Мовы Еўразіі
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Еўразія — найбольш вывучаны ў лінгвагенетычным стаўленні кантынент, у ім прадстаўлена 21 сям’я, 4 ізалята і каля 12 некласіфікаваных моў.
Спіс моў Еўразіі
- Баскская сям’я {3}
- Індаеўрапейская сям’я {449}
Наступныя 2 сем’і звычайна завуцца каўказскімі мовамі (не-генетычнае аб’яднанне):
- Паўночнакаўказская сям’я {34}, не агульнапрынятае адзінства, складаецца з:
- Абхаза-адыгскіх моў
- Нахска-дагестанскіх моў
- Картвельская сям’я {6}
- Уральская сям’я {39}
- Алтайская сям’я {79} Прызнана не ўсімі даследчыкамі. Звычайна ўключае
- Мангольскія мовы
- Цюркскія мовы
- Тунгуса-маньчжурскія мовы; але ў максімальным варыянце таксама
- Карэйская мова і
- Япона-рукюскія мовы (уключаючы японская мова і рукюскія мовы)
- Дравідыйская сям’я {66}
- Бурушаскі (ізалят) {1}
Наступныя 5 сем’яў умоўна завуцца «Палеаазіяцкімі мовамі» (не-генетычнае аб’яднанне):
- Енісейская сям’я {2}
- Юкагірская (юкагіра-чуванская) сям’я {2}
- Чукоцка-камчацкая сям’я {5}, у тым ліку: чукоцкая мова, каракская мова, ітэльменская мова і інш.
- Ніўхская мова (ізалят) {1}
- Айнская сям’я † {3}
- Сіна-тыбецкая сям’я {363}, у тым ліку кітайская мова, ці група моў
- Раставай-кадайская сям’я {70}
- мяа-яа сям’я {22}
- Аўстраазіяцкая надсям’я
- Уласна аўстраазіяцкая сям’я {163}, у тым ліку в'етнамская мова
- Нікабарская сям’я {6}
- Аўстранезійская надсям’я {1268}
- Малайска-палінезійская сям’я {1248}
- Фармозская (тайванская) сям’я {20}
- Андаманская сям’я {13}
- Старажытныя мовы (не існую цяпер)
- Тырэнская сям’я {2} † (укл. этруская мова)
- Хурыта-ўрарцкая сям’я † {2}
- Шумерская мова (ізалят) † {1}
- Эламская мова (ізалят) † {1}
- Некласіфікаваныя мовы {12}, у тым ліку іберская мова †, кіпра-мінойская мова †, этэакрыцкая мова †, хацкая мова †, касіцкая мова † і іншыя рэліктавыя мовы Заходняй Еўразіі.
Remove ads
Колькасць моўных сем’яў
Станам на сярэдзіну 1980-х гадоў.
Remove ads
Мовы Еўропы
Большасць моў Еўропы належаць да індаеўрапейскай моўнай сям’і. З агульнай колькасці еўрапейскага насельніцтва ў 744 мільёны на 2018 год каля 94 % з’яўляліся носьбітамі індаеўрапейскай прамовы.
У межах індаеўрапейскай моўнай сям’і магчыма вызначыць тры найбуйнейшыя групы — раманскія мовы, славянскія мовы і германскія мовы — з больш чым 200 мільёнамі носьбітаў у кожнай з груп. Больш дробныя групы індаеўрапейскіх моў, якія сустракаюцца ў Еўропе, уключаюць грэка-элінскую (каля 13 млн.), балтыйскую (каля 7 млн.), албанскую (каля 5 млн.), індаарыйскую (каля 1,5 млн.) і кельцкую (каля 1 мільёна).
З прыблізна 45 мільёнаў еўрапейцаў, якія размаўляюць на неіндаеўрапейскіх мовах, большасць размаўляе на мовах уральскіх і цюркскіх сем’яў. Менш за 1 % еўрапейскага насельніцтва размаўляе на баскскай мове ці мовах Каўказа. Іміграцыя дадала значныя суполкі носьбітаў афрыканскіх і азіяцкіх моў, якія складаюць каля 4 % насельніцтва. Вельмі распаўсюджанай у Еўропе з’яўляецца арабская мова.
Пяць моў маюць больш за 50 мільёнаў носьбітаў у Еўропе: французская, італьянская, нямецкая, англійская і руская. У той час як руская мова мае найбольшую колькасць носьбітаў (больш за 100 мільёнаў у Еўропе), англійская мова мае найбольшую колькасць носьбітаў у агульнай складанасці, у тым ліку каля 200 мільёнаў носьбітаў англійскай як другой матчынай альбо замежнай.
Remove ads
Мовы Азіі
Каля 40 % усяго насельніцтва Азіі размаўляе на мовах сіна-тыбецкай і 30 % — на мовах індаеўрапейскай макрасям’і.
Па стане на сярэдзіну 1980-х гадоў (тыс. чал.).
Remove ads
Гл. таксама
- Мовы свету
- Мовы Афрыкі
- Мовы Амерыкі
- Мовы Акіяніі
- Мовы Расіі
- Мовы СССР
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads