Трыумфальная арка Септымія Севера

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Трыумфальная арка.

Трыумфальная арка Септымія Севера (італ.: Arco di Settimio Severo) — трохпралётная арка, размешчаная ў паўночнай частцы Рымскага Форума паміж Курыяй і Рострай на старажытнай Свяшчэннай дарозе (Via Sacra). Пабудавана ў 205 годзе н.э. у гонар перамог імператара Септымія Севера і яго сыноў Каракалы і Геты над Парфіяй у дзвюх ваенных кампаніях 195—203.

Трыумфальная арка
Трыумфальная арка Септымія Севера
Arco di Settimio Severo
Трыумфальная арка Септымія Севера
41°53′34″ пн. ш. 12°29′05″ у. д.HGЯO
Краіна	Італія
Месцазнаходжанне	Рым, Рымскі форум
Дата заснавання	203
Дата пабудовы	205 год
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Апісанне

Вышыня аркі складае 20,9 м, шырыня 23,3 м, глыбіня — 11,2 м. Яна пабудавана з цэглы і траверціну, абліцавана мармуровымі плітамі. Вышыня атыка — 5,6 м, у ім размешчана 4 пакоі, у якія вядзе лесвіца. Цэнтральны пралёт аркі мае вышыню 12 м і шырыню 7 м, бакавыя — вышыню 7,8 м і шырыню 3 м; перад імі з боку Форума знаходзяцца некалькі ступеняў. Усе тры пралёты злучаны праходамі, гэты прыём ужыты ў шматлікіх трыумфальных арках Новага часу.

У старажытнасці на арцы знаходзілася квадрыга са статуямі Септымія Севера, Каракалы і Геты. Менавіта ў такім выглядзе яна малявалася на рымскіх манетах. Да нашых дзён квадрыга не захавалася.

Цэнтральны пралёт аркі

Дэкор

Найбуйнейшымі элементамі дэкору аркі з’яўляюцца 4 рэльефы (памерам 3,92 на 4,72 м) з выявамі эпізодаў вайны з Парфіяй. Апавяданне пачынаецца з левага рэльефу з боку Форума, дзе адлюстроўваецца падрыхтоўка да вайны, бітва з парфянамі, зварот імператара да легіянераў, бітва з варожым войскам, узначаленым царом. На правым рэльефе адлюстраваны штурм Эдэсы, зварот імператара да войскаў, капітуляцыя цара Асраены Абгара, рымскі ваенны савет. З боку Капітолія злева паказана аблога Селеўкіі і ўцёкі парфян, а таксама ўрачыстае ўступленне імператара ва ўзяты горад. Справа — штурм Ктэсіфона і выступленне імператара перад войскамі каля сцен захопленай варожай сталіцы.

Аблога Селеўкіі, рэльеф з аркі Септымія Севера

У пазухах скляпення цэнтральнага пралёта аркі знаходзяцца рэльефы Вікторый, якія ляцяць над геніямі пор года. Бакавыя пралёты ўпрыгожаны ўвасабленнямі рэк. Каля падмуркаў калон кампазітнага ордара змешчаны рэльефныя выявы рымскіх салдат і палонных парфян.

Гл. таксама

• Архітэктура Старажытнага Рыма
• Славутасці Рыма

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Арка Септымія Севера
• Platner, Samuel Ball; Ashby, Thomas. Arcus_Septimii_Severi (англ.). A Topographical Dictionary of Ancient Rome. Bill Thayer’s Web Site.
• Arch of Septimius Severus Архівавана 3 мая 2009. (англ.)
• Arch of Septimius Severus Архівавана 24 снежня 2005. (англ.)