Селькупская мова

Сельку́пская мова (саманазвы: шӧльӄумыт әты, чумыль ӄумыт әты, сӱccӱ ӄумыт әты, шӧш ӄумыт әты, тӱй ӄумыт әты) — самадыйская мова. Родная мова селькупаў. Да канца XIX ст. была шырока прадстаўлена ў Заходняй Сібіры як мова зносінаў паміж рознымі мясцовымі народамі. У наш час колькасць носьбітаў (2010 г.) - 1023 чал.^[1]

Селькупская мова
Саманазва	шöль қумыт әты
Краіны	Расія
Рэгіёны	Заходняя Сібір
Агульная колькасць носьбітаў	1023
Класіфікацыя
Катэгорыя	Мовы Еўразіі
Уральская сям'я Самадыйскія мовы Паўднёвая група
Пісьменнасць	кірыліца
Моўныя коды
ДАСТ 7.75–97	сел 590
ISO 639-1	—
ISO 639-2	sel
ISO 639-3	sel
WALS	skp
Ethnologue	sel
IETF	sel
Glottolog	selk1253

Фаналогія

Мае 25 галосных і 16 зычных гукаў. Характэрная пазіцыйная мадыфікацыя фанем.

Дыялекты

Гутарковая селькупская мова падзяляецца на 5 асноўных дыялектаў:

• Паўночны
• Тымскі
• Нарымскі
• Обскі
• Кецкі

Паўночны дыялект у сваю чаргу мае некалькі мясцовых гаворак. Яшчэ ў XIX ст. існаваў шосты паўднёвы дыялект (у нашы дні вымер).

Пісьмо

Першы варыянт селькупскага алфавіта на аснове кірыліцы быў створаны праваслаўнымі місіянерамі ў 1879 г. Да 1917 г. было апублікавана некалькі кніг на обскім дыялекце. У 1930-ыя гг. савецкімі мовазнаўцамі складзена пісьмовасць на аснове лацінкі. Літаратурная мова сфарміравана на аснове паўночнага дыялекта. У 1937 г. лацінка зноў заменена на кірыліцу.

Селькупская мова выкарыстоўваецца ў Расіі для школьнага навучання селькупаў (часткова — кетаў у Краснаярскім краі).

Зноскі

1. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года Архівавана 6 кастрычніка 2021.