Падалірый

Падалірый (Iphiclides podalirius) — матыль з сямейства паруснікаў.

Падалірый
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Panarthropoda Тып:  Членістаногія Падтып:  Трахейнадыхальныя Надклас:  Шасціногія Клас:  Насякомыя Падклас:  Крылатыя насякомыя Інфраклас:  Навакрылыя насякомыя Надатрад:  Насякомыя з поўным метамарфозам Атрад:  Матылі Падатрад:  Glossata Надсямейства:  Papilionoidea Серыя:  Papilioniformes Сямейства:  Паруснікі Падсямейства:  Papilioninae Трыба:  Leptocircini Род:  Iphiclides Від:  Падалірый
Міжнародная навуковая назва
Iphiclides podalirius L., 1758
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы NCBI   110791 EOL   131241

Апісанне

Матылі вялікія, своеасаблівай формы, з шырокімі крэмавымі крыламі. Размах крылаў да 80 мм. На задніх крылах доўгія вырасты - «хвосцікі», на пярэдніх - па 3 доўгія і 2 кароткія цёмна-шэрыя косыя палосы. Вонкавы край задніх крылаў цёмна-шэры з блакітнымі месяцападобнымі плямамі, каля задняга вугла - чорна-сіняе вочка, аблямаванае аранжава-жоўтымі плямамі.

• 
  ♂
• 
  ♂ △
• 
  ♀
• 
  ♀ △

Распаўсюджанне

Пашырэнне: Еўропа (за выключэннем паўночных абласцей), Паўночная Афрыка. На ўсход праз Малую Азію і Закаўказзе пранікае ў Іран і далей да Заходняга Кітая. У Беларусі сустракаўся ў паўднёва-заходняй частцы.

Месцы пражывання: добра прагравальныя высокія маладаступныя адхоны яроў, парослыя калючымі зараснікамі цёрну, узлескі, сады.

Біялагічныя асаблівасці

Дае адно пакаленне за год. Матылі лётаюць высока ў кронах абрыкосаў, персікаў, сліў, дзікіх яблынь або ў зарасніках цёрну, дзе адкладваюць шарападобныя бледна-зялёныя яйкі. На гэтых жа дрэвах кормяцца вусені, якія паяўляюцца ў чэрвені. Вусені спачатку чорныя з двума аксамітна-зялёнымі плямамі на спіне, пасля першай лінькі набываюць зялёны колер. Зімуюць кукалкі. Лёт матылёў у траўні-чэрвені. Матылі кормяцца на квітучых раслінах.

Ахова

Гэты від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і ахоўваецца законам. III катэгорыя (VU)

Занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі з 1981 г.

Літаратура

• Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь: Рэдкія і тыя, што знаходзяцца пад пагрозай знікнення віды жывёл і раслін. Менск: Беларуская Энцыклапедыя, 1993. ISBN 5-85700-095-5.
• Падалі́рый // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — С. 483. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).