Turkeg
yezh From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Ur yezh altaek eus skourr ar yezhoù turkek rik eo an turkeg (türkçe), komzet gant tro-dro da 75 milion a dud en holl o kontañ ar re a ra gantañ evel eil yezh (60 milion evel yezh kentañ) den e Turkia (46.278.000 a dud e 1987 pe 90% eus ar boblañs), Kiprenez (177.000 den e 1995 pe 20% eus ar boblañs), Bulgaria (845.550 den e 1986 pe 9% eus ar boblañs), Makedonia (250.000 den e 1982), Moldova, Iran, Gres (128.380 den e 1976), Irak, Siria, Azerbaidjan, Roumania (150.000 den e 1993), Ouzbekistan, Aostria (183.445 e 2001) den hag Alamagn (~2 vilion a dud).
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ.
E Bulgaria emañ ar bulgareg o kemer plas an turkeg tamm-ha-tamm.
Tost a-walc'h eo an turkeg d'ar yezhoù turkek all, dreist-holl an azeri pe an turkmeneg hag aezet eo evit an dud a ra gant unan eus ar yezhoù-se kompren dud all a gomz unan eus ar yezhoù all.
Remove ads
Yezhadur
Dres evel an holl yezhoù altaek pe c'hoazh evel ar yezhoù finnek-ougrek evel an estoneg pe an hungareg, an turkeg a zo anezhañ ur yezh daspegel hep jener ebet hag ivez gant kensonerezh vogalennek.
E turkeg e vez implijet meur a lostger met n'he deus ar yezh rakger ebet, nemet e vije bet amprestet diwar ur yezh all.
An anv-kadarn
Talvezout a ra al lostgerioù da sevel-gerioù (gwelet pelloc'h Morfologiezh), ha talvezout a reont ivez pa vezont implijet gant an anvioù-kadarn evit diskwel an droad yezhadurel pe c'hoazh roll ur ger er frazenn o verkañ ar perc'henn, da skouer :
- ev: "ti",
- eviniz: "ho ti",
- evinizde: "en ho ti",
- Evinizdeyiz: "en ho ti emaomp"
Ar verb
Displeget e vez ar verboù e turkeg o verkañ ar gour, ar mod, an amzer hag ar stumm-nac'h, da skouer :
- gel-: "dont",
- gelme-: "chom hep dont"
- geleme-: "chom hep gallout dont"
- gelebil-: "gallout dont"
- Gelememiş: "Sañset ne c'hellas ket dont"
- Gelememişti: "Ne c'hellas ket dont"
- Gelememiştiniz: "N'hoc'h eus ket gellet dont"
- Gelememiş miydiniz?: "Ha n'hoc'h eus ket gellet dont?"
Reizh eo hogozik an holl verboù e turkeg.
Remove ads
Kevreadur (sintaks)
Urzh diazez ar frazenn a zo: rener-renadenn dra-verb (SOV) evel e japaneg ha latin.
An troadoù
Er frazenn amañ da heul, tennet eus ur gelaouenn embannet e turkeg, emañ implijet pep troad war-bouez ar genitivel.
Türkiye'de modayı gazete sayfalarına taşıyan, gazetemiz yazarlarından N. S. yaşamını yitirdi
| Türkiye'de | "e Turkia" | (lokativel) |
| modayı | "mod; giz" | (akuzativel < moda) |
| gazete | "kelaouenn" | (nominativel) |
| sayfalarına | "pajennoù - e hini" | (dativel; sayfa "pajenn", sayfalar "pajennoù", sayfaları "e bajennoù") |
| taşıyan | "o tougen" | (< taşı- "dougen") |
| gazetemiz | "hon c'helaouenn" | (nominativel)gazete "kazetenn" |
| yazarlarından | "d'e skrivagnerion" | (ablativel; yazar "skrivagner") |
| N. S. | [anv un den] | (nominativel) |
| yaşamını | "he buhez" | (akuzativel; yaşam "buhez") |
| yitirdi | "kollet" | (yitir- "koll" diwar yit- "bezañ kollet") |
| « Unan eus skrivagnerion hon c'helaouenn, N. S., hag a zegasas ar mod da bajennoù ar c'helaouennoù e Turkia, a gollas he buhez (= a varvas). » | ||
Rannyezhoù
Daou vloc'had rannyezhoù pennañ ez eus:
- Rannyezhoù ar c'hornôg
- Rannyezh danubek
- Rannyezhoù ar reter
- Eskisehireg (eskisehir)
- Razgradeg (razgrad)
- Dinlereg (dinler)
- Roumelitcheg (rumelice)
- Edirneg (edirne)
- Gaziantepeg (gaziantep)
- Ourfeg (urfa)
- Karamanlieg (karmanli): komzet gant Gresianed
Morfologiezh
Dont a ra a-benn an turkeg da sevel gerioù nevez en un doare aezet-tre dre implijout lostgerioù:
Diwar anvioù-kadarn:
- göz: "lagad",
- gözlük: "lunedoù"
- gözlükçü: "unan a werzh lunedoù"
- gözlükçülük: "gwerzherezh lunedoù"
Diwar verboù:
- yat-: "bezañ en e c'hourvez, bezañ pozet"
- yatır-: "gourvezet, pozet"
- yatırım: "gourvez, dastum, fiziad"
- yatırımcı: "postour, fizier".
Fonologiezh
Kensonerezh vogalennek
Peurliesañ e vez lakaet an taol-mouezh war ar silabenn diwezhañ, nemet gant un nebeud lostgerioù zo pe gerioù amreizh evel masa ['masa].
Kensonennoù
Vogalennoù
Remove ads
Skritur
Skrivet e vez gant al lizherenneg latin abaoe 1928 pa oa bet lakaet da ofisiel e Turkia gant Kemal Atatürk a glaske modernaat ar yezh hag ar vro dre o zostaat diouzh ar C'hornôg. Betek neuze e veze implijet al lizherenneg arabek.
Un tañva eus ar yezh
Frazennoù talvoudus
- Demat İyi günler
- Mont a ra? Nasılsınız?
- Noz vat İyi geceler
- Mar plij Lütfen
- Ya Evet
- Nann Hayır
- Mat eo Tamam
- Trugarez Teşekkür ederim
- Petra eo hoc'h anv? Adınız ne?
- — eo ma anv Adım —
Ar raganvioù
- Me Ben
- Te Sen
- Eñ /Hi O
- Ni Biz
- C'hwi Siz
- Int Onlar
Goulennoù
- Piv? Kim?
- Petra? Ne?
- Pelec'h? Nerede?
- Penaos? Nasıl?
- Pegoulz? Ne zaman?
- Pegement? Kaç?
- Pe(hini)? Hangi
Devezhioù ar sizhun
- Dilun Pazartesi
- Dimeurzh Salı
- Dimerc'her Çarşamba
- Diriaou Perşembe
- Digwener Cuma
- Disadorn Cumartesi
- Disul Pazar
Ar mizioù
- Miz Genver Ocak
- Miz C'wevrer Şubat
- Miz Meurzh Mart
- Miz Ebrel Nisan
- Miz Mae Mayıs
- Miz Mezheven Haziran
- Miz Gouere Temmuz
- Miz Eost Ağustos
- Miz Gwengolo Eylül
- Miz Here Ekim
- Miz Du Kasım
- Miz Kerzu Aralık
An niveroù
- Unan Bir
- Daou İki
- Tri Üç
- Pevar Dört
- Pemp Beş
- C'hwec'h Altı
- Seizh Yedi
- Eizh Sekiz
- Nav Dokuz
- Dek On
- Unnek On bir
- Daouzek On iki
- Trizek On üç
- Pevarzek On dört
- Pempzek On beş
- C'hwezhek On altı
- Seitek On yedi
- Tric'hwec'h On sekiz
- Naontek On dokuz
- Ugent Yirmi
- Unan-warn'n-ugent Yirmi bir
- Tregont Otuz
- Daou-ha-tregont Otuz iki
- Daou-ugent Kırk
- Tri-ha-daou-ugent Kırk üç
- Hanterkant Elli
- Tri-ugent Altmış
- Dek-ha-tri-ugent Yetmiş
- Pevar-ugent Seksen
- Dek-ha-pevar-ugent Doksan
- Kant Yüz
- Mil Bin
- Kentañ Birinci
- Eil Ekinci
- Trede Üçüncü
- Pevare Dördüncü
- Pempvet Beşinci
- C'hwec'hvet Altıncı
- Seizhvet Yedinci
- Eizhvet Sekizinci
- Naovet Dokuzuncu
- Dekvet Onuncu
Disklêriadur gwirioù mab-den
Mellad 1: Bütün insanlar hür, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zihniyeti ile hareket etmelidirler.
Remove ads
Keñveriadenn gant ar yezhoù turkek all
Ar sifroù 0-10
Tost a-walc'h eo stumm ar gerioù a orin turkek rik implijet gant an eil yezh turkek hag eben alies, da skouer:
Remove ads
Gwelet ivez
Levrlennadur
- (en) Göksel, A. & C. Kerslake (2005) Turkish: A Comprehensive Grammar, Londrez: Routledge
- (fr) Güzey, G. & D. Halbout (2002) Parlons turc, Pariz: L'Harmattan
- (en) Lewis, G.L. (2000) Turkish Grammar, Oxford: OUP
Liammoù diavaez
- War-linenn Turkeg Geriadur
- Frazennoù talvoudus
- Geriadur saozneg-turkeg war-linenn
- Geriadur saozneg-turkeg ha turkeg-saozneg war-linenn
- Deskiñ turkeg war-linenn
- Ethnologue
- Lec'hienn evit deskiñ turkeg
- Deskiñ turkeg
 |
Porched ar yezhoù hag ar skriturioù Adkavit pennadoù Wikipedia a denn d'ar yezhoù. |
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads