Спіс аб’ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Іране

У спісе аб'ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Іране значыцца 17 найменняў, што складае каля 1,7 % ад агульнай колькасці (1052 на 2016 год). Усе аб'екты ўключаны ў спіс па культурных крытэрыях, дзевяць з іх прызнаны шэдэўрамі чалавечага генія. Акрамя гэтага, станам на 2013 год, 52 аб'екты на тэрыторыі Ірана знаходзяцца сярод кандыдатаў на ўключэнне ў спіс сусветнай спадчыны^[1].

Гэта старонка — інфармацыйны спіс.

Спіс

У данай табліцы аб'екты размешчаны ў храналагічным парадку іх дадання ў спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

#	Выява	Назва[заўв 1]	Месцазнаходжанне	Час стварэння	Год дадання ў спіс	№	Крытэрыі
1		Старажытны горад Чога-Занбіль چُغازَنبیل	Найбліжэйшы горад: Дызфуль Астан: Хузестан	XIII стагоддзе да н.э.	1979	113	iii, iv
2		Старажытны горад Персепаль تخت جمشید/پارسه	Горад: Мервдэшт Астан: Фарс	518 да н.э.	1979	114	i, iii, vi
3		Плошча Мейдан-Імам у горадзе Ісфахан میدان امام	Горад: Ісфахан Астан: Ісфахан	XVI—XVII стст.	1979	115	i, v, vi
4		Старажытны горад Тэхтэ-Салейман تخت سليمان	Найбліжэйшы горад: Такаб Астан: Заходні Азербайджан	невядома	2003	1077	i, ii, iii, iv, vi
5		Старажытны горад Пасаргады پاسارگاد	Найбліжэйшы горад: Мервдэшт Астан: Фарс	546 да н.э.	2004	1106	i, ii, iii, iv
6		Горад Бам і яго культурныя ландшафты بم	Астан: Керман	невядома	2004	1208	ii, iii, iv, v
7		Маўзалей Салтаніе (правінцыя Зенджан) سلطانيه	Астан: Зенджан	1305—1313 гады	2005	1188	ii, iii, iv
8		Археалагічны аб'ект Бізітун بیستون	Найбліжэйшы горад: Керманшах Астан: Керманшах	VI стагоддзе да н.э.	2006	1222	ii, iii
9		Армянскія манастырскія комплексы Ірана *Манастыр Святога Фадзея *Манастыр Святога Сцепаноса *Капліца Дзевы Марыі Дзардзорскай قره‌کلیسا, کلیسای سن استپانوس, کلیسای زور زور	Найбліжэйшыя гарады: Маку, Джульфа Астаны: Заходні Азербайджан, Усходні Азербайджан	VI стагоддзе да н.э. - XVII стагоддзе	2008	1262	ii, iii, vi
10		Гістарычная сістэма ірыгацыі ў Шуштары شوشتر	Найбліжэйшы горад: Ахваз Астан: Хузестан	V стагоддзе да н.э.	2009	1315	i, ii, v
11		Ханака і свяцілішча шэйха Сафі аль-Дзін у Ардэбілі	Горад: Ардэбіль Астан: Ардэбіль	XVI—XVIII стст.	2010	1345	i, ii, iv
12		Збудаванні гістарычнага кірмаша ў Тэбрызе بازار تبریز	Горад: Тэбрыз Астан: Усходні Азербайджан	невядома	2010	1346	ii, iii, iv
13		Персідскі сад باغ_ایرانی	Астан: Ісфахан	X стагоддзе да н.э.	2011	№ 1372	i, ii, iii, iv, vi
14		Мячэць Джамі ў Ісфахане مسجد جامع اصفهان	Астан: Ісфахан	VIII стагоддзе	2012	№ 1397	ii
15		Гамбедэ-Кавус گنبد کاووس	Астан: Гулістан	XI стагоддзе	2012	№ 1398	i, ii, iii, iv
16		Палац Гулістан کاخ گلستان	Горад: Тэгеран Астан: Тэгеран	XVI — XVII стагоддзі	2013	№ 1422	i, ii, iii, iv
17		Шахры-Сухтэ شهر سوخته	Найбліжэйшы горад: Заболь Астан: Сістан і Белуджыстан	IV тысячагоддзе да н.э.	2014	№ 1456	ii, iii, iv

Геаграфічнае размяшчэнне аб'ектаў

Чога-Зенбіль

Персепаль

Плошча Імама

Тахт-і Сулейман

Пасаргады

Бам

Салтаніе

Бехістунскі надпіс

Манастыр Святога Сцепаноса

Шуштар

Маўзалей шэйха Сефі ад-Дзіна

Тэбрызскі кірмаш

Персідскія сады

Мячэць Джамі ў Ісфахане

Гамбедэ-Кавус

Палац Гулістан

Шахры-Сухтэ

Аб'екты сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Іране

Кандыдаты ў спіс

У табліцы аб'екты размешчаны ў парадку іх дадання ў папярэдні спіс. У гэтым спісе прыведзены аб'екты, прапанаваныя ўрадам Ірана ў якасці кандыдатаў на ўнясенне ў спіс Сусветнай спадчыны.

#	Выява	Назва	Месцазнаходжанне	Час стварэння	Год дадання ў спіс	№
1		Мячэць Джамі ў Ісфахане مسجد جامع اصفهان	Астан: Ісфахан	VIII стагоддзе н.э.	1997	№ 888
2		Каср-э-Шырын قصر شیرین	Астан: Керманшах	VI стагоддзе	1997	№ 889
3		Фірузабадскі ансамбль فیروزآباد	Астан: Фарс	невядома	1997	№ 893
4		Раскопкі каля горада Сузы شوش	Астан: Хузестан	III стагоддзе да н.э.	1997	№ 894
5		Накшэ-Раджаб نقش رجب	Астан: Фарс	невядома	1997	№ 898
6		Сіялк تپه سیلک	Астан: Ісфахан	VI стагоддзе да н.э.	1997	№ 900
7		Сузы شوش	Астан: Хузестан	III стагоддзе да н.э.	2007	№ 5180
8		Гістарычныя помнікі эпохі Сасанідаў: а) Бішапур б) Фірузабад в) Сервестан بیشاپور, فیروزآباد, سروستان	Астан: Фарс	III стагоддзе	2007	№ 5181
9		Так-і-Бастан طاق‌بستان	Астан: Керманшах	IV стагоддзе	2007	№ 5182
10		Вёска Майманд میمند	Астан: Керман	III стагоддзе	2007	№ 5183
11		Гістарычныя помнікі на гары Кухі-Хаджа خواجه	Найбліжэйшы горад: Заболь Астан: Сістан і Белуджыстан	З III стагоддзя	2007	№ 5184
12		Пашырэнне: Персепаль تخت جمشید/پارسه	Горад: Мервдэшт Астан: Фарс	518 да н.э.	2007	№ 5186
13		Культурна-гістарычны ландшафт у правінцыі Ісфахан а) Палац Фін б) Сіялк в) Кашан کاشان, تپه سیلک, باغ فین	Астан: Ісфахан	II — XIII стагоддзі	2007	№ 5187
14		Ансамбль Каср-э-Шырын قصر شیرین	Астан: Керманшах	VI стагоддзе	2007	№ 5188
15		Гістарычныя помнікі ў Кангавары کنگاور	Астан: Керманшах	З III стагоддзя	2007	№ 5189
16		Культурна-гістарычны ландшафт горада Езд یزد	Астан: Езд	III тысячагоддзе да н.э.	2007	№ 5191
17		Гістарычны цэнтр горада Мейбод میبد	Астан: Езд	XIV стагоддзе	2007	№ 5193
18		Гістарычны порт Сіраф سیراف	Астан: Бушыр	IX стагоддзе	2007	№ 5195
19		Кірмаш у горадзе Лар لار	Астан: Фарс	XV стагоддзе	2007	№ 5196
20		Гістарычныя помнікі ў вёсцы Абьяні ابیانه	Астан: Ісфахан	З III стагоддзя	2007	№ 5197
21		Крэпасць Бастам بسطام (خوی	Астан: Заходні Азербайджан	VI стагоддзе да н.э.	2007	№ 5198
22		Гістарычныя помнікі горада Дамхан دامغان	Астан: Семнан	З XI стагоддзя	2007	№ 5200
23		Культурна-гістарычны ландшафт горада Рамсар رامسر	Астан: Мазендэран	З пачатку XX стагоддзя	2007	№ 5201
24		Блакітная мячэць у Тэбрызе مسجد کبود تبریز	Астан: Усходні Азербайджан	1465	2007	№ 5202
25		Культурна-гістарычны ландшафт горада Тус توس	Астан: Харасан-Рэзаві	З IV стагоддзя да н.э.	2007	№ 5203
26		Вёска Масуле ماسوله	Астан: Гілян	1006	2007	№ 5204
27		Культурна-гістарычны ландшафт горада Ізед-Хаст ایزدخواست	Астан: Фарс	З III стагоддзя	2007	№ 5205
28		Замак Аламут دژ الموت	Астан: Казвін	840 н.э.	2007	№ 5206
29		Кярызы ў Ганабадзе گناباد	Астан: Харасан-Рэзаві	невядома	2007	№ 5207
30		Старажытны горад Зазан بخش جلگه زوزن	Астан: Паўднёвы Харасан	невядома	2007	№ 5208
31		Даліна Харэмабада خرمآباد	Астан: Лурэстан	З VI стагоддзя	2007	№ 5209
32		Джырофт جیرفت	Астан: Керман	III тысячагоддзе да н.э.	2007	№ 5210
33		Гістарычныя помнікі эпохі Газневідаў і Сельджукаў у Харасане رباط شرف	Астан: Харасан-Рэзаві	X — XIII стагоддзя	2007	№ 5211
34		Культурна-гістарычны ландшафт вёскі Ураманат چناره	Астан: Курдыстан	невядома	2007	№ 5212
35		Нацыянальны парк Гулістан fa:پارک ملی گلستان	Астан: Гулістан	—	2007	№ 5213
36		Прыкаспійскія лясы جنگل‌های ایران	Астаны: Гілян, Мазендэран, Гулістан	—	2007	№ 5214
37		Востраў Кешм جزیره قشم	Астан: Хармазган	—	2007	№ 5215
38		Пустыня Дэштэ-Лут کویر لوت	Астан: Керман	—	2007	№ 5216
39		Біясферны рэзерват Арасбаран ارسباران	Астан: Заходні Азербайджан	—	2007	№ 5217
40		Себелан فیروزآباد	Астан: Ардэбіль	—	2007	№ 5218
41		Нацыянальны парк Хабр і рэзервацыя дзікай прыроды Ручун فیروزآباد	Астан: Керман	—	2007	№ 5219
42		Пячора Алі-Садр غار علی‌صدر	Найбліжэйшы горад: Хамадан Астан: Хамадан	—	2007	№ 5220
43		Вялікі шаўковы шлях у Іране جاده ابریشم	Гарады: Нішапур, Себзевар Астан: Харасан-Рэзаві	З II стагоддзя да н.э.	2008	№ 5268
44		Культурна-гістарычны ландшафт горада Ізэ شهرستان ایذِه	Астан: Хузестан	VIII стагоддзе да н.э.	2008	№ 5269
45		Гістарычныя помнікі эпохі зендаў у Шыразе فیروزآباد	Астан: Фарс	XVIII стагоддзе	2008	№ 5270
46		Культурна-гістарычны ландшафт горада Керман کرمان	Астан: Керман	З III стагоддзя	2008	№ 5271
47		Хамадан همدان	Астан: Хамадан	II тысячагоддзе да н.э.	2008	№ 5272
48		Ансамбль гістарычных мастоў у правінцыі Лурэстан پل‌دختر	Астан: Лурэстан	З IV стагоддзя	2008	№ 5273
49		Нацыянальны парк Туран	Астан: Семнан	1976	2008	№ 5275
50		Возера Хамун دریاچه هامون	Астан: Сістан і Белуджыстан	—	2008	№ 5276
51		Лясны масіў Хара جنگل حرا (هرمزگان)	Востраў: Кешм	—	2008	№ 5277
52		Дэмавенд کوه دماوند	Астан: Тэгеран	—	2008	№ 5278

Геаграфічнае размяшчэнне кандыдатаў

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

Аб'екты сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Іране

Заўвагі

1. Афіцыйнай мовай Ірана з’яўляецца персідская. Прыведзены назвы аб’ектаў на гэтай мове.