Sent Breizh

Sent Breizh a vez graet eus tud, bet ganet e Breizh pe o deus bevet enni, hag o deus tapet brud vras abalamour d'o feiz katolik ha d'o deoliezh. Nebeut anezho zo bet anavezet gant an Iliz katolik roman hag an darn vrasañ a oa bet lakaet da sant pe santez gant ar bobl.

Evit lod zoken n'eo ket sur e vije bet anezho ervat en tu all d'ar vojenn, ur vojenn savet ha klinket gant leaned o klask abegoù d'an azeulerezh, un nebeud kantvedoù pelloc'h. Ur sant hag e oa kontet obererezhioù burzhudus war e dro a c'helle broudañ muioc'h a feizidi er manati lakaet dindan e anv ha muioc'h a binvidigezhioù evit ar menec'h war un dro.
Setu perak ez eus bet adkavet meur a vuhezskrid e latin, dezho an talbenn « Vita + anv latin ar sant ». Diwar-benn un nebeud sent ez eus bet savet daou pe dri doare, berr pe hir pe werzaouet.

Seizh sant diazezer Breizh hag ar sent all

Un hir a roll a vo da sevel ha lakaet e vo en araok seizh sant hag a zo bet anvet « seizh sant diazezer Breizh » peogwir, hervez an hengoun, o deus diazezet er Grennamzer Uhelañ seizh eskopti ar vro ; war a seblant o deus kemeret ur perzh dibar er mare ma tivroas ul lodenn eus Brezhoned Enez Vreizh. An degouezh-mañ a voe an abeg evit reiñ anv Britannia minor, "Breizh vihan" da gornôg Arvorig galian-ha-roman.
Seizh sant diazezer Breizh eo :

• sant Brieg, eskob Biduce, deuet da vezañ Sant-Brieg ;
• sant Kaourintin, eskob Kemper ;
• sant Maloù, anvet MacLaw ha Malo ivez, eskob Sant-Maloù ;
• sant Paol Aorelian, eskob Occismor, deuet da vezañ Kastell-Paol ;
• sant Padern, eskob Gwened ;
• sant Samzun, eskob Dol ;
• sant Tugdual, eskob Treger anvet sant Pabu ivez.

Un engroez a dud santelaet e Breizh

Hervez un hengoun e vije « seizh mil seizh kant seizh sant ha seizh-ugent » e Breizh, da lavaret eo 7 847.
E Lanriware e weler ur bez ledan a-walc'h hag ennañ e vije bet beziet 7 847 soudard a vije marvet diwar un emgann en amzer galian-roman.

Setu amañ roll an dud santel a gaver en deiziadurioù brezhonek.

• Da heul pep anv e kavor deiziad e ouel.
• Meur a anv pe ouel a vez a-wechoù evit un den ; en notennoù emañ ar roadennoù all a zo bet kavet.

Sent

S D M Abram 16 03 Adeodat 10 04 Ael 16 10 Agnan 17 11 Alan 9 10 Alar 20 12 Albin 01 03 Alor 26 10 Alouarn 22 03 Andrev 30 11 Anton 05 07 Aodren 07 02 Aofred 12 01 Aoperzh 02 04 Aostin 27 05 Aotrom 22 05 Armel 06 06 Arzhel 16 08 Ave 02 05 Avran 02 12 Awen 21 05[1] Azaf 02 05 Balae 04 07 Beda 25 05 Benniged 21 01 Bernez 20 08 Berrin 04 09 Bertele 24 08 Beuzeg 11 03[2] Biavili 14 02 Bili 23 05 Bozian 15 03 Bran 20 11 Brec'han 06 04 Brelived 07 11 Brenac'h 12 04 Brendan 16 05 Brevalaer 19 01 Brewen 25 08 Briag 18 12 Brieg 02 05 Brizh 13 11 Bron 09 06[3] Budog 08 12 Dagan 13 09 Deklan 24 06[4] Deved 22 12 Devneg 14 06

S D M Devrig 14 11 Dewi 01 03 Dic'hil 16 01 Dider 16 09 Dogvael 06 09 Donasian 24 05 Donnan 25 09 Dozhwal 22 01 Drenwal 23 10 Edern 29 08 Efflamm 06 11 Eginer 14 12 Ehouarn 11 02 Eleiran 07 03 Eliaz 16 02 Elid 08 08 Elouan 28 08 Elven 04 03 Elvin 23 12 Emeran 22 09 Emeri 11 07 Emilion 20 11 Emmanuel 26 03 Eneour 04 05 Enna 21 03 Enni 01 04 Enogad 13 01 Enored 16 01 Envel 11 12[5] Ergad 11 08 Erig 18 05 Erle 09 08 Erwan 19 05 Evarzheg 22 02 Evemer 26 03 Ever 13 08 Evin 17 04 Ewen 03 05 Ezvin 19 10 Faelan 09 01 Faizh 05 10 Felan 24 04 Fieg 30 08 Filberzh 20 08 Fili 05 11 Finbar 21 04 Finnian 23 02 Flann 24 04

S D M Follan 30 10 Fragan 03 10 Frañsez 04 10 Garmon 31 07 Garvan 09 07 Gildwen 27 01 Gireg 17 02[6] Glen 11 09 Goneri 17 07 Gorun 07 09 Gouenoù 25 10 Gouloz 26 04 Goulven 01 07[7] Gourloez 25 08[8] Gouron 08 04 Gourzelv 07 01 Goustan 27 11 Govrian 10 11 Gregor 09 05 Gulc'hien 17 08 Gulian 17 08 Gurvan 08 01 Gwalon 31 10 Gwazeg 28 06 Gweltaz 29 01 Gwelle 29 03 Gwenael 03 11 Gwendal 18 01 Gwenegan 13 10 Gwengalon 25 07 Gwenole 03 03 Gwenvael 23 12 Gwezheneg 05 11[9] Gwilherm 29 07 Gwinian 11 10 Gwinier 21 12 Gwion 31 03 Hamon 21 04 Hegareg 14 03 Henog 27 07 Herbod 08 06[10] Hernin 11 01 Herve 17 06 Hiler 14 01 Houarvian 05 12 Iduned 03 07 Ilan 26 11 Ildud 06 11

S D M Illeg 08 08 Iltud 06 12 Istin 19 04 Ivi 06 10 Izuned 03 04 Jagu 08 02 Jaoua 02 03 Jelvestr 20 12 Jeran 04 03 Jezekael 17 12 Jili 01 09 Jord 23 04 Jozeb 19 03 Judog 13 12 Juvad 04 11 Juved 15 04[11] Kadeg 24 01 Kadog 24 01[12] Kadvalaer 09 11 Kadwalon 20 04 Kourintin 12 12 Karadeg 13 04 Karan 08 09 Karanteg 18 05 Kare 12 07 Karneg 28 03 Kast 30 06 Kavan 03 09 Ke 12 10 Kedverin 17 04 Kemo 13 03 Kenan 24 02 Kendiern 14 01 Kenerin 05 03 Kenider 30 03 Keran 25 09 Kerne 09 12 Keveren 18 04 Kevin 03 06 Kilian 08 07[13] Kirill 20 03 Kledenn 07 04 Kler 10 10 Kolaz 10 09 Kolen 05 05 Komgall 09 05 Konan 28 09 Koneg 28 09

S D M Kongar 12 05 Konhouarn 25 01 Konneg 05 09 Konvarc'h 22 04 Konwen 27 04 Konwal 01 04[14] Konwoion 05 01 Korneli 02 02 Koulfinid 26 02 Koulizh 10 12 Koulm 09 06 Koulman 21 11 Koulmkell 10 06 Kristan 12 06 Laouenan 15 02 Levan 07 08 Lever 20 02 Leviaz 12 09 Louarn 27 03 Loudiern 28 04 Louri 30 09 Lukaz 18 10 Luner 02 07 Maden 19 07 Maeg 12 11 Madeg 04 01 Mael 13 05 Maeleg 29 12 Maelvon 27 06 Majan 11 06 Maloù 15 11 Malon 30 03 Malor 24 10 Maodez 18 11 Maogad 24 09 Maoran 10 05 Marc'h 25 04 Mark 25 04 Marc'han 20 06 Marzhin 11 11 Matilin 09 11 Mazhev 21 09 Medar 08 06 Melar 04 12 Melin 05 02 Melio 23 07 Menefred 29 11 Meogon 18 06

S D M Meriadeg 07 06 Meven 21 06 Mikael 29 09 Milian 22 08 Miliav 24 07[15] Modan 14 09 Molv 18 04 Mordiern 25 03 Morvan 22 10 Morvred 04 02 Nazer 30 07 Nerin 31 05 Neventer 07 05 Nikolaz 06 12 Nin 16 06 Nioreg 18 02 Olier 12 07 Onen 27 02 Padern 16 04 Padrig 17 03 Paol 29 06 Paol 12 03 Paskal 17 07 Pasker 10 07 Pêr 29 06 Peran 06 01[16] Pereg 05 06 Pergad 03 08 Pever 14 05 Privael 15 05 Riagad 29 05 Rieg 12 02 Riowen 14 08[17] Rivael 14 06 Riwalan 10 02 Riwall 15 07[18] Riwan 13 02 Riware 19 09 Riwelen 27 02[19] Rog 24 05 Ronan 01 06 Roparzh 25 02 Ruvon 04 01 Salaün 25 06 Samzun 28 07 Sane 06 03 Santig Du 15 12

S D M Segal 10 06[20] Segondel 29 04 Senan 06 03 Seni 08 03 Senour 18 09 Serv 20 04 Servan 12 05[21] Sieg 26 05 Similian 16 06 Solen 23 09 Sten 27 11 Stefan 26 12 Sulio 02 10 Tangi 19 11 Tarieg 20 01 Tei 07 07 Telo 09 02 Tenenan 16 07 Tierneg 04 04 Tiernvael 19 02 Tirizhian 20 05 Tivizio 18 07 Tomaz 03 07 Treveur 07 11[22] Tudeg 02 12 Tudi 11 05 Tudon 17 05[23] Tudwal 01 12 Tujen 26 01 Tuniav 02 08[24] Tuno 13 06 Turio 13 07 Urfol 17 09 Visant 05 04 Vivian 15 06 Winnog 19 09 Yann 24 06 Yann Avielour 27 12 Yoran 28 05 Yugonvarc'h 26 08[25] Yungourian 16 03 Yuz 01 09 Yuzeg 13 12 Yuzel 19 12

Santezed

S D M Agiol 06 02 Alwena 28 01 Angharad 20 07 Añjela 21 12 Anna 26 07 Aouregan 15 01 Aourell 15 10 Aourgen 04 08 Argantael 27 10 Awen 21 05[26] Azenor 07 12 Aziliz 22 11 Barba 12 09 Beda 25 05 Bega 06 09 Berc'hed 01 02

S D M Bieuzi 23 11 Bleuenn 24 11[27] Brewalenn 02 06 Bron 09 06[28] Burian 30 05 Dahud 06 08 Dalerc'ha 22 03 Delfinez 26 11 Derwell 18 03 Dunvael 10 01 Eflez 23 06 Elesbed 17 11 Enora 14 10 Erell 15 09 Eryl 09 12 Eseot 14 07[29]

S D M Eved 22 12 Frañseza 11 11 Gladez 29 03 Glannon 09 03 Gwenguñv 20 10 Gwenlaouen 20 09 Gwenn 21 02 Gwennin 19 08[30] Gwenlev 29 03 Gwenvred 22 06 Gwerborc'h 07 08 Heodez 28 11 Ida 12 04 Jenovefa 03 01 Justina 26 03 Kanna 10 03

S D M Katell 25 11 Keridwen 11 04 Klervi 10 08[31] Koupaia 02 01 Krestell 24 03[32] Kristenn 24 07 Lanwenn 29 10 Lena 18 08 Levenoù 15 02 Levenez 04 11 Libouban 28 10 Lila 16 12 Liza 03 02 Lupita 27 09 Madalen 22 07 Madenn 01 08

S D M Maela 24 12 Maeldan 06 06 Maelduina 09 10 Marc'harid 16 11 Mari 15 08[33] Marzhina 30 01 Merzherian 09 04 Mevanwi 14 04[34] Mona 27 08 Morgan 08 10 Morwenna 31 01 Nin 16 06 Ninnog 04 06 Nolwenn 06 07 Nonn 01 03 Oanez 20 01[35]

S D M Onenn 30 04 Ozvan 09 09 Peronell 23 03 Pezen 23 01 Piala 07 10 Riwanon 19 06 Roza 04 09 Rozenn 31 08 Sennin 26 06 Sev 122 07 Sidwell 05 08 Sisilia 28 02 Sklêrijenn 12 08 Sterenn 21 10 Suzig[36] 11 08 Tedvil 23 08

S D M Tekla 26 09 Tirid 30 12 Trifina 21 07[37] Tudon 17 05[38] Tunvez 08 05 Uriell 01 10 Vinvella 30 01 Viviana 15 06 Yaouank 02 09 Yulizh 06 05 Yuna 21 08

Ar Re wenvidik

• Charlez Bleiz (gwenvidig), dug Breizh
• Juluan Maner, prezeger misionoù ha yezhoniour brezhoneg
• Visant Enored, Joseph Boissel (1909-1969), Jean-Baptiste Malo douklazhet el Laos ha gwenvidikaet d'an 11 a viz Kerzu 2016.

Ur den lakaet evel sant diwar ijin ar bobl :

• Sant Yann Diarc'hen, alias Santig Du, beleg breizhat marv gant ar Vosenn zu e Kemper.

Levrlennadur

Galleg :

• Tous les prénoms bretons. Alain Stéphan. Universels Gisserot, n°16, 1996
• Grand choix de prénoms bretons. Gwennolé Le Menn. Embannadurioù Breizh, 1985 (stummoù kozh ha disheñvel, gerdarzh, lec'hioù liderezh)
• Bretagne des Saints. Florian Le Roy. Éd. André Bonne, 1959

Brezhoneg :

• Goueler ar Sent. Tepot Gwilhmod. Imbourc'h, 1994
• Buez ar Zent (la Vie des Saints), skriv. a nevez e brezounek gant an ao. chaloni Biel Morvan. Kemper, 1894

Pennadoù kar

• Tro Breizh
• Traonienn ar Sent
• Seizh sant diazezer Breizh