Lezaun

Lezaun^[5] ([les̻a.un]) Nafarroako udalerria da. Lizarrako merindadeko herri honek 263 biztanle zituen 2014. urteko erroldaren arabera. Nafarroako hiriburutik 41 kilometrora eta Lizarratik 16 kilometrora dago.

Lezaun
Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Bandera Armarria
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Lurraldea	Nafarroa Garaia
Merindadea	Lizarra
Eskualdea	Lizarraldea (Deierri harana)
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Nafarroa
Izen ofiziala	Lezáun <> Lezaun
Alkatea	Carmen López Salanueva (Oihantxiki[1])
Posta kodea	31177
INE kodea	31154
Herritarra	lezaundar
Geografia
Koordenatuak	42°46′49″N 1°59′39″W
Azalera	19 km²
Garaiera	800 metro
Distantzia	41 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria	247 (2024:  3)
96 (%38,9) (2019)  (%59,1) 146
Dentsitatea	13 bizt/km²
Zahartzea[2]	% 43,4
Ugalkortasuna[2]	‰ 22,73
Ekonomia
Jarduera[2]	% 81,82 (2011)
Desberdintasuna[2]	% 0 (2011)
Langabezia[2]	% 6,88 (2013)
Euskara
Euskaldunak[3]	% 19.9 + % 16.7 hartzaile (2021)
Kaleko erabilera [4]	%
Datu gehigarriak
Webgunea	http://www.lezaun.es/

Geografia

Inguru naturala eta kokapena

Herria, Nafarroa erdialde-iparraldean kokatzen da, N-120 errepidea Etxarri-Aranatz-Lizarra norabidean, Lizarragako mendatearen lehen maldak igotzen hasi baino lehen.

Lezaunek Urbasako mendizerrarekin egiten du muga iparraldean, Gesalatzko ibarrarekin ekialdean, eta Deierrirekin hegoaldean.

Klima eta landaredia

Klima atlantiarra da oro har, nahiz eta udalerriaren hegoaldean ezaugarri azpimediterraneoak izan (prezipitazioak urriagoak dira). Urteko batez besteko tenperatura 10 gradukoa da eta prezipitazioak 800 eta 1.800mm bitartekoak, zenbat eta iparralderago, euri gehiago, batez ere erliebea menditsuagoa delako. Urteroko egun euritsuak 100 eta 160 izaten dira kokagunea zein den.

Pagadiek 754 hektarea hartzen dituzte, artadiek 192, eta harizti eta bestelako zuhaitzek 135 hektarea.

Estazio meteorologikoa

Lezaunen, itsasoaren mailatik 817 metrora, Nafarroako gobernuak 1981ean jarritako estazio meteorologikoa dago.^[6]

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Aukeratu beheko zatian urte-tarte bat, urte horiek goian xehetasun handiagoz ikusteko.

Ikusi edo aldatu datu gordinak.

Historia

Lezaungo udalerria 1951ean sortu zen, izatez, ordura arte Deierriko udalerriaren barruan baitzegoen. Lezaun, artzainen herri bat izan da, batetik, basoz eta larrez inguratuta dagoelako, eta bestetik, tradizioak horrela adierazten duelako.^[7]

Demografia

Lezaungo biztanleria

1850eko hamarkadatik 1950eko hamarkadara bitartean, Lezaun, Deierriko kontzeju bat izan zen.

2008ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko bi etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %0,74 (Nafarroako batezbestekoaren azpitik).

Politika

Udal hauteskundeak

Lezaungo alkatea Oihantxiki herri ekimeneko Carmen López Salanueva da 2007ko udal hauteskundeez geroztik, bere taldeak udaleko zazpi zinegotziak lortu zituen, eta hortaz gehiengo osoa. Baliogabeko botoak hiru izan ziren (emandako boto guztien %2,34) eta boto zuriak hamazortzi izan ziren (%14,40). Abstentzioa %47,97ekoa izan zen.

Lezaungo Udala (2007)

Alderdia	Botoak	Zinegotziak
Oihantxiki Hautesle Taldea	107	7

2011n ez zen zerrendarik aurkeztu eta López Salanuevak jarduneko alkate segitu zuen^[8].

Udaletxea

• HELBIDEA: Plaza Nagusia, 1

Alkateen zerrenda

2007-2011	Carmen López Salanueva	Oihantxiki
2011-2015	Carmen López Salanueva	Oihantxiki
2015-	Goreti Otxandorena Núñez	Jardunean

Azpiegitura eta garraioak

La Estellesaren Donostia eta Logroño bitarteko lineak (NA-10 zenbakiko emakida) geltokia dauka herrian. Lineak honako ibilbidea egiten du:

• Irun - Donostia - Tolosa - Etxarri Aranatz - Lezaun - Abartzuza - Bearin - Legarda - Obanos - Gares - Zirauki - Lizarra - Aiegi - Los Arcos - El Busto - Santsol - Bargota - Viana eta Logroño

Kultura

Jaiak eta ospakizunak

Herriko jai nagusiak San Pedro jaiak dira, ekainaren 29an ospatzen direnak. Horrez gain, Lezaunen uztailaren 25a jaieguna da, Santiago eguna.

Urtean zehar hainbat erromeria antolatzen dira:

• Santa Barbara: abenduak 4. Garai horietan lezaungo jai txikiak ospatzen dira, Santa Barbara herriko zaindariaren omenez.
• San Kristobal: Iraileko hirugarren igandean ospatzen da.
• Mendigaineko amabirjina (Azkona): maiatzak 15ean.
• Trinitatea: trinitatearen hurrengo astelehenean.

Euskara

Nafarroako gobernuak onartutako Euskararen Foru Legearen arabera Lezaun eremu mistoko udalerria da.^[9] 2001eko erroldaren arabera, herritarren %7,66k zekien euskaraz hitz egiten.

Ondasun nabarmenak

• San Pedro eliza, antzinako eliza erromaniko bat eta ondoren XVI. mendean eraikitako elizak osatzen duten multzoa da.
• Subiza jauregia.
• San Cristobal baseliza, XIII. mendekoa.
• Santa Barbara baseliza.
• Nuestra Señora de las Nieves baseliza.

Lezaundar ospetsuak

• Apolonia Lizarraga, Apolonia Sakramentu Santukoa (1867-1936), moja karmeldarra.
• Juan José López Azpilikueta (1968-), aizkolaria.

Ikus, gainera

• Nafarroako udalerrien zerrenda