Rokaĵo
natura solidaĵo konsistanta el mineraloj / From Wikipedia, the free encyclopedia
En geologio rokaĵo (NPIVe petro[1]) estas pli aŭ malpli homogena unuo de la terkrusto, kiu konsistas foje el unusola mineralo, sed plej ofte el kelkaj mineraloj kiel ĉefkonsistaĵoj kaj krome enhavas iom da specoj de kromaj mineraloj. Foje du malsimilaj rokaĵoj povas enhavi saman aŭ similan pecon el mineraloj aŭ kemian konsiston; tiam la strukturo aŭ teksturo diversas. La strukturo temas pri la formo, dimensio kaj similaĵoj de la mineraleroj; la teksturo rilatas la ordigon aŭ malordigon de la grajnoj. Ambaŭ ecojn (strukturon kaj teksturon) oni pristudu per simpla rigardo kaj krome per diversaj iloj, kiel lupeo, mikroskopo, elektrona mikroskopo, ktp.
Rokoj povas esti kunmetitaj de kristaloj de nur unu mineralo - monominerala roko, kiel ekzemple kalkŝtono kunmetita ekskluzive de kalcito, aŭ miksaĵo de kristaloj de pluraj mineraloj - polimera roko, kiel granito konsistanta el kvarco, feldspato kaj glimo.
La scienca difino de roko estas: "natura kaj valida kombinaĵo de mineraloj". La termino "valida" en ĉi tiu difino havas du signifojn:
- Kombinaĵo de malsamaj mineraloj determinita surbaze de la naturaj leĝoj, kiujn geologoj provas deĉifri.
- Interkonsento inter geologoj pri la speco de mineraloj kaj ilia ĉeesto en la roko, ekzemple: intrusiva roko, kiu konsistas el plagioklazo, pirokseno, magnetito kaj olivino, formita per la malrapida malvarmigo de magmo profunda en la tero. Kontraste, vulkana roko de la sama kunmetaĵo formita per la malvarmetigado de lafo super la krusto estas bazalto.
En agrikultura inĝenierado roko estas "iu ajn kunliga parto de la tera krusto." Laŭ ĉi tiu difino, grundo ne estas speco de roko, dum laŭ la geologia difino grundo estas speco de roko, kvankam ne kristaligita, ĉar ĝi konsistas el mineralaj kristaloj.
La studfako de geologio, esplorado pri rokoj nomiĝas petrologio (greke: petra – roko, logia – studfako) kiu esploras la strukturon de la rokoj, ilian konsiston, teksturon, distribuon, ordigon kaj la procezojn, kiuj kondukis al ilia formado.