Y Fam Teresa

Lleian Gatholig a chenhades o dras Albaniaidd oedd y Fam Teresa (ganwyd Agnes Gonxhe Bojaxhiu) (26 Awst 1910 – 5 Medi 1997) yn ninas Skopje sydd heddiw yng Ngweriniaeth Macedonia.

Y Fam Teresa
Ganwyd	Anjezë Gonxhe Bojaxhiu  26 Awst 1910  Skopje
Bu farw	5 Medi 1997  o methiant y galon  Kolkata
Man preswyl	Skopje, Rathfarnham, Kolkata
Dinasyddiaeth	Albania, India, yr Ymerodraeth Otomanaidd, Dominion of India
Galwedigaeth	chwaer grefyddol, cenhadwr
Swydd	uwch gadfridog
Dydd gŵyl	5 Medi
Tad	Nikollë Bojaxhiu
Gwobr/au	Urdd Ramon Magsaysay, Gwobr Templeton, Gwobr Balza, Gwobr Heddwch Nobel, Gwobr Pacem in Terris, Bharat Ratna, Gwobr Damien-Dutton, Medal Rhyddid yr Arlywydd, Medal Aur y Gyngres, Urdd y Wên, Gwobr Jawaharlal Nehru am Ddeallusrwydd Rhyngwladol, Ddinesydd anrhydeddus yr Unol Daleithiau, Gwobr Albert Schweitzer, Gwobr Pacem in Terris, Medal Aur y Gyngres, Padma Shri, Urdd Fawr y Frenhines Jelena, Urdd Cenedlaethol Anrhydedd a Theilyngdod, Doethor Anrhydeddus Prifysgol Laval, Doethor Anrhydeddus Prifysgol Caergrawnt, dinesydd anrhydeddus Zagreb, honorary doctor of the University of Hong Kong, honorary doctorate from the University of Alberta, Doctor honoris causa o Brifysgol Jagiellonian, Krakow, Honorary Companion of the Order of Australia, UNESCO Prize for Peace Education, Urdd Teilyngdod, Urdd yr Ymerodraeth Brydeinig, doethor anrhydeddus o Brifysgol Paris
Gwefan	https://motherteresa.org
llofnod

Yn ddeunaw oed, gadawodd Agnes ei chartref i ddod yn lleian ac i weithio fel cenhades gyda sefydliad Chwiorydd Loreto yng Ngweriniaeth Iwerddon, ble dysgodd hi Saesneg, yr iaith a ddefnyddiwyd gan leianod i addysgu plant yn India.^[1] Ni welodd ei mam na'i chwaer wedi hyn. Yna symudodd i India i weithio fel athrawes daearyddiaeth mewn ysgol yn y wlad honno. Yn ystod y cyfnod hwn, newidodd hi ei henw i Teresa, ar ôl nawddsant cenadesau. Yn 1952, sefydlodd y Fam Teresa gartref i gysuro pobl a oedd yn marw ac yn dioddef mewn hen deml Hindŵaidd yn ninas Calcutta a oedd eisoes yn anghyfannedd. Gelwir y sefydliad yma yn Kalighat Home for the Dying. Fe enillodd hi Wobr Heddwch Nobel yn 1979 am ei gwaith yn helpu'r tlawd a'r bobl a oedd yn marw. Fe farwodd hi ar y pumed o Fedi 1997. Wedi ei marwolaeth, am ei gweithredoedd dyngarol yn ystod ei bywyd, gwynfydwyd hi gan y Pab Ioan Pawl II.

Maes Awyr

Yn 2002 ail-enwyd maes awyr Rinas yn Faes Awyr Ryngwladol y Fam Teresa mewn cydnabyddiaeth i waith ac enwogrwydd y Fam Teresa. Lleolir yr awyrfa 11 km o'r brifddinas, Tirana. Dyma brif faes awyr Albania.