Vanþróuðustu löndin

Vanþróuðustu löndin eru hópur ríkja sem samkvæmt Sameinuðu þjóðunum eru á lægsta félagshagfræðilegu þróunarstigi í heimi og hafa lægstu vísitölu um þróun lífsgæða í heimi. Hugtakið var fyrst notað á sjöunda áratugnum og fyrsta yfirlýsing yfir hvaða lönd voru þau vanþróuðustu var gefin út 18. nóvember 1971. Land flokkast meðal þeirra vanþróuðustu í heimi ef það uppfyllir þrjú skilyrði:

• Fátækt – frá og með 2015 verður landið að vera með ársmeðaltekjur undir $1.035 á mann yfir þriggja ára tímabil til að vera á listanum en yfir $1.242 til að vera tekið af honum,
• Veik staða mannauðs (byggð á mælikvörðum um næringu, heilsu, menntun og læsi), og
• Efnahagslegir veikleikar (byggðir á óstöðugri landbúnaðarframleiðslu, óstöðugum innflutningi og útflutningi vara og þjónustu, vægi óhefðbundinnar efnahagslegrar starfsemi, hlutfall mannfjöldans í vanda vegna náttúruhamfara).

Vanþróuðustu löndin eru merkt bláu.

Skilyrðin eru endurskoðuð á þriggja ára fresti. Síðan hugtakið var tekið í notkun hafa sjö lönd „útskrifast“ af listanum: Sikkim (1975), Botsvana (1994), Grænhöfðaeyjar (2007), Maldíveyjar (2011), Samóa (2014), Miðbaugs-Gínea (2017) og Vanúatú (2020). Til eru þrjú lönd sem uppfylla skilyrði vanþróðasts lands en hafa hafnað titlinum af ýmsum ástæðum: Gana, Papúa Nýja-Gínea og Simbabve.

Núverandi listi yfir vanþróðustu löndin

Afríka (33 lönd)

Angóla Benín Búrkína Fasó[1] Búrúndí[1] Djibútí Eritrea Eþíópía[1] Gambía Gínea Gínea-Bissá[2] Kómorur[2]

Lesótó[1] Líbería Lýðstjórnarlýðveldið Kongó Madagaskar Malaví[1] Malí[1] Máritanía Mið-Afríkulýðveldið[1] Mósambík Níger[1]

Rúanda[1] Sambía[1] Saó Tóme og Prinsípe[2] Senegal Síerra Leóne Sómalía Suður-Súdan Súdan Tansanía Tógó Tjad[1] Úganda[1]

Asía (9 lönd)

• Afganistan^[1]
• Austur-Tímor^[2]
• Bangladess
• Bútan^[1]
• Jemen
• Kambódía
• Laos
• Mjanmar
• Nepal^[1]

Kyrrahafseyjar (3 lönd)

• Kíribatí^[2]
• Salómonseyjar^[2]
• Túvalú^[2]

Rómanska Ameríka (1 land)

• Haítí

Tengt efni

• Þróað land
• Þróunarland

Heimildir

1. Einnig landlukt þróunarland
2. Einnig smáeyjuþróunarland (e. Small Island Developing State)