Маці Тэрэза

Маці Тэрэза, свецкае імя Агнэс Гонджа Баяджыў (26 жніўня 1910, Скоп’е — 5 верасня 1997, Калькута) — каталіцкая манахіня, якая вяла ў Індыі гуманітарную дзейнасць. Заснавальніца каталіцкага ордэна Міласэрнасці, лаўрэатка Нобелеўскай прэміі міру (1979). З 2003 года прылічана да блаславёных. 4 верасня 2016 года была кананізавана (прылічана да ліку святых).

Маці Тэрэза
алб.: Anjezë Gonxhe Bojaxhiu
Імя пры нараджэнні	Анье́за (Агнэ́с) Го́нджа Баяджы́ў
Род дзейнасці	religious sister, місіянер
Дата нараджэння	26 жніўня 1910(1910-08-26)[1][2][…]
Месца нараджэння	Скоп’е, Косаўскі вілает[d], Асманская імперыя
Дата смерці	5 верасня 1997(1997-09-05)[2][3][…] (87 гадоў)
Месца смерці	Калькута, Kolkata district[d], Presidency division[d], Заходняя Бенгалія, Індыя[4]
Месца пахавання	Mother House Of The Missionaries Of Charity[d]
Грамадзянства	Албанія  Індыя  Асманская імперыя  Індыйскі Саюз
Веравызнанне	каталіцтва
Бацька	Nikollë Bojaxhiu[d]
Узнагароды і прэміі	Прэмія Рамона Магсайсая (1962) Тэмплтанаўская прэмія[d] прэмія Бальцана[d] (1978) Pacem in Terris Award[d] Damien-Dutton Award[d] Залаты медаль Кангрэса ЗША прэмія імя Джавахарлала Нэру[d] (1969) Ганаровы грамадзянін ЗША[d] (1996) Albert Schweitzer prize[d] Pacem in Terris Award[d] (1976) Залаты медаль Кангрэса ЗША (2 чэрвеня 1997) ганаровы доктар Універсітэта Лаваля[d] (1986) ганаровы доктар Кембрыджскага ўніверсітэта[d] ганаровы грамадзянін Заграба[d] (1990) ганаровы доктар Ганконгскага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Альберцкага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Ягелонскага ўніверсітэта[d] Прэмія ЮНЕСКА за выхаванне для міру[d] (1992) ганаровы доктар Універсітэта Парыж IV Сарбона[d]
Аўтограф
Сайт	motherteresa.org
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзілася 26 жніўня 1910 года ў македонскім горадзе Скоп’е ў сям’і албанцаў.

У васямнаццаць гадоў яна з’ехала ў Ірландыю, дзе ўступіла ў манаскі ордэн «Ірландскія сёстры Ларэта». У 1931 годзе прыняла пострыг і ўзяла імя Тэрэза ў гонар кананізаванай у 1927 годзе манашкі-кармеліткі Тэрэзы з Лізье, вядомай сваёй дабрынёй і міласэрнасцю.

Неўзабаве ордэн накіраваў яе ў Калькуту, дзе каля 20 гадоў яна выкладала ў жаночай школе святой Марыі. 10 верасня 1946 года яна атрымала дазвол ад кіраўніцтва ордэна дапамагаць бедным і бяздольным Калькуты, а ў 1948 годзе заснавала там манаскую кангрэгацыю «Сёстры місіянеркі Любові», дзейнасць якой была накіравана на стварэнне школ, прытулкаў, бальніц для бедных і цяжкахворых людзей, незалежна ад іх нацыянальнасці і веравызнання.

З 1965 года дзейнасць манаскай кангрэгацыі, заснаванай Маці Тэрэзай, пераступіла мяжы Індыі, яна займела 400 аддзяленняў у 111 краінах свету і 700 дамоў міласэрнасці ў 120 краінах. Яе місіі, як правіла, дзейнічаюць у раёнах стыхійных бедстваў і эканамічна праблемных рэгіёнах.

У 1973 годзе маці Тэрэза была ўдастоена толькі што заснаванай Тэмплтонаўскай прэміі за прагрэс у рэлігіі — Тэрэза стала яе першым лаўрэатам.

У 1979 годзе маці Тэрэзе была прысуджана Нобелеўская прэмія міру «За дзейнасць у дапамогу спрагненаму чалавеку».

Памерла ў 1997 годзе ва ўзросце 87 гадоў. У кастрычніку 2003 года беатыфікавана (прылічаная да ліку блажэнных) Каталіцкай Царквой. 4 верасня 2016 года маці Тэрэза Калькутская была прылічана да ліку святых Рымскай каталіцкай царквы.

Узнагароды

• Індыйскі ордэн «Спадарыня лотаса» (1963)
• У знак прызнання яе апостальскага служэння атрымала першую ўзнагароду Папы Рымскага Яна XXIII за мір, якую прыняла з рук Паўла VI (1971)
• Нобелеўская прэмія міру (1979)
• Прэзідэнцкі медаль Свабоды, атрыманы ад Прэзідэнта ЗША Рональда Рэйгана (1985)
• Ганаровы грамадзянін Заграбу (1990).

Зноскі

1. Person Profile // Internet Movie Database — 1990. Праверана 17 кастрычніка 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312'></a>
2. Mutter Teresa // FemBio database Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138'></a>
3. Mutter Teresa // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
4. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1748-720X.2005.tb00500.x/pdf