Myrddin ap Dafydd

Prifardd, golygydd a chyhoeddwr o Gymru yw Myrddin ap Dafydd (ganwyd 25 Gorffennaf 1956). Bu'n Archdderwydd Cymru rhwng 2019 a 2024.

Myrddin ap Dafydd
Myrddin ap Dafydd yn 2007
Ganwyd	25 Gorffennaf 1956  Llanrwst
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	bardd
Tad	Dafydd Parri

Bywyd cynnar ac addysg

Magwyd Myrddin yn Llanrwst. Addysgwyd ef yn Ysgol Dyffryn Conwy a Choleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth. Mae'n fab i'r awdur llyfrau plant Dafydd Parri ac i'r werthwraig llyfrau Arianwen Parri.

Gyrfa

Sefydlodd Gwasg Carreg Gwalch yn 1980. Cyhoeddodd nifer o ddramâu, cyfres o lyfrau ar lên gwerin, llyfrau i blant yn Gymraeg a Saesneg, a'r cylchgrawn Llafar Gwlad. Cyfansoddodd eiriau ar gyfer caneuon, ac enillodd gadeiriau yn Eisteddfodau Cenedlaethol Cwm Rhymni 1990, a Thyddewi 2002.^[1] Mae'n bellach wedi ymgartrefu yn Llwyndyrys ger Pwllheli, Pen llyn Gwynedd.^[2] Ef oedd y Bardd Plant cyntaf yn 2000.

Cyhoeddwyd ar 7 Gorffennaf 2018 mai ef fydd Archdderwydd Cymru rhwng 2019 a 2022 gan ddilyn Geraint Lloyd Owen.^[3] Yn 2020 bu'n rhaid gohirio'r Eisteddfod oherwydd pandemig COVID-19 a cytunodd yr Orsedd i ymestyn ei gyfnod am flwyddyn ychwanegol.^[4] Ni gynhaliwyd Eisteddfod llawn yn 2021 felly ymestynwyd ei gyfnod ymhellach i 2024.^[5]

Myrddin yn Eisteddfod Genedlaethol Cymru 2022

Bywyd personol

Mae Myrddin yn briod i Llio Meirion, ac yn dad i Carwyn ap Myrddin, Llywarch ap Myrddin, Lleucu Myrddin, Owain ap Myrddin ac i Cynwal ap Myrddin. Mae hefyd yn daid ers i'w fab Carwyn a'i briod Mari gael mab, Deio ap Carwyn yn haf 2018.

Gwaith

Cerddi a barddoniaeth

• Llyfr Caneuon Tecwyn y Tractor (Rhys Parry, Myrddin ap Dafydd, Trefn. Guto Pryderi Puw) (Gwasg Carreg Gwalch, 1998)
• Pen Draw'r Tir (Gwasg Carreg Gwalch, 1998)
• Denu Plant at Farddoniaeth: Pedwar Pŵdl Pinc a'r Tei yn yr Inc (Gwasg Carreg Gwalch, 1999)
• Denu Plant at Farddoniaeth: Cerddi ac Ymarferion: Cyfrol 1 - Armadilo ar ... (Gwasg Carreg Gwalch, 2000)
• Jam Coch Mewn Pwdin Reis (Hughes a'i Fab, 2000)
• Syched am Sycharth: Cerddi a Chwedlau Taith Glyndŵr (Gwasg Carreg Gwalch, 2001)
• Llyfrau Lloerig: Y Llew Go Lew (Gwasg Carreg Gwalch, 2002)
• Clawdd Cam (Gwasg Carreg Gwalch, 2003)
• Clywed Cynghanedd: Cwrs Cerdd Dafod (Gwasg Carreg Gwalch, 1994; 2/2003)
• Cerddi Cyntaf (Gwasg Carreg Gwalch, 2006)

Llyfrau plant Cymraeg

• Cyfres y Llwyfan: Ar y Gêm (Gwasg Carreg Gwalch, 1982)
• Cyfres y Llwyfan: Ail Godi'r To (Gwasg Carreg Gwalch, 1986)
• Gweld Cymru: Hwyl wrth Ddod i Adnabod Gwlad (Gwasg Carreg Gwalch, 1998)
• Golau ar y Goeden: Arferion, Straeon a Cherddi Nadolig (Gwasg Carreg Gwalch, 2000)
• Syniad Da Iawn! (Sioned Wyn Huws, Myrddin ap Dafydd, Haf Llewelyn, Martin Morgan, Eleri Llewelyn Morris) (Gwasg Carreg Gwalch, 2000)
• Cyfres Mewnwr a Maswr: 1. Brwydr y Brodyr (Gwasg Carreg Gwalch, 2004)
• Cyfres Straeon Plant Cymru 1: Straeon y Tylwyth Teg (Gwasg Carreg Gwalch, 2005)
• Cyfres Straeon Plant Cymru 2: Ogof y Brenin Arthur (Gwasg Carreg Gwalch, 2005)
• Cyfres Straeon Plant Cymru 3: Gelert, Y Ci Ffyddlon (Gwasg Carreg Gwalch, 2005)
• Cyfres Straeon Plant Cymru 4: Barti Ddu Môr-leidr o Gymru (Gwasg Carreg Gwalch, 2005)
• Odl-Dodl Dolig (Gwasg Carreg Gwalch, 2006)
• Cyfres Straeon Plant Cymru 5: Meini Mawr Cymru(Gwasg Carreg Gwalch, 2007)
• Cyfres Straeon Plant Cymru 6: Draig Goch Cymru (Gwasg Carreg Gwalch, 2007)
• Mae'r Lleuad yn Goch (Gwasg Carreg Gwalch, 2023)
• Goron yn y Chwarel (Gwasg Carreg Gwalch, 2019)
• Drws Du yn Nhonypandy (Gwasg Carreg Gwalch, 2020)
• Ffoi Rhag y Ffasgwyr (Gwasg Carreg Gwalch, 2022)
• Nadolig y Gath yn Sain Ffagan (Gwasg Carreg Gwalch, 2023)
• Mistar ar Fistar Mostyn (Gwasg Carreg Gwalch, 2023)

Llyfrau plant Saesneg

• Tales from Wales 1: Fairy Tales from Wales (Gwasg Carreg Gwalch, 2005)
• Tales from Wales 2: King Arthur's Cave (Gwasg Carreg Gwalch, 2005)
• Tales from Wales 3: The Faithful Dog Gelert (Gwasg Carreg Gwalch, 2005)
• Tales from Wales 4: Black Bart (Gwasg Carreg Gwalch, 2005)
• Tales from Wales 5: Stories of the Stones (Gwasg Carreg Gwalch, 2007)
• Tales from Wales 6: The Red Dragon of Wales (Gwasg Carreg Gwalch, 2007)

Llyfrau oedolion

• Llyfrau Llafar Gwlad: 37. Enwau Cymraeg ar Dai (Gwasg Carreg Gwalch, 1997)^[6]
• Circular Walks e.e. "Carmarthenshire Coast and Gower Circular Walks" ^[7]
• Cyfres "Welcome to..." e.e. "Welcome to Bermo (Barmouth)"^[8]

Crynoddisgiau

• Caneuon Tecwyn y Tractor (Cwmni Recordiau Sain, 2004)

Gwobrau ac anrhydeddau

• Bardd cadair Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd 1974
• Y Gadair Eisteddfod Genedlaethol Cymru Cwm Rhymni 1990
• Bardd Plant Cymru 2000
• Gwobr Tir na n-Og 2001 Gyda'r Llyfr Jam Coch Mewn Pwdin Reis, (Hughes a'i Fab)
• Y Gadair Eisteddfod Genedlaethol Cymru Tyddewi 2002
• Archdderwydd Cymru 2019-2024