Яраш Малішэўскі

Я́раш Малішэ́ўскі (4 жніўня 1973, Мінск) — беларускі музыка, гісторык, фалькларыст, літаратар, калекцыянер^[1][2].

Яраш Малішэўскі
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	4 жніўня 1973(1973-08-04) (51 год)
Месца нараджэння	Мінск, Беларуская ССР, СССР
Краіна	Беларусь
Жонка	Аксана Спрынчан
Альма-матар	гістарычны факультэт БДУ
Месца працы	Беларускі дзяржаўны архіў навукова-тэхнічнай дакументацыі Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі Скарынаўскі Цэнтр
Музычная дзейнасць
Прафесіі	Музыка, гісторык, літаратар
Інструменты	гітара, беларуская дуда, дудка, жалейка, варган, мандаліна, колавая ліра, ударныя музычныя інструменты, акарына, пішчык[d] і чаротка[d]
Жанры	Фолк, рок
Калектыў	«Pete-Paff»
Супрацоўніцтва	«P.L.A.N.», «Garadzkija», «Аляксандра і Канстанцін», «Krona», «Madera Hard Blues» і інш..
Узнагароды	Блакітны свін (2016)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся 4 жніўня 1973 года ў Мінску. Скончыў гістарычны факультэт БДУ. Працаваў намеснікам дырэктара Беларускага дзяржаўнага архіву навукова-тэхнічнай дакументацыі, навуковым рэдактарам выдавецтва «Беларуская Энцыклапедыя», супрацоўнікам Беларускага навукова-адукацыйнага цэнтра імя Францішка Скарыны^[2].

Аўтар першага ў краіне сістэматызаванага выдання для дзяцей пра народныя музычныя інструменты «Незвычайная энцыклапедыя беларускіх народных інструментаў»^[1] (у суаўтарстве з Аксанай Спрынчан). На думку літаратурнага крытыка Людмілы Рублеўскай кніга стала адной з лепшых кніг 2010 года^[3].

Музычная творчасць

Выступае як бард, фолк-выканаўца. У сваіх выступах і запісах выкарыстоўвае інструменты: гітара, дуда, лера, перкусія, дудкі, жалейкі, акарыны, пішчыкі, чароткі, арган, мандаліна і іншыя.

Удзельнік гурту «Paparać» (раней — «Pete-Paff»). Супрацоўнічае як аўтар і выканаўца з гуртамі «N.R.M.», «P.L.A.N.», «Garadzkija», «Аляксандра і Канстанцін», «Krona», «Madera Hard Blues» і інш.^[1][2]. З 2019 года фольк-гурта «Astroūna».

Аўтар слоў і музыкі песні «Застольная песня» да фільму «Авантуры Пранціша Вырвіча» (2020 г.). Таксама выконваў ў фільме сола на аўтэнтычных інструментах.

Сольная дзейнасць:

• «Жыць для Беларусі». Трыб’ют Ларысы Геніюш.
• «Песьні з-за кратаў». Трыб’ют Сяргея Новіка-Пяюна.
• «Песьні свабоды-3».

Гісторыка-даследчая дзейнасць

Узнагароджанне Я. Малішэўскага літ. прэміяй «Блакітны свін — 2016»

«Завейны канцэрт» Яраша Малішэўскага, 2017 г.

Яраш Малішэўскі – арганізатар шматлікіх фальклорных экспедыцый па Беларусі. У сваёй творчасці нярэдка выкарыстоўвае народныя і старажытныя песні ва ўласнай апрацоўцы^[4].

Даследчык архіўных дакументаў часоў Вялікага Княства Літоўскага^[5].

Як гісторык^[6] друкаваўся ў часопісах «Беларуская мінуўшчына», «Прырода», «Маладосць», «Вясёлка», газетах «Наша Ніва», «Голас Радзімы», «Туризм и Отдых», зборніку «Вяртаньне»^[2], і інш.. Аўтар гістарычнага даследавання пра жыццё Эміліі Плятэр^[7].

Сям’я

Паходзіць са шляхецкага роду Малішэўскіх^[8]. Меў шлюб з беларускай паэткай Аксанай Спрынчан, дачка — Альжбэта (Альжбэта–Браніслава Малішэўская–Спрынчан).

Узнагароды

• 2016 — літаратурная прэмія «Блакітны свін»; за цікавыя праекты, праведзеныя цягам году, цудоўныя песні, папулярызацыю беларускай паэзіі, беларускай гісторыі і беларускай музыкі^[9].

Фільмаграфія

Год	Назва фільма	Роля
2020	«Авантуры Пранціша Вырвіча»	Музыка

Бібліяграфія

• Я. Малішэўскі, А. Спрынчан. Незвычайная энцыклапедыя беларускіх народных інструментаў. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2010. — 102 с. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-02-1166-8.
• Я. Малішэўскі. Дзіцячы атлас Беларусі. Замкі, крэпасці, бажніцы. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2019. — 80 с. — 1 500 экз. — ISBN 978-985-02-1898-8.
• Я. Малішэўскі, А. Спрынчан. Малочны кактэйль для Вужынага Караля, альбо Калякамп'ютарная казка. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2019.

Зноскі

1. Малішэўскі Яраш, Спрынчан Аксана. Незвычайная энцыклапедыя беларускіх народных інструментаў (нявызн.). Prastora.by. Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016. Праверана 21 студзеня 2015.
2. Удзельнікі: Яраш Малішэўскі (нявызн.). Паэтычны тэатр Арт.С. Архівавана з першакрыніцы 1 лютага 2015. Праверана 21 студзеня 2015.
3. Людміла Рублеўская, літаратурны аглядальнік газеты «Беларусь сегодня» (нявызн.). Найлепшыя кнігі 2010. Беларуская Палічка. Архівавана з першакрыніцы 16 верасня 2015. Праверана 21 студзеня 2015.
4. Алег Грушэцкі. «Напрадвесні». Сустракайце вясну (нявызн.). Новы Час (16 сакавіка 2019). Праверана 16 сакавіка 2019.
5. Грушэцкі А.. З атласам замкаў – па Беларусі (нявызн.). Літаратура і мастацтва (7 чэрвеня 2019). Архівавана з першакрыніцы 7 чэрвеня 2019. Праверана 7 чэрвеня 2019.
6. Гісторык Яраш Малішэўскі – пра кнігі пра бальшавіцкія рэпрэсіі (нявызн.). 21.by (31 мая 2010). Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016. Праверана 21 студзеня 2015.
7. Дар’я Амяльковіч. То ліцвінка Эмілія Плятэр (нявызн.). газета «Культура (1991)». Архівавана з першакрыніцы 10 сакавіка 2016. Праверана 21 студзеня 2015.
8. Алег Грушэцкі. Завейная музыка беларускай дуды (нявызн.). Новы Час (9 снежня 2017). Праверана 13 сакавіка 2019.
9. Алег Грушэцкі. «Блакітны Сьвін» і сто пластыкавых кубкаў знайшлі гаспадароў (нявызн.). Новы Час (18 мая 2016). Архівавана з першакрыніцы 27 верасня 2021. Праверана 24 красавіка 2016.