Жакардавая тканіна

Жакардавая тканіна — буйнаўзорыстая тканіна, складанага ці простага перапляцення  (руск.), рапорт якога па аснове змяшчае больш за 24 рознапераплятальных нітак^[1].

Малюнак жакардавай тканіны. Аўтар Уільям Морыс

Гісторыя

Назва тканіны паходзіць ад імя вынаходніка Жазефа Мары Жакара, які ў 1804 годзе сканструяваў жакардавы ткацкі станок  (руск.), дзякуючы чаму стала магчыма вырабляць жакардавыя тканіны ў прамысловых маштабах.

Уласцівасці

Пража і ніткі для выпрацоўкі жакардавых тканін могуць складацца як з натуральных (баваўнянае, ільняное, ваўняное, шаўковае), так і з хімічных тэкстыльных валокнаў  (руск.) (поліэфірнае  (руск.)). Таксама па валакністым саставе пража можа быць змяшанай (утрымліваць у сваім саставе сумесь розных валокнаў), а ніткі камбінаванымі, гэта значыць складацца з нітак рознага валакністага саставу.

Жакардавыя тканіны трывалыя і даўгавечныя, слаба расцягваюцца і выціраюцца, добра захоўваюць афарбоўку, слаба схільныя да ўплыву перападаў тэмператур. Жакард — адна з дарагіх тканін, паколькі яе вытворчасць працазатратная.

Своеасаблівы рэльефны малюнак, які атрымліваецца ў выніку складанага перапляцення на шчыльнай тканіне, нагадвае габелен. Чым больш тоўстыя ніткі прымяняюцца ў перапляценні, тым больш трывалая тканіна атрымліваецца.

Правілы догляду тканін з жакардавым перапляценнем звычайныя. Мыццё пажаданае з ужываннем нейтральных мыйных сродкаў і пры невысокіх тэмпературах (+30 °C). Вельмі непажадана адбельваць і адціскаць, а таксама сушыць пад прамымі сонечнымі прамянямі. Прасаваць лепш са сподняга боку.

Выраб

Пры вырабе гэтага віду тканіны выкарыстоўваюць два спосабы афарбоўвання. Першы спосаб: ніткі афарбоўваюцца папярэдне, загадзя. Такі спосаб робіць тканіну асабліва трывалай. Другі: на гатовую тканіну наносіцца друкаваны малюнак і потым адмысловымі фарбавальнікамі, часам з ужываннем адмысловых насычэнняў, афарбоўваецца непасрэдна тканіна з малюнкам. Другі метад выкарыстоўваюць пры вырабе жакардавай тканіны са смесавых тканін (напрыклад, калі спалучаюць бавоўну і поліэстэр).

Выкарыстанне

Жакардавая тканіна шырока выкарыстоўваецца для пашыву сталовай і пасцельнай бялізны  (руск.), штор, адзення, чахлоў для матрацаў  (руск.) і аўтамабільных сядзенняў, для абіўкі мяккай мэблі  (руск.), пры вырабе слінгаў, гальштукаў, стужак і тасьмы.

Віды

• Стрэтч-жакард — сучасная высокаэластычная тканіна з «дыхальным» эфектам.
• Баваўняны жакард

Зноскі

1. Мартынова А. А., Ятченко О. Ф., Васильев А. В. Технология изготовления тканей. — 1-е изд. Учебник для НПО. — М.: Академия, 2007. — С. 112. — 304 с. — ISBN 978-5-7695-2967-2.