Springfield Model 1873

Ar Springfield Model 1873 a zo ur fuzuilh un-tenn produet gant arsanailh Springfield etre 1873 ha 1894. Ar fuzuilh kentañ karget dre he c'hulasenn e voe e arme ar Stadoù-Unanet.

Springfield Model 1873
Ur fuzuilh Springfield Model 1873 hag he baionetez
Kinnig
Bro	Stadoù-Unanet Amerika
Doare	Fuzuilh un-tenn
Mont en-dro	Karget dre he c'hulasenn, sistem trapdoor
Munisionoù	.45-70 bannadell 405 greunenn (stumm 1873) bannadell 500 greunenn (stumm 1884)
Produer	Arsanailh Springfield
Mare produiñ	1873-1893
Niver produet	Ouzhpenn 700.000
Mare implij	1873-1903 (arme SUA)
Pouez ha muzulioù
Mas (hep kartouchenn)	3,7 kg
Hirder	1.300 mm
Hirder ar c'hanol	830 mm
Perzhioù all
Hed-tenn d'ar muiañ	2.300 m
Tizh mont e-maez ar boledoù	410 m/s
Adstummoù nesañ	Cavalry carbine (kanol 560 mm) Cadet rifle (kanol 710 mm) Infantry rifle (kanol 760 mm)
Lezenn
Rummad e Bro-C'hall	D

Istor

Betek dibenn ar brezel diabarzh er Stadoù-Unanet e 1865 e veze karget ar braz eus an armoù-skoaz dre o beg. Ur gudenn e oa war an tachennoù-emgann pa ranke an droadeien sevel evit kargañ o arm, hep gellet tennañ muioc'h evit daou pe tri boled bep munutenn.

E fin ar bloavezhioù 1860 e voe amprouet ar wikefre Trapdoor : un trap e krec'h ar gulasenn a veze digoret evit kambriñ ur gartouchenn. Serret e veze an trap adarre evit morailhañ ar gulasenn ha tennañ^[1]. An armoù kentañ oc'h ober gant ar sistem Trapdoor (Springfield Model 1866 da skouer) a oa fuzuilhoù dezhe platinennoù-skeiñ mod-kozh, karget dre o beg en o stumm orin, ha kemmet evit degemer ar sistem nevez^[2].

An apache Geronimo (a-zehou-tout) e 1886, gantañ ur fuzuilh Springfield M1873

E 1873 e voe divizet sevel fuzuilhoù Trapdoor nevez evit an arme, kambret evit ar c'hartouchennoù .45-70 a oa nevez d'ar poent-se ivez. Produet e voe an arm dindan an anv Model 1873 e arsanailh Springfield. He c'houch a oa reolius eus 200 betek 2.000 yards, hag ur vaionetez a c'halled stagañ outi^[3]. Servijout a reas an arm etre daouarn ar soudarded stadunanat dreist-holl da vare ar brezelioù amerindian e kard diwezhañ an XIXvet kantved. Ouzhpenn ar 665.431 fuzuilh Model 1873 en o stumm orin ez eus bet produet stummoù all anezhi, disheñvel hirder o c'hanol : ar Cavalry carbine, ur stumm karabinenn dezhi ur c'hanol berroc'h, hep baionetez hag oc'h ober gant ur gartouchenn izeloc'h he c'hargad poultr du (114.701 skouerenn produet)^[4] hag ar Cadet rifle (40.451 skouerenn)^[3].

Adalek kreiz ar bloavezhioù 1880 e krogas ar broioù european da implijout fuzuilhoù dezhe ur gulasenn-fiñv (evel al Lebel gall, 1886), ha kartouchennoù enne poultr divoged. Diamzeriet e oa deuet an armoù Trapdoor da vezañ. E 1892 e voe choazet ar Krag-Jørgensen gant an US Army evel arm standart nevez. Ar Model 1873 a voe paouezet he froduiñ e 1893^[5], ha tennet diouzh ar servij e 1903 da vat nemetken, goude donedigezh an M1903.