Перм

Перм (руск.: Пермь; Мо́латаў — у 1940–1957 гг.) — горад у Расіі, адміністрацыйны цэнтр Пермскага краю. Порт на рацэ Кама. Насельніцтва Пермі на 1 студзеня 2007 года складала 970 тысяч чалавек. Вузел чыгунак і аўтадарог.

Населены пункт
Перм
руск.: Пермь
Сцяг[d] Герб[d]
58°00′50″ пн. ш. 56°14′56″ у. д.HGЯO
Краіна	Расія
Кіраўнік	Дзмітрый Іванавіч Самойлаў[d][1]
Гісторыя і геаграфія
Заснаваны	4 (15) мая 1723
Першае згадванне	1780
Вышыня цэнтра	171 м[2] і 90 м
Тып клімату	Кантынентальны клімат
Водныя аб’екты	Кама
Часавы пояс	UTC+5
Насельніцтва
Насельніцтва	▲1 027 518 чал. (1 студзеня 2025)[3]
Афіцыйная мова	руская
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	342
Паштовы індэкс	614000–614999
gorodperm.ru (англ.)​ (руск.)
Паказаць/схаваць карты
Перм
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Камская ГЭС. Пермскі навуковы цэнтр Расійскай АН, 4 тэатры. Філармонія. Цырк.

Гісторыя

У 1723 годзе на месцы вёскі Ягашыха (узнікла ў пачатку 17 ст.) пры ўпадзенні р. Ягашыха ў Каму быў пабудаваны медзеплавільны завод з мястэчкам, пераназваным у 1781 у горад. З 1781 года — цэнтр Пермскага намесніцтва, з 1796 губернскі горад, дзе ў 1807—1830 гадах знаходзілася горнае ўпраўленне Уральскіх заводаў. З сярэдзіны 19 ст. гандлёвы цэнтр і порт на Каме. У 1874 годзе праз горад пракладзена Уральская чыгунка. Перм была месцам палітычнай ссылкі (у 1835 годзе сюды быў сасланы А. І. Герцэн, у 1880-81 — У. Г. Караленка і інш.).

Насельніцтва

Статыстыка колькасці насельніцтва з 1678 па 2025 Год Колькасць 1678 28 1811 3 100 ± 100 1840 12 000 ± 100 1856 9 500 ± 100 1863 19 200 ± 100 1897 45 205 1913 50 000 ± 1 000 1914 68 100 ± 100 1923 67 400 ± 100 1926 121 000 ± 1 000 1931 122 700 ± 100 1939 306 000 ± 1 000 1956 538 000 ± 1 000 Год Колькасць 1959 629 118 1962 701 000 ± 1 000 1967 796 000 ± 1 000 1970 850 324 1973 901 000 ± 1 000 1976 959 000 ± 0 1979 999 157 1982 1 028 000 ± 1 000 1986 1 065 000 ± 1 000 1989 1 090 944 1992 1 098 600 ± 1 000 1996 1 027 800 ± 1 000 1998 1 021 700 ± 1 000 Год Колькасць 2000 1 009 700 ± 1 000 2001 1 003 800 ± 100 2002 1 002 000 ± 1 000 2002 1 001 653 2003 1 000 700 ± 100 2003 1 000 000 ± 1 000 2004 1 003 800 ± 100 2004 995 000 ± 1 000 2005 989 500 ± 100 2006 993 300 ± 100 2007 990 200 ± 100 2008 987 200 ± 100 2009 985 806 Год Колькасць 2010 991 162 2011 991 200 2012 1 000 672 2013 1 013 887 2014 1 026 477 2016 1 041 884 2017 1 048 005 2018 1 051 583 [4] 2021 1 034 002 [5] 2023 1 027 153 [6] 2024 1 026 908 [7] 2025 1 027 518 [3]

Адукацыя і культура

Пермскі дзяржаўны ўніверсітэт, Пермскі тэатр оперы і балета імя П. І. Чайкоўскага.

Транспарт

• Пермскі трамвай

Вядомыя асобы

• Алесь Гародня (Аляксандр Эраставіч Функ; 1899—1944) — беларускі празаік, крытык, рэдактар.
• Юлій Іванавіч Глінка (нар. 1926) — беларускі архітэктар.
• Леў Сцяпанавіч Ляховіч (1919—1990) — вучоны ў галіне металазнаўства, доктар тэхнічных навук^[8]
• Мікалай Гаўрылавіч Славянаў (1854—1897) — інжынер-электратэхік, вынаходнік электрычнай дугавой зваркі металаў
• Віталь Рыгоравіч Хлопін (1890—1950) — савецкі радыехімік

Спорт

• Баскетбольны клуб «Парма»

Зноскі

1. http://www.gorodperm.ru/structure/structure-msu/head/
2. http://perm-map.ru/map833552_0_1.htm
3. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2025 года — М.: Росстат, 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q133797648'></a>
4. 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Federal State Statistics Service. Праверана 23 студзеня 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680'></a>
5. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684906'></a>
6. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года — Росстат, 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q126719912'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680'></a>
7. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Сhisl_MO_01-01-2024.xlsx — Росстат, 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q126076461'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680'></a>
8. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).