Лучанец

Лу́чанец (славацк.: Lučenec, ням.: Lizenz, венг.: Losonc) — горад у цэнтральнай Славакіі.

Горад
Лучанец
славацк.: Lučenec
Сцяг Герб
48°19′53″ пн. ш. 19°40′15″ у. д.HGЯO
Краіна	Славакія
Статус	Раённы цэнтр
Край	Банскабістрыцкі край
Раён	Раён Лучанец
Гісторыя і геаграфія
Заснаваны	1247
Першае згадванне	1128
Плошча	47,8 км²
Вышыня цэнтра	194 м
Часавы пояс	UTC+1, летам UTC+2
Насельніцтва
Насельніцтва	▼24 661 чал. (31 снежня 2024)[1]
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	047
Паштовы індэкс	984 01
Аўтамабільны код	LC
lucenec.sk (славацк.)
Паказаць/схаваць карты
Лучанец
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Лучанец (на венг.:  — Лошанц) быў упершыню згаданы ў 1128 годзе, але аж да XV стагоддзя быў невялікім паселішчам. У 1451 годзе ён ужо згаданы як горад. Тады каля сцен Лучанца разыгралася бітва паміж войскамі Янаша Хуньядзі і Яна Іскры, прычым перамогу атрымаў Іскра.

У XVI стагоддзі горад шмат разоў бралі ў аблогу туркі. У 1544 годзе яны ўзялі яго штурмам і 40 гадоў Лучанец належаў філякаўскаму санджаку Асманскай імперыі. У 1575 годзе горад згадваецца як «бязлюдны».

У 1828 годзе ў Лучанцы жыло 3000 жыхароў, было 216 дамоў і 229 рамесных майстэрняў. У 1849 годзе венгерскія рэвалюцыянеры забіваюць параненых афіцэраў рускай арміі. У адплату дывізія Грабэ спальвае горад.

У 1867 годзе ў горадзе будуюцца заводы, прыходзіць індустрыялізацыя.

Пасля распаду Аўстра-Венгрыі Лучанец стаў месцам баёў паміж чэхаславацкай арміяй і венгерскай. Венгерская армія была вымушана адступіць, а крыху пазней паводле арбітража горад увайшоў у склад Чэхаславакіі. У 1938 годзе Венгрыя акупавала горад ізноў. 14 студзеня 1945 года Лучанец вызвалілі часці савецкай і румынскай армій.

Насельніцтва

Статыстыка насельніцтва (10 гадоў)^[2]

Год	1994	2004	2014	2024
Колькасць людзей	29 023	28 039	28 204	24 661
Розніца		−3,39 %	+0,58 %	−12,56 %

Статыстыка насельніцтва^[2]

Год	2023	2024
Колькасць людзей	25 018	24 661
Розніца		−1,42 %

Славутасці

• Касцёл Св. Марыі
• Сінагога
• Ратуша
• Дваранскія сядзібы

• 
  Касцёл Св. Марыі
• 
  Лучанец
• 
  Колішняя гарадская Управа
• 
  Лучанец

Гарады-пабрацімы

•  Багародзіцк, Расія
•  Лоўні^[d], Чэхія (1995)
•  Мельнік, Чэхія
•  Папа, Венгрыя

Зноскі

1. Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne) [om7101rr] — Bratislava: ŠÚ SR, 2025. Праверана 24 красавіка 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125585954'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1780'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13371586'></a>
2. Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne) [om7101rr_obce=AREAS_SK] (нявызн.). Statistical Office of the Slovak Republic (31 сакавіка 2025). Праверана 31 сакавіка 2025.