Virginia

Existas evidentaji ke Virginia habitesis da paleoindijeni* adminime 10 mil yari ante nun. Che insulo Pocahontas, trovesis evidentaji pri homala habitado cirkume 6500 yari aK. Agrokultivo komencis cirkume la yaro 900.

Thumb — La historio di Pocahontas simplifikesis e romantikigesis da posa artisti, inkluzite da propra John Smith. Elua decendinti mariajis membri de kolonial elito.

Diversa Europana expedicioni exploris la regiono dum la 16ma yarcento, inkluzite Hispana jezuiti, Walter Raleigh e kapitano Arthur Barlowe. En 1607, Angli fondis kolonio Jamestown. Li trovis diversa populi en la regiono, exemple Cherokee, Chesepian, Chickahominy, Mattaponi, Meherrin ed altri. Ca nativa populi subdividesis en 3 granda grupi: l'Algonquini (la maxim nombroza, kun cirkume 15 mil individui en 1607), Iroquois e Sioux. L'Algonquini formacis tale nomizita "kunfederuro Powhatan", fondita da indijena chefo Wahunsunacock, ed okupis granda parto di la regiono. Eventis multa konflikti pri proprieto e kontrolo di tereni, e l'abato di foresti diminutis chaso-areo por indijeni. Inter 1642 e 1644, indijena chefo Opechancanough komandis diversa ataki kontre kolonieri, ma cirkume la duimo dil 17ma yarcento, le Powhatan diminutabis multe.

En 1676, eventis tale nomizita "revolto di Bacon", pro deskontento di koloniigeri pri ataki da indijeni, e pro l'autokratismo di lora guvernisto William Berkeley. Pos la milito Franca-indijena en 1763, lokala koloniigeri komencis questionar taxado sen reprezento en Britaniana parlamento. Ye la 15ma di mayo 1776, la 5ma Konvenciono di Virginia deklaris la regiono nedependanta, ed elektis Patrick Henry kom guvernisto. En 1780, dum la milito pri nedependo di Usa, la chef-urbo di Virginia transferesis a Richmond, pro timo pri vunebleso di antea chef-urbo Williamsburg. Benedict Arnold, e pose generalo Cornwallis atakis Virginia, ma pos la batalio di Yorktown en oktobro 1781, la milito fakte cesis en la regiono.

Virginia havis importanta partopreno en la konstitucala konvenciono di 1787. Ol ratifikis Usana konstituco ye la 25ma di junio 1788, diveninta la 10ma stato qua facis to. Ante, en 1784, Virginia abandonis sua revendiki sur teritorii nord-westala. En 1792, Kentucky separis su de Virginia e divenis stato.

Dum l'unesma duimo dil 19ma yarcento, multa individui abandonis ruro ed iris adweste, pro ke l'intensa kultivo di tabako exhaustis la suli. Dum la fino dil 18ma e komenco dil 19ma yarcento, influita da Usana revoluciono e da prediko di pastori, multa rurala proprieteri de Chesapeake emancipis lia sklavi, e la quanto di negri libera atingis 13 mil personi en 1790, e 30 570 en 1810. Tamen, pos revolti en 1800 e 1831, aprobesis legi qui restriktis yuri di negri liberigita.

Dum la milito di 1812 eventis navala batalio che fluvio Rappahannock, kande 17 armizita navi Britaniana atakis 4 navi Usana. Britaniani vinkis la batalio e sucesis kaptar Usana navo Dolphin, qua divenis Britaniano HMS Dolphin.

L'expanso adweste augmentis la diferi inter regioni di Virginia: este, existis vasta plantacerii di tabako e kotono, qui dependis de sklaveso, kontre ke weste existis mikra proprieti, kultivita da familii sen sklavi, kun expanso di minado ed extraktado di ligno. En lokala parlamento, la maxim multa politikisti reprezentis la westo dil stato, regiono plu populoza. Ye la 17ma di aprilo 1861, pos ke Abraham Lincoln demandis trupi por kontrolar la rebeleso en sudala stati, la konvenciono di Virginia votis por separar su del Uniono. La chef-urbo di la konfederuro transferesis de Montgomery, Alabama, a Richmond.

Virginia divenis la precipua bataliagro dil interna milito di Usa. Ibe eventis l'unesma batalio la milito - unesma batalio di Manassas, en 1861 - e la lasta granda batalio en 1865 (batalio di Appomattox Court House). Richmond esis konstanta emo di ataki dal Uniono. La volunto pri partoprenar en la milito alonge Kunfederiti efektigis la divido dil stato: 48 komtii de la nord-westo dil stato separis su por formacar Westal Virginia, qua divenis stato dil Uniono en 1863. En aprilo 1865, retretinta Kunfederita armeo brulis Richmond, qua rikaptesis dal Uniono. Pos finir la milito, la stato restis devastita, kun substrukturi destruktita e granda nombro di refujinti. Dum tale nomizita "Rikonstrukto", Virginia administresis kom l'"unesma armeala distrikto". En 1870 ol itere membreskis l'Uniono.

Ye la fino dil yari 1870a aparis partiso Readjuster Party, kun partopreno di blanki e negri e chefeso da William Mahone. La skopo dil partiso esis extingar privileji, promocar publika eduko, riorganizar la debo dil stato por protektar koloko en eduko, ed extingar l'imposto po kapo (poll tax). Pos ke Readjuster Party dekadis, Virginia kontrolesis da blanki de Demokrata Partiso dum 80 yari.

Virginia situesas inter la rivo di Atlantiko ed Apalachi. Lua reliefo varias de marala nivelo apud l'oceano til 1746 metri di altitudo che monto Rogers, la maxim alta dil stato. Este, bayo Chesapeake separas la kontigua porciono di Virginia de du komtii che peninsulo Delmarva, qui formacas regiono konocata kom Eastern Shore.

Geografiale, la stato subdividesas en 5 regioni: 1 - basa tereni apud litoro, inkluzanta Eastern Shore e la precipua estuarii di bayo Chesapeake; 2 - "piemont": regiono konsistanta ek sedimentala e fairoza roki de Mezozoiko*, inter la basa tereni e la montaro Blue Ridge Mountains; 3 - montaro Blue Ridge apartenas ad Apalachi, la maxim alta regiono dil stato; 4 - regiono konocata kom "montaro e valo" (Ridge-and-Valley) jacas weste de montaro Blue Ridge, e konsistas ek kalkopetra roki; e 5 - platajo e monti Cumberland: jacanta sud-weste del stato, en ca regiono riveri apartenas a baseno di rivero Ohio.

Historio

Geografio

Ekonomio

Referi

Wikiwand - on