Чырвоны штраль

«Чырвоны штраль» — шосты студыйны альбом беларускага гурта Крамбамбуля. Альбом стаў даступны для праслухоўвання і бясплатнай запампоўкі 14 кастрычніка 2015 года на мульцілэйбле «Пяршак» інтэрнэт-часопіса 34mag.net. Па словах Лявона Вольскага гэта развітальны альбом Крамбамбулі, пасля якога група «сыдзе ў лясы і зоймецца партызанскай дзейнасцю»^[1].

Чырвоны штраль
Студыйны альбом Крамбамбуля
Дата выпуску	2015
Запісаны	2014-2015
Жанр	Поп-панк Альтэрнатыўны рок
Працягласць	39:07
Прадзюсар	Ганна Вольская
Мова песень	Беларуская
Лэйбл	Пяршак
Храналогія Крамбамбуля
Drabadzi-drabada (2011) Чырвоны штраль

Пра альбом

Альбом «Чырвоны штраль» названы ў гонар аднайменнага кафэ, якое існавала ў пачатку XX стагоддзя ў Вільні. У гэтым кафэ любілі бываць прадстаўнікі беларускай інтэлігенцыі. Сярод гасцей установы былі ў тым ліку Янка Купала і браты Луцкевічы. У гэтым кафэ таксама адбываюцца падзеі адной з песень альбома^[2][3]. Існуе легенда, што ў 1916 годзе менавіта ў гэтым кафэ адбылася сустрэча Луцкевічаў з прадстаўнікамі польскіх і літоўскіх колаў, пасля якой браты прыйшлі да высновы, што трэба арыентавацца не на аднаўленне Рэчы Паспалітай або Вялікага княства Літоўскага, а на стварэнне незалежнай Беларусі, што яны і паспрабавалі ажыццявіць у 1918 годзе пад сцягам БНР^[4].

Альбом запісваўся ў 2014-2015 гадах у Вільні на студыі Ymir Audio, дзе перад гэтым быў запісаны сольны альбом Лявона «Грамадазнаўства». Саўнд-прадзюсарам таксама выступіў нарвежац Снорэ Бергеруд^[1].

30 верасня 2015 года група прадставіла публіцы першую песню з альбома «То ня дудка». «За сваю гісторыю „Крамбамбуля“ была гламурнай, была дурняватай, а зараз сітуацыя прымусіла нас стаць больш сур'ёзнымі. Гэтая песня будзе адкрываць альбом, бо гэта кшталту прадмовы, уводзінаў у тэму. Яна аб тым, што сёння мы ладзім аттапырку, а заўтра, магчыма, трэба будзе ісці змагацца за родны край», — растлумачыў Лявон Вольскі^[5]. Адначасова з выхадам альбома 14 кастрычніка выйшаў відэакліп на песню «Каб мы калі каму чаго», які зняў рэжысёр і даўні сябра гурта Мацвей Сабураў^[3].

На альбоме 12 кампазіцый. Апроч іншага, альбом уключае кавер-версію песні «Партызанская» гурта N.R.M. з альбома «Одзірыдзідзіна» 1996 года. Гэтая песня была першым сур'ёзным хітом N.R.M.^[6] Песня «Я страляў у міліцыянта» ўяўляе сабой вольнае пераасэнсаванне песні Боба Марлі «I Shot the Sheriff»^[7].

Паколькі Крамбамбуля ўваходзіла ў неафіцыйны спіс забароненых у Беларусі музыкаў, канцэрт-прэзентацыя новага альбома прайшла ў Вільні 7 лістапада 2015 года. Як звычайна ў падобных выпадках амбасада Літвы выдавала бясплатныя візы на некалькі дзён для грамадзян Беларусі пры прад'яўленні квітка на канцэрт^[3][8].

Трэкліст

№	Назва	Працягласць
1.	«То ня дудка»	3:31
2.	«Франя»	2:17
3.	«Глёрыя»	3:22
4.	«Сэрца паўстанца»	3:06
5.	«Гэй, ліцьвіны, Бог нам радзіць!»	3:56
6.	«Я страляў у міліцыянта»	3:31
7.	«Чырвоны штраль»	3:20
8.	«Мама, не журыся»	3:11
9.	«Ваенныя песьні»	2:37
10.	«Партызанская»	3:40
11.	«Каб мы калі каму чаго»	2:01
12.	«Свабоду не стрымаць»	4:35
39:07

• Словы: Лявон Вольскі
• Музыка: Лявон Вольскі, Алесь-Францішак Мышкевіч (4), Павел Аракелян (7)

Удзельнікі запісу

• Лявон Вольскі — вакал, гітара
• Павел Аракелян — вакал, клавішы, саксафон, флейта
• Алесь-Францішак Мышкевіч — вакал, бас-гітара
• Павел Трыпуць — гітара
• Павел Мамонаў — ударныя, перкусія
• Андрэй Якубчык — вакал, труба
• Сіндрэ Скее — гітара (11)
• Снорэ Бергеруд — гітара, бас (11)
• Алег Гарус — гітара, укулеле (12)
• Саўнд-прадзюсар — Снорэ Бергеруд, Ymir Audio (2014-2015)
• Запіс і звядзенне (11): Зміцер Галадко, FORZ
• Мастэрынг — Джэймі Гомэс, Orgone Studios
• Дызайн — Ігар Назаранка

Рэцэнзіі

Прафесійнымі крытыкамі альбом быў сустрэты пазітыўна, на сайце Experty.by яго сярэдні бал 8,5 з 10. Большасць экспертаў сышлося ў меркаванні, што гэта альбо лепшы, альбо адзін з лепшых альбомаў групы. Таксама ўсе адзначылі змяненне тэматыкі песень. Яна стала больш сур'ёзнай, група у гэтай працы адышла ад сваёй звычайнай застольна-алкагольнай лірыкі.

Што ж тычыцца партызанскай тэмы альбома, то Ягор Цывілька адзначыў: «Тэма партызанкі на „Чырвоным штралі“ раскрываецца без маралізатарства і гераізацыі барацьбы. Усё, як у жыцці, дзе вайна і смерць суіснуюць з каханнем, танцамі і смехам. У выніку героі песень успрымаюцца выпуклымі, жывымі, нармальнымі людзьмі, а не шаблоннымі барацьбітамі з плакатаў і фільмаў».^[9]

Зноскі

1. «Чырвоны штраль» — развітальны альбом «Крамбамбулі» на 34mag (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 5 мая 2017. Праверана 10 чэрвеня 2017.
2. «Чырвоны Штраль»: премьера прощального альбома «Крамбамбули» Архівавана 16 кастрычніка 2015.
3. «Крамбамбуля» приглашает в Вильнюс на презентацию нового альбома / Naviny.by
4. «Крамбамбуля» презентует в Вильнюсе последний альбом Архівавана 29 кастрычніка 2015.
5. «Крамбамбуля» показала первую песню из последнего альбома Архівавана 3 лістапада 2015.
6. N.R.M. «Одзірыдзідзіна» | Experty.by — белорусская музыка
7. Будзьма беларусамі!
8. Фоторепортаж: Крамбамбуля сыграла последний концерт Архівавана 6 сакавіка 2017.
9. Крамбамбуля «Чырвоны штраль» (+аўдыё) | Experty.by — белорусская музыка