Жазэф Луі Пруст

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Пруст.

Жазэф Луі Пруст (фр.: Joseph Louis Proust, 26 верасня 1754(1754-09-26)^[1][2][…], Анжэ, Герцагства Анжу^[d][3][4] — 5 ліпеня 1826(1826-07-05)^[2][5][…], Анжэ^[3][4]) — французскі хімік.

Жазэф Луі Пруст
фр.: Joseph Louis Proust
Дата нараджэння	26 верасня 1754(1754-09-26)[1][2][…]
Месца нараджэння	Анжэ, Герцагства Анжу[d], Каралеўства Францыя[3][4]
Дата смерці	5 ліпеня 1826(1826-07-05)[2][5][…] (71 год)
Месца смерці	Анжэ, дэпартамент Мен і Луара, Каралеўства Францыя[3][4]
Грамадзянства	Францыя[6]
Род дзейнасці	хімік, фармацэўт, аэранаўт
Месца працы	Саламанкскі ўніверсітэт
Член у	Французская акадэмія навук Баварская акадэмія навук Парыжская медыцынская акадэмія[d] Турынская акадэмія навук[d][4] Руанская акадэмія навук, літаратуры і мастацтваў[d]
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Навуковая праца

Пруст быў тыповым прадстаўніком «аналітычнага перыяду». Яго даследаванні былі прысвечаны колькаснаму аналізу соляў волава, медзі, жалеза, нікелю, сурмы, кобальту, срэбра і золата (1799-1806). Вынікі, атрыманыя Прустам, значна пашырылі звесткі аб гэтых металах і іх солях. Ён вывучаў таксама солі арганічных кіслот (напрыклад, ацэтат медзі) і прысвяціў некалькі даследаванняў пытанням арганічнай хіміі. Ён даследаваў, у прыватнасці, «мядовы цукар» і ўсталяваў яго адрозненне ад «трысняговага цукру», вывучаў злучэнні сінільнай кіслаты, сыр, а таксама розныя прадукты жывёл арганізмаў. Сярод сучаснікаў атрымалі вядомасць яго працы аб мачавіне і мачы, ферментах, клейкавіне і інш.

Пруст распрацаваў некаторыя метады аналітычнай хіміі; асабліва варта адзначыць серавадародны метад аблогі металаў, які атрымаў шырокае распаўсюджванне і вялікае практычнае значэнне ў далейшым. Як і многія хімікі-аналітыкі таго перыяду, Пруст займаўся і тэхнічнымі пытаннямі, напрыклад пытаннямі, звязанымі з падрыхтоўкай пораху, запальных кнотаў і г.д.

Самым выбітным навуковым дасягненнем Пруста стала адкрыццё закона сталасці складу. Займаючыся даследаваннем уласцівасцяў і складу злучэнняў розных металаў, ён даказаў, што пры вызначэнні складу аксідаў металаў многія яго сучаснікі дапускалі памылкі, лічачы гідраксіды аксідамі. Пруст паказаў таксама, што розныя аксіды аднаго і таго ж металу маюць цалкам пэўны склад, які змяняецца скачкападобна. Даследаванне складу розных аксідаў металаў, а таксама іх хларыдаў і сульфідаў, выкананае ў 1797-1809, паслужыла асновай для адкрыцця ім закона пастаянных адносін.

Апанентам Пруста ва ўзніклай дыскусіі аб сталасці складу хімічных злучэнняў выступіў яго суайчыннік - вядомы хімік Клод Луі Бертале. Палеміка гэтых двух вучоных працягвалася з 1801 па 1808. Дзякуючы таму, што вымярэнні Пруста былі выключна дакладнымі для свайго часу, дыскусія скончылася на карысць Пруста і закон пастаянства складу атрымаў прызнанне большасці хімікаў, стаўшы адным з крайвугольных камянёў хімічнай тэорыі.

У гонар вучонага названы мінерал прустыт^[7][8].