Кальвінскі збор (Слуцк)

Кальвінскі збор — колішні кальвінскі храм у Слуцку, кафедральны сабор Літоўскай правінцыі

Славутасць
Кальвінскі збор
Збор і школа на малюнку Н. Орды
53°01′33″ пн. ш. 27°33′33″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Слуцк
Канфесія	кальвінізм
Епархія	Літоўская правінцыя
Архітэктурны стыль	неаготыка і эклектыка
Архітэктар	Казімір Мельхіёравіч Хршчановіч
Заснавальнік	Януш Радзівіл
Дата пабудовы	1851 год
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Кальвінскі збор у Слуцку быў заснаваны князем Янушам Радзівілам у 1617 г. Пабудавалі яго з дрэва. Храм знаходзіўся ў Новым горадзе на беразе ракі Случ. Неаднойчы аднаўляўся пасля пажараў. Верагодна некалькі разоў стары будынак замяняўся новым. Як паведамляюць крыніцы, кальвіністы часам мелі два зборы: «… ідучы ад замку, праз мост малы да Новага горада … на левым баку … над ставамі ракі Случы стаяць два зборы, вялікі i малы».

Кальвінскі збор у пач. XX ст.

У 1851 г. замест драўлянага па праекту архітэктара К. Хршчановіча ўзводзіцца мураваны будынак збору.

Падчас Другой сусветнай вайны збор быў пашкоджаны. Званіца, якая захавалася, была разабрана савецкай адміністрацыяй у пасляваенны час.

Архітэктура

Будынак школы і збор

Новы будынак збора быў пастаўлены побач з гімназіяй, уваходам арыентыраваны на вуліцу Шырокую. Уяўляў сабой прамавугольны ў плане аб’ём, накрыты вальмавым дахам, з алтарнай апсідай i шатровай трох’яруснай вежай-званіцай на галоўным фасадзе. Чацверыковыя ярусы вежы аддзяляліся адзін ад аднаго прафіляванымі карнізамі. Ніжні, роўны вышыні асноўнага аб’ёма, меў уваходны праём i выконваў ролю бабінца. Невысокі сярэдні — yпрыгожваўся паўкруглым сандрыкам. Сцены чацвярыка трэцяга ярусу праразаліся парнымі аконнымі праёмамі. Завяршалася вежа высокім васьмігранным шатром, i развёрнутымі па дыяганалі чацвярыковымі шатровымі вежачкамі-пінаклямі, якія стаялі па вуглах i па перыметру злучаліся між сабою фігурнай металічнай агароджай. Вуглы вежы i асноўнага аб’ёма былі апрацаваны пілястрамі. Пілястры члянілі i бакавыя сцены будынка. Парныя, выцягнутыя ўгару, з паўкруглымі завяршэннямі, трохлапасцёвыя аконныя праёмы аб’ядноўваліся стрэлападобнымі ліштвамі. Прысутнасць элементаў раманскага, гатычнага i класіцыстычнага стыляў, гаворыць аб эклектычным характары будынку. Дамінаванне сярод іх выцягнутых уверх, стрэлападобных формаў, надае яму характэрны гатычны выгляд.

Літаратура

• Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кальвінскі збор (Слуцк)
• Кальвінскі збор (Слуцк) на сайце Radzima.org