшск.: Časopis turistův). Напісаў некалькі турыстычных даведнікаў, у прыватнасці, «365 выездаў на вечар з Прагі» (чэшск.: 365 odpoledních výletů z Prahy).

У 1890 г. менавіта Курц выступіў у артыкуле «Назіральная вежа на Петршынскім узгорку — краявід з найбліжэйшай будучыні Прагі» (чэшск.: Rozhledna na Petříně, obrázek z blízké budoucnosti Prahy) з ініцыятывай будаўніцтва ў пражскім раёне Петршын назіральнай вежы. У 1894 г., таксама па ініцыятыве Курца, назіральная вежа была пабудавана і на вяршыні гары Чэрхаў; каменны будынак замест драўлянага быў узведзены ўжо пасля смерці Курца па праекце яго паплечніка Ураціслава Пасаўскага і атрымала назву Курцава вежа.

Зноскі

1. Národní autority České republiky Праверана 23 лістапада 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
2. Kurz, Vilém, 1847-1902 // regional database of the Regional Library of Highlands Праверана 22 красавіка 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125582843'></a>
3. Archiv hl. m. Prahy, Matrika zemřelých u sv. Štěpána, sign. ŠT Z13, s. 96

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q105319160'></a>