Рыкарда Джаконі

Рыкарда Джаконі (італ.: Riccardo Giacconi; 6 кастрычніка 1931, Генуя, Італія — 9 снежня 2018) — амерыканскі фізік італьянскага паходжання, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (2002). Атрымаў палову прэміі «за стварэнне рэнтгенаўскай астраноміі і вынаходства рэнтгенаўскага тэлескопа». Другую палову прэміі атрымалі Райманд Дэвіс і Масатосі Косіба «за стварэнне нейтрыннай астраноміі».

Рыкарда Джаконі
італ.: Riccardo Giacconi
Дата нараджэння	6 кастрычніка 1931(1931-10-06)[1][2][…]
Месца нараджэння	Генуя, Каралеўства Італія[3]
Дата смерці	9 снежня 2018(2018-12-09)[4][5] (87 гадоў)
Месца смерці	Сан-Дыега, акруга Сан-Дыега, Каліфорнія, ЗША
Грамадзянства	Італія  ЗША[6]  Каралеўства Італія
Жонка	Mirella Giacconi[d]
Род дзейнасці	астраном, фізік, выкладчык універсітэта, астрафізік, дзеяч выяўленчага мастацтва, астролаг
Навуковая сфера	астрафізіка[7], фізіка, астраномія[7] і касмічныя прамяні[7]
Месца працы	Універсітэт Джонса Хопкінса Гарвардскі ўніверсітэт Еўрапейская Паўднёвая абсерваторыя
Альма-матар	Міланскі ўніверсітэт (1954)
Член у	Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі Нацыянальная акадэмія навук ЗША Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Амерыканскае філасофскае таварыства[8] Амерыканскае астранамічнае таварыства[8] Амерыканская асацыяцыя садзейнічання развіццю навукі[8] Амерыканскае фізічнае таварыства[8]
Узнагароды	медаль Эліята Крэсана[d] (1980) Helen B. Warner Prize for Astronomy[d] (1966) прэмія Генры Норыса Расела[d] (1981) медаль Карла Шварцшыльда[d] (2004) прэмія Вольфа па фізіцы (1987) медаль Кэтрын Брус (1981) прэмія Дэні Хайнемана ў галіне астрафізікі[d] (1981) праграма Фулбрайта прэмія Марселя Гросмана[d] (2000) прэмія памяці Рыхтмаера[d] (1975) ганаровы доктар Падуанскага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Упсальскага ўніверсітэта[d] Great Immigrants Award[d] (2008)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Рыкарда Джаконі нарадзіўся ў сям’і Антоніа Джаконі — уладальніка невялікай фірмы і яго жонкі Эльзы Кані Джаконі — настаўніцы фізікі і матэматыкі. Калі Рыкарда Джаконі было восем гадоў, яго бацькі развяліся, і ён стаў жыць са сваёй маці ў Мілане. Пасля абароны дысертацыі ў 1954 г. у Міланскім універсітэце, ён атрымаў там месца асістэнта прафесара фізікі. У 1956 г. перайшоў працаваць ва ўніверсітэт штата Індыяна ў Блумінгтане і ў 1958 г. у Прынстанскі ўніверсітэт. З 1959 года працаваў у Амерыканскай карпарацыі па навуцы і тэхніцы (АКНТ) у Кембрыджы — кампаніі, створанай Бруна Росі з мэтай праводзіць даследаванні на дзяржаўныя сродкі. У 1966 г. быў прыняты ў савет дырэктараў фірмы і з 1969 г. стаў віцэ-прэзідэнтам.

У 1973 г. перайшоў на працу намесніка дырэктара ў аддзяленне астрафізікі высокіх энергій Гарвард-Смітсанаўскага астрафізічнага цэнтра ў Кембрыджы. З 1981 г. працуе дырэктарам навуковага інстытута касмічных тэлескопаў і прафесарам універсітэта Джонса Хопкінса ў Балтымары. З 1991 г. па 1999 г. быў прафесарам фізікі і астраноміі ў Мілане. З 1993 г. па 1999 г. быў генеральным дырэктарам Еўрапейскай паўднёвай абсерваторыі ў Гархінгу пад Мюнхенам. У 1999 г. вярнуўся ў ЗША і з тых часоў з’яўляецца прэзідэнтам Аб’яднаных універсітэтаў Вашынгтона і прафесарам-даследчыкам ва ўніверсітэце імя Джонса Хопкінса ў Балтымары.

Рыкарда Джаконі жанаты на Мірэле Джаконі, якую ён ведаў са школьных гадоў і якая працавала ў МТІ перакладчыцай. У іх дзве дачкі — Джына і Ганна.

Зноскі

1. Riccardo Giacconi // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
2. Riccardo Giacconi // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
3. Deutsche Nationalbibliothek Record #128167173 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 11 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
4. http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Riccardo_Giacconi_1931_2018
5. Riccardo Giacconi // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q107343683'></a>
6. LIBRIS — Каралеўская бібліятэка Швецыі, 2004. Праверана 24 жніўня 2018.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q953058'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125'></a>
7. Národní autority České republiky Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
8. NNDB — 2002.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513'></a>