Грамадзянскі форум

Рэспубліканская грамадская моладзевая арганізацыя «Грамадзянскі форум» (руск.: Республиканская общественная молодежная организация «Гражданский форум», англ.: Liberal Youth Organization "Civil Forum") — беларуская незалежная моладзевая арганізацыя — пляцоўка для самарэалізацыі і зносін беларускай моладзі. Ліквідавана рашэннем Вярхоўнага суда Рэспублікі Беларусь у 2021 годзе.

Грамадзянскі форум
Лідар	Маргарыта Савіцкая
Дата заснавання	10 верасня 1996
Штаб-кватэра	Магілёў, Мінск, Гродна
Ідэалогія	Лібералізм
Саюзнікі і блокі	ПСП
Дэвіз	Keep going!
Сайт	civilforum.by

Гісторыя

«Грамадзянскі форум» быў створаны ў 1995 годзе дэпутатам Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь Уладзімірам Навасядам^[1] і зарэгістраваны Міністэрствам юстыцыі 10 верасня 1996 года. Да парламенцкіх выбараў 2000 года «Грамадзянскі форум» з’яўляўся моладзевай фракцыяй Аб’яднанай грамадзянскай партыі (АГП)^[2]. Пасля адмовы выконваць рашэнне партыі байкатаваць выбары^[3] АГП парывае стасункі з «Грамадзянскім форумам» і стварае альтэрнатыўную арганізацыю «Моладзь АГП». «Грамадзянскі форум» фактычна робіцца самастойнай арганізацыяй^[4]. На гэтых выбарах лідар арганізацыі Уладзімір Навасяд абраны ў дэпутаты Палаты прадстаўнікоў, пасля чаго «Грамадзянскі форум» сумесна з дэпутацкай групай «Рэспубліка» пачынае лабіяваць законапраекты па змене выбарчага заканадаўства, альтэрнатыўнай вайсковай службе, адмене абавязковага размеркавання выпускнікоў ВНУ і т. д. (збор подпісаў у іх падтрымку і інфармацыйныя кампаніі)^[5]. У ліпені 1999 г. «Грамадзянскі форум» публікуе першы нумар уласнай моладзевай газеты «Моладзевы праспект» ^[6], якая выходзіла 6 гадоў (зачыненая Міністэрствам інфармацыі ў лістападзе 2005 г.^[7]). З 2001 г. у шэрагах членаў «Грамадзянскага форума» афармляецца ініцыятыва стварыць у Беларусі першую ліберальную партыю — Партыю свабоды і прагрэсу (ПСП).

У 2005 годзе Уладзімір Навасяд сыходзіць са сваёй пасады, а старшынёй арганізацыі становіцца Вадзім Ахрэмка. З’езд 28 лістапада 2007 года абірае новага старшыню — члена Цэнтральнай рэвізійнай камісіі «Грамадзянскага форума» Сяргея Варанкевіча.

На з’ездзе 4 лістапада 2012 года новым старшынёй «Грамадзянскага форума» стала Ганна Івашкевіч.^[8]

У канцы 2012 года з «Грамадзянскага Форума» вылучаецца «БАСС» (руск. «БОСС»; Брацтва арганізатараў студэнцкага самакіравання), як новая самастойная арганізацыя.

На з’ездзе 2 лістапада 2014 года новым старшынёй «Грамадзянскага форума» стаў Юрый Стукалаў, які пераабіраўся на гэтую пасаду ў 2016 і 2018 гадах.

Падчас кастрычніцкага з’езда ў 2020 года новым старшынёй арганізацыі другі раз за гісторыю была абрана жанчына — лідар Гродзенскай гарадской арганізацыі Маргарыта Савіцкая^[9].

Прававы статус

Рэспубліканская грамадская моладзевая арганізацыя «Грамадзянскі форум» (РГМА «Грамадзянскі форум») уяўляе сабой самастойную арганізацыю, заснаваную на добраахвотным аб’яднанні грамадзян для сумеснай рэалізацыі грамадзянскіх, сацыяльны, культурных і іншых праў. Членам арганізацыі можа стаць грамадзянін ва ўзросце ад 16 да 31 года, які пражывае ў Рэспубліцы Беларусь, які падзяляе яе мэты, прызнае праграму і выконвае патрабаванні Статута. Таксама членам арганізацыі з пісьмовага дазволу бацькоў або законных прадстаўнікоў можа стаць непаўнагадовы грамадзянін.

Міжнароднае супрацоўніцтва

Арганізацыя з’яўляецца паўнапраўным членам Ліберальнага моладзевага руху Еўропы (LYMEC) ^[10], Міжнароднай федэрацыі ліберальнай моладзі (IFLRY)^[11], «Еўрапейскай моладзевай сеткі меншасцей» (European Minority Youth Network — EMYN), а таксама EVS (European Volunteers Service). З 2012 г. Грамадзянскі форум актыўна ўдзельнічае ў праграме моладзевых абменаў Erasmus Programme. З 2014 г. удзельнічае ў распрацоўцы моладзевай палітыкі праз праекты Савета Еўропы^[12].

РГМА «Грамадзянскі форум» узнагароджаны аб’яднаннем Еўрапейскіх маладых кансерватараў Кубкам імя М. Тэтчар як лепшая дэмакратычная моладзевая арганізацыя Еўропы ў 1999 годзе ^[13].

Мерапрыемствы

«Грамадзянскі форум» праводзіць семінары, канферэнцыі, курсы для сваіх членаў, культурныя і спартыўныя мерапрыемствы, моладзевыя лагеры, трэнінгі і ролевыя гульні. Шматлікія мерапрыемствы спецыялізуюцца на навучанні моладзі перадвыбарным тэхналогіям^[14]. Дзейнасць арганізацыі таксама накіраваная на абарону правоў студэнтаў, напрыклад 27 жніўня 2006 г. «Грамадзянскі форум» атрымаў афіцыйнае папярэджанне за публікацыю ў сваёй газеце «Моладзевы праспект» артыкулы аб дрэнных умовах у студэнцкіх інтэрнатах^[15], а падчас абмеркавання законапраекта аб пазбаўленні студэнтаў некаторых сацыяльных гарантый «Грамадзянскі форум» звярнуўся да студэнтаў Беларусі і правёў акцыю «Дапамажы дэпутату падлічыць» ^[16]. Штогод арганізацыя і яе рэгіянальныя структуры праводзяць шэраг мерапрыемстваў, прысвечаных Магдэбургскаму праву. Сярод іх конкурсы складанняў сярод школьнікаў^[17], оксфардскія дэбаты^[18], распаўсюджванне інфармацыйных матэрыялаў^[19]. З моманту свайго стварэння ў 1996 г. арганізацыя актыўна ўдзельнічае ў выбарчых кампаніях^[20].

Вынікі ўдзелу «Грамадзянскага форуму» ў выбарчых кампаніях у Беларусі

Выбарчая кампанія	Колькасць намінаваных кандыдатаў	Колькасць абраных кандыдатаў	Найлепшыя вынікі
Мясцовыя выбары 1999 г.	1	0	Няма дадзеных
Парламенцкія выбары 2000 г.	1	1	Уладзімір Навасяд абраны дэпутатам па Купалаўскай выбарчай акрузе № 95[21]
Прэзідэнцкія выбары 2001 г.	-	-	-
Мясцовыя выбары 2003 г.	15	1	А. Цімафееў абраны дэпутатам Горацкага раённага Савета дэпутатаў[22]
Парламенцкія выбары 2004 г.	4	0	Няма дадзеных
Прэзідэнцкія выбары 2006 г.	- (падтрымка Аляксандра Мілінкевіча)	-	-
Мясцовыя выбары 2007 г.	17 (разам з Партыяй свабоды і прагрэсу)	0	Няма дадзеных
Парламенцкія выбары 2008 г.	6 (разам з Партыяй свабоды і прагрэсу)	0	У. Навасяд — 2-е месца, 8898 галасоў (23,3 %) С. Еўдакімовіч — 3-е месца, 4802 галасы (9,31 %)[23]
Мясцовыя выбары 2010 г.	21 (разам з Партыяй свабоды і прагрэсу)	0	Няма дадзеных
Прэзідэнцкія выбары 2010 г.	- (падтрымка незалежных кандыдатаў М. Статкевіча, А. Міхалевіча, Дз. Вуса, сабрана 35 000 подпісаў)	-	-
Парламенцкія выбары 2012 г.	2	0	У. Навасяд — 2-е месца, 6886 галасоў (19,9 %)[24]
Мясцовыя выбары 2014 г.	2	0	Ю. Стукалаў — 3-е месца, 590 галасоў (12,17 %)[25]
Прэзідэнцкія выбары 2015 г.	-	-	-
Парламенцкія выбары 2016 г.	3	0	Ю. Стукалаў — 3-е месца, 3467 галасоў (7,9 %)[26] У. Навасяд — 4-е месца, 3624 галасы (9,2 %)[27]
Мясцовыя выбары 2018 г.	3	0	Ю. Стукалаў — 3-е месца, 486 галасоў (9,8 %) А. Лазараў — 3-е месца, 447 галасоў (8 %)[28]
Парламенцкія выбары 2019 г.	1	0	А. Ірхо — 5-е месца, 504 галасы (1,14 %)[29]
Прэзідэнцкія выбары 2020 г.	- (падтрымка альтэрнатыўных дэмакратычных кандыдатаў С. Ціханоўскай, В. Бабарыкі, В. Цапкалы)	-	-

У 2020 годзе арганізацыя заняла актыўную пазіцыю ў Прэзідэнцкіх выбарах ў Беларусі (2020). «Грамадзянскі форум» сабраў больш за 11 000 подпісаў пад зваротам супраць праўладнай газеты «СБ. Беларусь сегодня» ў адказ на яе абражлівую публікацыю на старонцы Facebook у дачыненні да беларусаў, што падтрымлівалі альтэрнатыўных кандыдатаў у Прэзідэнты^[30]. На выбарах «Грамадзянскі форум» арганізаваў буйную кампанію незалежнага назірання, якая ахапіла 40 выбарчых устаноў. Падчас гэтай кампаніі зафіксаваны шматлікія парушэнні, апублікаваныя ў справаздачы арганізацыі^[31]. У адказ на шматлікія рэпрэсіі супраць студэнтаў і выкладчыкаў «Грамадзянскі форум» падрыхтаваў калектыўны зварот моладзевых арганізацый да акадэмічнай супольнасці Беларусі і свету, які падпісалі найбуйнейшыя незалежныя моладзевыя арганізацыі краіны — Маладыя дэмакраты, Маладыя сацыял-дэмакраты — Маладая Грамада, Маладыя хрысціянскія дэмакраты, Актыўным быць файна — АБФ, Добрая воля, Дзедзіч^[32].