Гарчак

Гарча́к звычайны (Rhodeus sericeus) — рыба сямейства карпавых.

Гарчак
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Другаснаротыя Тып:  Хордавыя Падтып:  Пазваночныя Інфратып:  Сківічнаротыя Клада:  Рыбы Надклас:  Касцявыя рыбы Клас:  Прамянёвапёрыя рыбы Падклас:  Навапёрыя рыбы Інфраклас:  Касцістыя рыбы Надатрад:  Ostariophysi Серыя:  Otophysi Атрад:  Карпападобныя Надсямейства:  Карпападобныя Сямейства:  Карпавыя Падсямейства:  Acheilognathinae Род:  Гарчакі Від:  Гарчак
Міжнародная навуковая назва
Rhodeus sericeus Pallas, 1776
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   163607 NCBI   58327 EOL   204542

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Гарчак (значэнні).

Назва

Мяса яго бывае горкім (адсюль назва). Народныя назвы гаркушка, гарчыца і інш.

Апісанне

Даўжыня 4—8, часам да 9,5 см. Па форме нагадвае маленькага карасіка. Цела высокае, сціснутае з бакоў, з няпоўнай бакавой лініяй, буйной луской; бакі серабрыстыя з вузкай зялёна-сіняй палоскай. Галава невялікая, рот паўніжні. Самкі драбнейшыя зв самцоў. У час нерасту самцы стракатыя з чырвонымі спінным і анальным плаўнікамі, у самкі вырастае доўгі яйцаклад.

Пашырэнне

Пашыраны ў прэсных вадаёмах Еўропы і Азіі. Распаўсюджана ў вадаёмах з павольным цячэннем, або стаячай вадой, пясчаным і камністым дном, дзе многа буйных двухстворкавых малюскаў. У невялікай колькасці ёсць амаль ва ўсіх рэках і азёрах Беларусі.

Аселая прыдонная рыба. Трымаецца чародкамі.

Асаблівасці біялогіі

Корміцца гарчак пераважна фітапланктонам.

Полавая спеласць у 2—3 гады. Нераст вясной і летам. Ікру адкладвае ў мантыйную поласць перлавіц і бяззубак, таму пашырэнне гарчака залежыць ад пашырэння гэтых малюскаў. Плоднасць 100—200 тысяч ікрынак.

Промысел

Прамысловага значэння не мае.

Літаратура

• Гарчак // Беларуская ССР: Кароткая энцыклапедыя. Т. 2. — Мн.: БелСЭ. 1979.
• Шаўцова Т. Гарчак // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.