Bombai
capital e distrito do estado Indio de Maharashtra From Wikipedia, the free encyclopedia
Bombai[1] (en hindi: बंबई; en marathi: मुम़बई, "Mumbaī" nome oficial na India desde 1995,[n. 1] a forma galega tradicional Bombai deriva da forma inglesa Bombay) é a cidade máis grande da India e capital do estado indio de Maharashtra e o centro financeiro de facto da India. Segundo as Nacións Unidas, a partir de 2018, Bombai é a a segunda cidade máis poboada da India despois de Delhi e a oitava cidade máis poboada do mundo cunha poboación de aproximadamente 20 millóns de habitantes.[2] Segundo o censo de poboación do goberno indio de 2011, Mumbai era a cidade máis poboada da India cunha poboación propia dentro da cidade estimada de 12,5 millóns que viven baixo a Corporación Municipal de Brihanmumbai..[3] Bombai é o centro da Rexión Metropolitana de Bombai, a sexta área metropolitana máis poboada do mundo cunha poboación de máis de 23 millóns de habitantes.[4] Bombai está situada no litoral de Konkan, costa occidental da India, e conta cun profundo refuxio marítimo. En 2008, Bombai foi nomeada cidade mundial alfa. [5][n. 2]
मुंबई (mr)  | |||||
| |||||
| Nomeado en referencia a | Mumba (en)  | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Localización | |||||
 | |||||
| |||||
| País | India | ||||
| Estado da India | Maharashtra | ||||
| Capital de | Maharashtra (1960–) | ||||
| Poboación | |||||
| Poboación | 15.414.288 (2018) (25.562,67 hab./km²) | ||||
| Lingua usada | Lingua maithili Lingua marathi Lingua urdú Lingua támil Lingua kanaresa Lingua tulu Lingua telugu Lingua konkani lingua malayalam | ||||
| Xeografía | |||||
| Parte de | |||||
| Superficie | 603 km² | ||||
| Altitude | 14 m | ||||
| Datos históricos | |||||
| Creación | 1507 | ||||
Evento clave | |||||
| Organización política | |||||
| • Alcalde e Comisario municipal | Iqbal Singh Chahal (pt) (2022–) | ||||
| Membro de | Rede de cidades creativas (2019–) | ||||
| Identificador descritivo | |||||
| Código postal | 400001 | ||||
| Fuso horario | |||||
| Prefixo telefónico | 0022 | ||||
| Outro | |||||
| Irmandado con | Londres Manila Iacarta Berlín Busan Espoo Victoria de Durango Iocoama Os Ánxeles San Petersburgo (1963–) Stuttgart (1968–) Condado de Honolulu (pt) (1970–)Honolulu (1970–) Esmirna (1997–) | ||||
| Páxina web | portal.mcgm.gov.in | ||||
 | |||||
As sete illas que conforman Bombai albergaban anteriormente comunidades do pobo koli que falaban a lingua marathi.[8][9][10] Durante séculos, as sete illas de Bombai estiveron baixo o control de sucesivos gobernantes indíxenas antes de ser cedidas o Imperio portugués, e posteriormente á Compañía das Indias Orientais en 1661, a través da dote de Catarina de Braganza cando foi casada con Carlos II de Inglaterra.[11] Durante mediados do século XVIII, Bombai foi remodelada polo proxecto Hornby Vellard,[n. 3][12] proxecto que emprendeu a recuperación marítima da zona entre as sete illas.[13] Xunto coa construción de importantes estradas e ferrocarrís, o proxecto de recuperación, concluído en 1845, transformou Bombai nun importante porto marítimo no mar Arábigo. Bombai no século XIX caracterizouse polo desenvolvemento económico e educativo. Durante o inicio do século XX converteuse nunha base forte para o movemento independentista indio. Tras a independencia da India en 1947, a cidade foi incorporada ao estado de Bombay. En 1960, tras o Movemento Samyukta Maharashtra, creouse un novo estado o de Maharashtra con Bombai como capital.[14]
Bombai é a capital financeira, comercial,[15] e do entretemento da India. Tamén é un dos dez principais centros de comercio do mundo en termos de fluxo financeiro global,[16] xerando o 6,16% do PIB da India,[17] representa o 25% da produción industrial e o 70% do comercio marítimo da India (Porto de Bombai e JNPT),[18] e o 70 % das transaccións de capital da economía da India.[19][20] A cidade alberga importantes institucións financeiras e a sedes de numerosas compañías indias e corporacións multinacionais. Tamén alberga algúns dos principais institutos científicos e nucleares da India. A cidade tamén alberga as industrias cinematográficas de Bollywood e Marathi. As oportunidades de negocio de Bombai atraen a migrantes de toda a India.
O nome Mumbai (en marathi: मुंबई, en gujarati: મુંબઈ, en hindi: मुंब) deriva de ब Mumbā ou Mahā-Ambā, - nome da deusa Mumbadevi (kuladevata), patroa da comunidade nativa koli,´venerada no templo de Mumba Devi[21] —e ā'ī que significa "nai" en lingua marathi, que é a lingua materna do pobo koli e a lingua oficial do estado de Maharashtra.[8][22] Os koli son orixinarios de Kathiawar e Gujarat Central, e segundo algunhas fontes trouxeron consigo á súa deusa Mumba desde Kathiawar (Gujarat), onde aínda a veneran.[9][10] Non obstante, outras fontes non están de acordo en que o nome de Mumbai derivase da deusa Mumba.[10]
Os nomes máis antigos que se coñecen da cidade son Kakamuchee e Galajunkja; que ás veces aínda séguense utilizando.[23][24] En 1508, o escritor portugués Gaspar Correia usou o nome "Bombaim" nas súas Lendas da Índia (Lendas da India).[25][26] É posible que este nome teña a súa orixe na expresión galego-portuguesa bom baim, que significa pequena baía boa,[27] e Bombaim aínda se usa habitualmente en portugués.[28] En 1516, o explorador portugués Duarte Barbosa usou o nome Tana-Maiambu: Tana parece referirse á cidade contigua de Thane e Maiambu a Mumbadevi.[29]
Outras variacións rexistradas nos séculos XVI e XVII inclúen: Mombayn (1525), Bombay (1538), Bombain (1552), Bombaym (1552), Monbaym (1554), Mombaim (1563), Mombaym (1644), Bambaye (1666), Bombaiim (1666), Bombeye (1676) ), Boon Bay (1690),[28][30] e Bon Bahia.[31] Despois de que os ingleses tomasen posesión da cidade no século XVII, o nome portugués anglicizouse como Bombay.[32] Ali Muhammad Khan, dewan imperial ou ministro de facenda da provincia de Gujarat, no Mirat-i Ahmedi (1762) referiuse á cidade como Manbai.[33]
O viaxeiro francés Louis Rousselet, que a visitou en 1863 e 1868, afirma no seu libro L'Inde deas Rajahs, publicado por primeira vez en 1877: "Os etimólogos derivaron erroneamente este nome do portugués Bôa Bahia, ou (francés: "bonne bai", inglés: "boa baía"), sen saber que a deusa tutelar desta illa foi, desde a máis remota antigüidade, Bomba, ou Mumba Devi, e que aínda ... posúe un templo".[34]
A cidade tamén se coñece como Mumbai ou Mambai en marathi, konkani, lingua gujarati, cannada e sindhi e Bambai en hindi[35] O Goberno da India cambiou oficialmente o nome inglés a Mumbai en novembro de 1995.[36] A decisión tomouse a pedimento do partido nacionalista marathi Shiv Sena, que acababa de gañar as eleccións no estado de Maharashtra, e foi un reflexo dos cambios de nome similares en todo o país e, en particular, en Maharashtra. [37] Segundo a revista Slate, "argumentaron que 'Bombay' era unha versión inglesa corrupta de 'Mumbai' e un legado non desexado do dominio colonial británico".[38] Slate tamén dixo: "O impulso para cambiar o nome de Bombay foi parte dun movemento máis amplo para fortalecer a identidade marathi na rexión de Maharashtra."[39] Aínda que algúns dos seus residentes e algúns indios doutras rexións se refiren á cidade como Bombai,[40][41] a mención da cidade por un nome distinto de Mumbai foi controvertida, o que provocou arrebatos emocionais, ás veces de natureza violentamente política.[42][43]
Xente de Bombai
Un residente de Mumbai chámase Mumbaikar ( pronúnciase [mumbəikəɾ]) en marathi, no que o sufixo -kar significa un residente de. O termo estivo en uso durante bastante tempo, pero gañou popularidade despois do cambio de nome oficial a Mumbai.[44] Tamén se usan termos máis antigos como Bombayite.[45][46]
Historia antiga
Bombai está construída sobre o que antes era un arquipélago de sete illas: Illa de Bombai, Parel, Mazagaon, Mahim, Colaba, Worli e Illa da vella (tamén coñecida como Pequena Colaba).[47] Non se sabe exactamente cando estas illas foron habitadas por primeira vez. Os sedimentos do plistoceno atopados ao longo das áreas costeiras ao redor de Kandivali no norte de Bombai suxiren que as illas estiveron habitadas desde a Idade de Pedra do sur de Asia.[48] A rexión de Bombai estivo habitada dende o primeiro milenio antes de Cristo polos kolis, pobo drávida de pescadores, e os aagris, recolectores de sal.[49][50] Os primeiros veneraban a Mumbadevi, encarnación local da deusa nai hindú. Construíuse de contado un templo, o Babulnath, dedicado ao seu culto preto da praia de Chowpatty, na punta occidental da baía.
No século III a.C., as illas formaron parte do imperio maurya, durante a súa expansión polo sur, gobernado polo emperador budista Aśoka de Magadha.[51] As covas de Kanheri en Borivali escaváronse en rocha basáltica no século I da nosa era,[52] e foi un importante centro do budismo na India occidental durante a antigüidade.[53] O xeógrafo grego Tolomeo, no ano 150 da nosa era, coñecía a cidade como Heptanesia (grego antigo: conxunto de sete illas, pois tal era o número que conformaban o apéndice final que se internaba no mar Arábigo; ademais de Trombai e a grande illa de Salsette ao norte.).[54] As covas de Mahakali en Anderi foron escavadas entre o século I a.C. e o século VI da nosa era.[55][56]
Entre o século II a. C. e o século IX d. C., as illas quedaron baixo o control de sucesivas dinastías indíxenas: Satavahanas, Sátrapas occidentais, Abhira, Vakataka, Kalachuris, Konkan Mauryas, Chalukyas e Rashtrakutas,[57] antes de ser gobernadas polos Shilaharas desde o ano 810 ata o 1260.[58] Nos primeiros séculos da nosa era había abondosos mosterios e covas hindús e budistas. Algúns dos edificios máis antigos da cidade construídos durante este período son as Covas de Jogeshwari (entre o 520 e o 525),[59] Covas de Elefanta (entre o século VI e o VII),[60] Templo de Walkeshwar (século X),[61][62] e estanque de Banganga (século XII).[63][64]
A partir do século VIII foi refuxio de xudeus do Iemen e parsis mazdeístas que fuxían do avance musulmán, poboadores que caracterizarán o posterior cosmopolitismo do lugar.
O raxá Bhimdev da dinastía Silhara fundou o seu reino na rexión a finais do século XIII e estableceu a súa capital en Mahikawati (actual Mahim).[65] Os pathare prabhu, uns dos primeiros poboadores coñecidos da cidade, foron traídos a Mahikawati desde Saurashtra en Gujarat ao redor de 1298 por Bhimdev.[66] O sultanato de Delhi anexionouse as illas en 1347-48 e controlounas ata 1407. Durante este tempo, as illas foron administradas polos gobernadores musulmáns de Gujarat, nomeados polo sultanato de Delhi.[67][68]
Posteriormente, as illas foron gobernadas polo sultanato independente de Gujarat, que foi establecido en 1407. Como resultado do apoio do sultanato, construíronse numerosas mesquitas, sendo un exemplo notable a mesquita Haji Ali Dargah en Worli. Erixida en 1431, esta magnífica estrutura rende homenaxe ao venerado santo musulmán Haji Ali. [85] De 1429 a 1431, as illas foron fonte de conflitos entre o sultanato de Gujarat e o sultanato de Bahmani de Deccan[69][70] En 1493, Bahadur Khan Gilani do sultanato de Bahmani intentou conquistar as illas pero foi derrotado.[71]
Dominio portugués e británico
O Imperio mogol, fundado en 1526, foi a potencia dominante no subcontinente indio a mediados do século XVI.[72] O sultán Bahadur Shah de Gujarat, cada vez máis receloso do poder do emperador mogol, viuse obrigado a asinar o Tratado de Bassein cos portuguesés o 23 de decembro de 1534. Segundo o tratado, ofrecíanse aos portugueses as Sete Illas de Bombai, a próxima cidade estratéxica de Bassein e as súas dependencias. Os territorios foron entregados posteriormente, o 25 de outubro de 1535.[73]
Os portugueses participaron activamente na fundación e crecemento das súas ordes relixiosas católicas romanas en Bombai.[74] Chamaron ás illas con diversos nomes, que finalmente adoptaron a forma escrita Bombaim. Durante o seu réxime, as illas foron arrendadas a varios oficiais portugueses. As ordes franciscanas e xesuítas portuguesas construíron varias igrexas na cidade, entre as que destacan a de San Miguel en Mahim (1534),[75] a de San Xoán Bautista en Anderi (1579),[76] a de San Andrés en Bandra (1580),[77] e a da nosa Señora da Gloria en Byculla (1632).[78] Os portugueses tamén construíron varias fortificacións ao redor da cidade, como o Castelo de Bombai, o Castella de Augada (Castelo dá Augada ou Forte de Bandra) e o Forte de Madh. Os ingleses mantiverón unha loita constante cos portugueses pola hexemonía sobre Bombai, xa que recoñecían o seu estratéxico porto natural e o seu illamento natural dos ataques por terra. A mediados do século XVII, o crecente poder do Imperio Holandés obrigou ao inglés a adquirir unha estación no oeste da India. O 11 de maio de 1661, o tratado matrimonial de Carlos II de Inglaterra e Catarina de Braganza, filla do rei Xoán IV de Portugal, puxo as illas en posesión do imperio inglés, como parte da dote de Catarina a Carlos.[79] Con todo, Salsette, Bassein, Mazagaon, Parel, Worli, Sion, Dharavi e Wadala seguían baixo posesión portuguesa. Entre 1665 e 1666, os ingleses lograron adquirir Mahim, Sion, Dharavi e Wadala. [80]
En 1687 transferiron a Bombai o seu cuartel xeral. A poboación sextuplicárase (de 10.000h en 1661 a 60.000 en 1675).
Axiña fortificaron a facenda portuguesa (Fort St. George), pero foi entre 1715 e 1745 que levantaron unha muralla que incluía o conxunto da vila, xermolo urbano da actual cidade.
A tarefa das décadas seguintes foi levar adiante a conexión e unión das sete illas mediante o recheo das zonas inundables intermedias. Levou século e medio configurar unha soa illa e polo medio a primeira liña do ferrocarril da India entre Bombai e Thana (1855) e un gran porto que aproveitara os tráficos xerados pola apertura da Canle de Suez.
Esta vocación de gañar terreos ao mar continuou por todo o século XX e ata hoxe cos plans de futuro da municipalidade.
En 2004 celebrouse nela o Foro Social Mundial.
Bombai é o maior porto da parte occidental da India e conta cun porto natural de gran calado. A poboación en 2004 era de 12,7 millóns, o que a converte na sexta cidade do mundo en número de habitantes.
Bombai é a capital comercial da India e alberga institución financeiras importantes, tales como o Banco da Reserva da Índia, a Bolsa de Bombai e as sedes de numerosas empresas indias. As oportunidades comerciais e o nivel de vida, relativamente alto, teñen atraído inmigrantes de toda o país e o sueste asiático, polo que a cidade ten numerosas comunidades étnicas.
En Bombai localízase Bollywood, o epicentro da industria cinematográfica e televisiva india e o maior produtor mundial de películas. Este nome está formado a partir do Hollywood dos Ánxeles (California). Bombai é unha das poucas cidades que conta cun Parque Nacional dentro dos límites municipais.
A poboación de Bombai experimentou un crecemento exponencial a raíz da coloniazación británica, pasando de 10.000 habitantes en 1661 a 100.000 en 1764. Seguindo esta progresión a cidade xa tiña medio millón de habitantes en 1845 e no primeiro censo oficial, realizado en 1864 a poboación era de 817.000 persoas. Despois de varios altibaixos a causa das epidemias no ano 1911 superou o millón de habitantes.
|
|
|
Dende 1951 as cifras da poboación son a data 1° de marzo, incluída a estimación media para 2011.
Museos
- Museo Príncipe de Gales, de arquitectura colonial británica cunha cúpula de estilo mogol comezou a construírse no ano 1905, sendo o rei Xurxo V aínda Príncipe de Gales. O museo destaca pola súa colección de pintura e escultura, como cadros mogois, traballos en xade ou figuras de terracota do período Maurya.
- Museo Mahatma Gandhi, sito no que foi entre 1917 e 1934 o lugar de traballo en Bombai de Mahatma Gandhi alberga unha importante biblioteca científica, así como obxectos cotiáns de Gandhi.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
