Ручайнікі

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Шыцікі.

Ручайнікі, шыцікі, валасакрылыя (Trichoptera) — атрад насякомых.

Ручайнікі
Hydropsyche pellucidula
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Panarthropoda Тып:  Членістаногія Падтып:  Трахейнадыхальныя Надклас:  Шасціногія Клас:  Насякомыя Падклас:  Крылатыя насякомыя Інфраклас:  Навакрылыя насякомыя Атрад:  Ручайнікі
Міжнародная навуковая назва
Trichoptera Kirby, 1813
Падатрады
Annulipalpia Spicipalpia Integripalpia
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   115095 NCBI   30263 EOL   1101 FW   134123

Апісанне

Даўжыня да 3 см. Цела бурае ці шэрае. Дзве пары перапончатых крылаў укрыты валаскамі. Дарослыя не кормяцца.

«Хатка» лічынкі віду Limnephilus flavicornis з дробных ракавінак

Лічынкі (ротавы апарат грызучы) кормяцца рэшткамі раслін, ёсць драпежнікі; маюць тры пары ног. У большасці відаў растуць і развіваюцца ў трубках-чахольчыках («хатках») з пясчынак, ракавінак, частак раслін, склееных павуціннем, што выдзяляецца спецыяльнымі залозамі. Дыхаюць паверхняй цела і трахейнымі шчэлепамі. Рухаюцца разам з «хаткай». Кукалкі таксама рухомыя.

Пашырэнне

Пашыраны паўсюдна. Дарослыя жывуць на сушы каля вады, лічынкі і кукалкі — пераважна ў вадзе. Водныя лічынкі — індыкатары добрай якасці вады і высокай прадукцыйнасці вадаёма. На Беларусі найбольш трапляюцца ручайнік вялікі (Phryganea grandis), ручайнік сеткаваты (Oligostomis reticulata) і іншыя віды з родаў лімнафілюсы (Limnephilus), маланны (Molanna), стэнафілаксы (Stenophylax) і інш.; водныя лічынкі ручайнікаў называюцца шыцікамі.

Падзяляецца на 3 падатрады, да 45 сямействаў, больш за 10 тысяч відаў.

Лічынкі і кукалкі — корм для рыб.

Літаратура

• Ручайнікі // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 478. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).